Mới đây ngày 19/7, Bộ Công an cho biết Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam; lệnh khám xét đối với bà Nguyễn Thị Như Loan – Tổng Giám đốc Công ty CP Quốc Cường Gia Lai về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Quyết định nêu trên nằm trong quá trình điều tra của Bộ Công an về vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí; Nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, xảy ra tại Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam, Công ty Cao su Đồng Nai, Công ty Cao su Bà Rịa, Bộ TN&MT và các đơn vị liên quan đến khu đất số 39 - 39B Bến Vân Đồn (Q.4, TP. HCM).
Trước khi bà Loan vướng vòng lao lý, Công ty Quốc Cường Gia Lai có nhiều dự án bất động sản ở TP. HCM vướng lùm xùm pháp lý như: dự án 39 – 39B Bến Vân Đồn, Phước Kiển 91,6 ha, Phước Kiển 32,4ha
Dự án 39 - 39B Bến Vân Đồn
Dự án này có nguồn gốc sở hữu Nhà nước với diện tích 6.202m2 thuộc địa phận P.12 (Q. 4, TP. HCM). Khu đất này được quản lý bởi Tổng Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa (thuộc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam - VRG). Để đầu tư kinh doanh khu đất theo quy hoạch, 2 công ty này đã góp vốn thành lập Công ty TNHH Phú Việt Tín vào năm 2009.
Tháng 3/2010, diện tích đất thu hồi tại đây được UBND TP. HCM giao cho Công ty Phú Việt Tín đầu tư xây dựng thương mại, văn phòng, officetel và căn hộ. Năm 2014, giá trị quyền sử dụng đất của khu đất được UBND TP.HCM phê duyệt là hơn 186 tỷ đồng. Sau đó Phú Việt Tín đã chấp hành nộp đủ số tiền.
Năm 2017, Phú Việt Tín sáp nhập với Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Phúc Nguyên, trở thành Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Nova Phúc Nguyên. Lúc này chủ đầu tư dự án trên khu đất chính là Nova Phúc Nguyên.
Năm 2021, dự án tại khu đất 39 – 39B Bến Vân Đồn có kết luận chính thức của Thanh tra Chính Phủ. Theo đó, Công ty Phú Việt Tín đã vi phạm quy định của pháp luật khi không lập dự án đầu tư. Đồng thời việc UBND TP. HCM có quyết định thu hồi, giao đất và chỉ định Phú Việt Tín làm nhà đầu tư mà không thông qua đấu giá là không đúng với quy định pháp luật.
Liên quan đến dự án này, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) đã khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí" vào ngày ngày 23/5/2024.
Về việc này, bà nguyễn Thị Như Loan khẳng định, Quốc Cường Gia Lai không liên quan đến VRG. Về việc nhận chuyển nhượng góp vốn dự án này, phía Quốc Cường Gia Lai chưa làm việc, đàm phán trực tiếp với VRG, Công ty Cao su Đồng Nai và Công ty Cao su Bà Rịa.
Trước khi bị bắt bà Loan cho biết năm 2013, Quốc Cường Gia Lai đàm phán và ký kết hợp đồng hứa chuyển nhượng và đặt cọc cho Công ty CP Đầu tư và Thương mại Việt Tín về việc nhận chuyển nhượng 100% góp vốn Công ty Phú Việt Tín. Tổng giá trị chuyển nhượng theo hóa đơn, chứng từ là 464 tỷ đồng.
Sau khi nhận chuyển nhượng, doanh nghiệp của bà Loan dự định làm bến du thuyền nhằm kết nối từ dự án này thông với dự án Khu dân cư Phước Kiển (huyện Nhà Bè). Thế nhưng, căn cứ vào tình hình thực tế, công ty cho rằng không thể đầu tư 2 dự án Phước Kiển và 39 - 39B Bến Vân Đồn cùng lúc. Do đó, HĐQT quyết định chuyển nhượng dự án 39 – 39B Bến Vân Đồn cho doanh nghiệp khác để giảm bớt gánh nặng tài chính mặc dù tiếc “đứt ruột”.
Phước Kiển 32,4ha
Tại xã Phước Kiển (huyện Nhà Bè, TP. HCM), Quốc Cường Gia Lai còn có dự án rộng 32,4ha. Dự án này liên quan tới vụ án Công ty TNHH MTV Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận bán đất công với giá rẻ.
Công ty Tân Thuận có 100% vốn Văn phòng Thành ủy TP. HCM. Tháng 11/2000, công ty được giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng dự án Phước Kiển và được Văn phòng Thành ủy chấp thuận chủ trương đầu tư. Dự án có tổng diện tích khoảng 51ha, tuy nhiên tới năm 2013, Tân Thuận mới chỉ đền bù được 32,4ha.
Liên quan tới dự án Phước Kiển, tháng 8/2016, Quốc Cường Gia Lai có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư hoặc xin nhận chuyển nhượng 100%.
Tới tháng 6/2017, Quốc Cường Gia Lai đã nhận chuyển nhượng hơn 32ha đất từ công ty Tận Thuận với giá 1,29 triệu đồng/m2. Cùng với đó, Quốc Cường Gia Lai đã chi trả cho Tân Thuận số tiền 374 tỷ đồng, ngoài ra đóng thuế 23 tỷ đồng.
Tháng 12/2017, giá trị khu đất được Văn phòng Thành ủy TP.HCM đề nghị Sở TN&MT đánh giá lại. Theo Sở TN&MT, trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất thì tổng giá trị khu đất là hơn 574 tỷ đồng tức là đơn giá bình quân hơn 1,7 triệu đồng/m2.
Việc chuyển nhượng khu đất cho Quốc Cường Gia Lai đã bị Thường trực Thành ủy chỉ đạo tạm dừng và không đồng ý bán chỉ định vào cuối năm 2017. Đầu năm 2018, hợp đồng chuyển nhượng đã bị hủy bỏ. Công ty Tân Thuận đã trả lại số tiền 374 tỷ đồng cùng tiền lãi cho Quốc Cường Gia Lai. Vụ việc này đã gây thiệt hại cho Nhà nước 167,8 tỷ đồng.
Tháng 4/2024, dự án này đã được hội đồng xét cử TAND Cấp cao TP. HCM tuyên án, tuyên trả cho Quốc Cường Gia Lai gần 17 tỷ đồng. Hồi cuối tháng 5 vừa qua, doanh nghiệp cũng đã công bố nhận được quyết định thi hành án của Cục thi hành án dân sự TP.HCM về việc hoàn trả số tiền này.
Dự án Phước Kiển 91,6 ha
Có thể nói trong các dự án bất động sản của Quốc Cường Gia Lai, Phước Kiển 91,6ha là dự án đáng chú ý nhất về quy mô cũng như những lùm xùm kiện cáo diễn ra trong thời gian dài.
Liên quan tới dự án Khu dân cư Bắc Phước Kiển (huyện Nhà Bè, TP. HCM), tháng 3/2017 Quốc Cường Gia Lai và Công ty CP Đầu tư Sunny Island đã ký hợp đồng mua bán.
Theo hợp đồng đã ký, Sunny Island sẽ chuyển số tiền 4.800 tỷ cho Quốc Cường Gia Lai theo lộ trình quy định. Còn Quốc Cường Gia Lai có trách nhiệm chuyển nhượng diện tích đất tương ứng với số tiền trên.
Mâu thuẫn bắt đầu xảy ra khi Sunny Island chỉ giải ngân tới 2.882 tỷ đồng rồi dừng lại. Khi quá hạn chuyển tiền, để giải quyết tranh chấp, năm 2020 Quốc Cường Gia Lai đã khởi kiện lên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC). Quốc Cường Gia Lai mong muốn trả lại cho Sunny Island toàn bộ 2.882 tỷ đồng, còn phía Sunny Island phải chuyển nhượng lại toàn bộ phần đất đã nhận.
Mặc dù thắng kiện, nhưng tới nay việc thực hiện dự án này khiến Quốc Cường Gia Lai đối diện với nhiều khó khăn. Trong đó có khó khăn từ việc làm lại hồ sơ pháp lý từ đầu theo quy định mới của Luật Đầu tư, điều đó đồng nghĩa với việc thời gian tới sẽ tiếp tục với guồng quay pháp lý. Tại dự án này còn có 8 – 9ha đất kênh rạch xen cài bị gọi là đất công. Khó khăn nữa là hiện nay vấn đề giải phóng mặt bằng tại dự án Phước Kiển vẫn chưa hoàn thiện. Theo quy định mới, nếu mặt bằng chưa sạch 100% thì chưa đủ điều kiện để thực hiện dự án.
