Nhà máy iPhone lớn nhất thế giới mất đà phát triển do chuỗi cung ứng chuyển hướng khỏi Trung Quốc

Nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới, tại thành phố Trịnh Châu, miền trung Trung Quốc, đang đưa ra mức tiền thưởng cao hơn để thu hút công nhân cần thiết cho mùa cao điểm trước khi Apple ra mắt các mẫu máy mới, nhưng theo công nhân và đại lý lao động tại nhà máy, "tình hình không còn như trước".

Khu phức hợp Foxconn Technology Group tại Trịnh Châu, thủ phủ của tỉnh Hà Nam, miền trung Trung Quốc vẫn được theo dõi chặt chẽ như một thước đo để đánh giá liệu Trung Quốc có thể duy trì vai trò của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu hay không. Một chuyến thăm gần đây đến địa điểm này cho thấy nhà máy đã mất đi một phần động lực, vì khách hàng lớn Apple đã chuyển hoạt động sản xuất sang các quốc gia như Ấn Độ.

Theo người dân địa phương, sự gián đoạn nghiêm trọng vào cuối năm 2022 khi hàng nghìn công nhân Foxconn rời khỏi nhà máy vì lo sợ các biện pháp kiểm soát Covid-19, cũng đã giáng một đòn nặng nề vào vai trò của nhà máy.

Nhiều công nhân, công ty tuyển dụng và chủ doanh nghiệp nhỏ chia sẻ với tờ South China Morning Post rằng số lượng công nhân, từng lên tới gần 300.000 người vào mùa cao điểm, đã giảm đáng kể kể từ tình trạng bất ổn năm 2022, khiến Apple phải cảnh báo về sự chậm trễ trong việc giao hàng iPhone vào mùa Giáng sinh năm đó.

foxconn-san-xuat-iphone-1724461017.jpg
Foxconn là đối tác chuyên sản xuất iPhone cho Apple, có nhà máy lớn nhất tại Trịnh Châu, Hà Nam, Trung Quốc.

Foxconn có trụ sở tại Đài Loan, Trung Quốc tên chính thức là Hon Hai Precision Industry, không tiết lộ thông tin chi tiết về hoạt động sản xuất và việc làm hiện tại tại Trịnh Châu.

Trong một tuyên bố mới phát đi, công ty cho biết họ đã đầu tư rất nhiều vào tự động hóa và số hóa giúp "cải thiện hiệu quả và sản xuất", đồng thời nói thêm rằng "chất lượng, không chỉ số lượng, của việc làm là thước đo quan trọng để duy trì khả năng cạnh tranh và nâng cao chuỗi giá trị".

Một người đàn ông họ Gao, ngoài 50 tuổi, cho biết ông kiếm được khoảng 200 nhân dân tệ mỗi ngày (28 USD) bằng cách chở công nhân bằng xe ba bánh chạy điện, bằng một nửa số tiền ông kiếm được trước khi xảy ra tình trạng bất ổn. Một người đàn ông họ Ye, làm việc tại nhà máy vào năm 2022 và mới trở về gần đây cho biết "Foxconn không còn như trước nữa", đồng thời nói thêm rằng đường phố hiện đã yên tĩnh hơn nhiều.

Ye, người đã rời khỏi nhà máy trong cuộc bất ổn năm 2022, đã trở lại vào đầu tháng này với tư cách là một nhà thầu, người sẽ nhận được khoản tiền thưởng tới 7.500 nhân dân tệ (1.047 USD) cho ba tháng làm việc cùng với mức lương hàng tháng là 2.100 nhân dân tệ. Ye cho biết anh đã bị cám dỗ bởi khoản tiền thưởng thường được Foxconn đưa ra trong mùa sản xuất cao điểm.

foxconn-1724461111.jpg
Các công nhân ngồi bên ngoài nhà máy của Foxconn tại Trịnh Châu, Hà Nam, Trung Quốc.

Theo quảng cáo tuyển dụng do các công ty tuyển dụng đăng tải, tiền thưởng cho nhân viên trong mùa cao điểm đã tăng lên 6.000 nhân dân tệ vào đầu tháng 7 so với mức 4.000 nhân dân tệ được đưa ra vào tháng 3. Đối với công nhân tạm thời, tiền lương theo giờ của họ đã tăng lên 25 nhân dân tệ từ mức 24 nhân dân tệ vào tháng 7 và 22 nhân dân tệ vào tháng 3.

Một đại lý tuyển dụng họ Zhang cho biết hoạt động sản xuất tại Trịnh Châu đang trở nên ít bận rộn hơn vì Apple đã chuyển những công việc đòi hỏi nhiều lao động sang Ấn Độ.

Foxconn đã nhanh chóng mở rộng sự hiện diện của mình tại Ấn Độ. Tuần trước, Chủ tịch công ty Liu Young-way đã gặp Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi, công bố các kế hoạch đầu tư mới. Theo DigiTimes Research có trụ sở tại Đài Loan, quốc gia Nam Á này dự kiến sẽ xử lý tới 50% tổng công suất sản xuất iPhone vào năm 2027.

Những con số được công bố có thể sẽ khiến nhiều người phải giật mình khi tổng lượng điện thoại thông minh xuất khẩu từ tỉnh Hà Nam (Trung Quốc) đã giảm hơn 47% xuống còn 1,4 triệu chiếc trong nửa đầu năm nay.

tru-so-foxconn-1724461195.jpg
Trụ sở tạm thời cho hoạt động kinh doanh mới của Foxconn, cũng ở Trịnh Châu. Ảnh: Coco Feng

Bất chấp những động thái của chuỗi cung ứng, Foxconn vẫn duy trì cam kết với Trịnh Châu. Cách trung tâm sản xuất iPhone khoảng 40 km, "trụ sở kinh doanh mới" của công ty đang được xây dựng. Khu đất rộng 70.000 mét vuông, có giá 1 tỷ nhân dân tệ, sẽ chịu trách nhiệm cho các lĩnh vực mới bao gồm xe điện, chất bán dẫn và robot.

Khi chủ tịch Foxconn đến thăm Trịnh Châu vào tháng 7, ông cho biết công ty "rất coi trọng việc hợp tác với Hà Nam" và hứa sẽ "tiếp tục bám rễ sâu" tại tỉnh này.