Các "Big Tech" đang xả lượng khí thải nhà kính nhiều hơn nhiều so với báo cáo

Lượng khí thải từ các trung tâm dữ liệu nội bộ của Google, Microsoft, Meta và Apple có thể cao hơn 7,62 lần so với số liệu chính thức mà họ công bố. Điều này có liên quan tới nhu cầu từ sự phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) kể từ cuối năm 2022 đến nay.

Big tech đã đưa ra một số tuyên bố lớn về khí thải nhà kính trong những năm gần đây. Nhưng khi trí tuệ nhân tạo phát triển tạo ra nhu cầu năng lượng ngày càng lớn, ngành công nghiệp này đang gặp khó khăn trong việc che giấu chi phí thực sự của các trung tâm dữ liệu thúc đẩy cuộc cách mạng công nghệ.

Theo phân tích của Guardian, từ năm 2020 đến năm 2022, lượng khí thải thực tế từ các trung tâm dữ liệu "nội bộ" hoặc do công ty sở hữu của Google, Microsoft, Meta và Apple có thể cao hơn khoảng 662% - hoặc 7,62 lần so với báo cáo chính thức được công bố bởi các công ty.

Khi nhu cầu năng lượng cho các trung tâm dữ liệu này tăng lên, nhiều người lo ngại rằng lượng khí thải carbon cũng sẽ tăng theo. Cơ quan Năng lượng Quốc tế tuyên bố rằng các trung tâm dữ liệu đã chiếm 1% đến 1,5% lượng điện tiêu thụ toàn cầu vào năm 2022 - đó là trước khi sự bùng nổ AI bắt đầu với sự ra mắt của ChatGPT vào cuối năm đó.

Một trung tâm dữ liệu của Amazon Web Services tại Ashburn, Virginia (Mỹ).

AI tiêu tốn nhiều năng lượng hơn nhiều trên các trung tâm dữ liệu so với các ứng dụng đám mây thông thường. Theo Goldman Sachs, một truy vấn ChatGPT cần lượng điện để xử lý gần gấp 10 lần so với tìm kiếm trên Google và nhu cầu điện năng của trung tâm dữ liệu sẽ tăng 160% vào năm 2030. Nghiên cứu của Morgan Stanley - đối thủ cạnh tranh của Goldman, cũng đưa ra những phát hiện tương tự, dự báo lượng khí thải của trung tâm dữ liệu trên toàn cầu sẽ tích tụ lên tới 2,5 tỷ tấn CO2 tương đương vào năm 2030.

Theo Guardian, sự chênh lệch số liệu tính toán giữa các nghiên cứu từ bên thứ ba và kết quả công bố của các Big Tech có liên quan đến cái gọi là "kế toán sáng tạo" trong việc tính toán lượng khí thải thông qua chứng chỉ năng lượng tái tạo (Recs). Các Recs đã mua cho phép các công ty bù đắp một phần lượng điện tiêu thụ của mình, quy đổi thành điện được tạo ra từ năng lượng tái tạo. Nhưng thực tế, năng lượng do Recs tạo ra lại không hoàn toàn được các công ty này sử dụng.

Thay vì ước tính thực sự về lượng khí thải tại một khu vực cụ thể, các công ty đang sử dụng số liệu phát thải "dựa trên thị trường" bị sai lệch bởi các Khuyến nghị. Ví dụ, lượng khí thải CO2 theo vị trí năm 2022 của Meta cao hơn 19.000 lần so với số liệu chính thức của trung tâm dữ liệu. Báo cáo cũng cho rằng "gần như không thể" đánh giá liệu các công ty có bao gồm lượng khí thải từ bên thứ ba vào ước tính về tác động môi trường của các trung tâm dữ liệu hay không.

Amazon được cho là gây ô nhiễm nhiều hơn gấp bội so với bất kỳ công ty nào khác. Đứng thứ hai trong danh sách phát thải nhiều nhất từ các Big Tech là Apple với số phát thải chưa đến một nửa lượng khí thải của Amazon. Các công ty đều đã, đang có kế hoạch để giữ hoặc đưa Recs ra khỏi kết quả tính toán về lượng khí thải của mình trong tương lai.

Để đạt được "số đẹp" về phát thải carbon, các công ty công nghệ lớn trên thế giới đang mua Recs để bù trừ và cân bằng lượng phát thải nhưng không thực sự sử dụng năng lượng từ Recs.

Trên toàn cầu, tác động của AI đến môi trường vẫn đang gây tranh cãi, đặc biệt là khi AI vượt trội hơn các ứng dụng đám mây thông thường về mức tiêu thụ năng lượng. Google gần đây đã tiết lộ rằng tổng lượng khí thải nhà kính của họ đã tăng 48% trong giai đoạn 2019-2023, với phần lớn mức tăng được gắn với các khoản đầu tư vào AI bắt đầu từ năm 2022. Giám đốc điều hành X Elon Musk gần đây đã bị chỉ trích vì hoạt động của trung tâm dữ liệu xAI có trụ sở tại Tennessee (cung cấp năng lượng cho chatbot AI tạo sinh Grok), được cho là đã xây dựng hơn chục tua-bin chạy bằng khí mà không có giấy phép về môi trường. Các nhóm bảo vệ môi trường đã lên án công ty vì vi phạm các tiêu chuẩn về khói bụi của Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA).

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, trước "sự bùng nổ của AI", các trung tâm dữ liệu chiếm khoảng 1-1,5% lượng điện tiêu thụ toàn cầu, nhưng dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2026.