Hà Nội có 5 con sông cũng là kênh tiêu thoát nước chính của khu vực nội đô gồm Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu và sông Nhuệ. Nhiều năm qua, tình trạng ô nhiễm của các con sông này luôn ở mức báo động khi nước đen đặc, bốc mùi hôi thối.
Đã có nhiều phương án cải thiện ô nhiễm của các dòng sông này nhưng tính hiệu quả không cao khi lượng nước thải sinh hoạt đổ ra không được xử lý. Do đó, các nhà máy xử lý nước thải được coi là giải pháp hữu hiệu nhất giúp “hồi sinh” các con sông trong lòng thủ đô này. Và một trong những nhà máy được kỳ vọng cao là dự án nhà máy xử lý nước thải Yên Xá (xã Thịnh Liệt, huyện Thanh Trì). Khi đi vào hoạt động, nhà máy sẽ xử lý nước thải của các quận Cầu Giấy, Ba Đình, Đống Đa, Hoàng Mai, Thanh Xuân, Hà Đông và huyện Thanh Trì.
Được khởi công xây dựng từ năm 2016, nhà máy xử lý nước thải Yên Xá sử dụng vốn vay ODA của Nhật Bản (JICA) với tổng mức đầu tư hơn 16.000 tỷ đồng. Nhà máy có công suất 270.000m3 một ngày đêm. Theo kế hoạch ban đầu, nhà máy hoàn thành năm 2019. Nhưng nhà máy đã phải lùi tiến độ hai lần sang năm 2022 và mốc mới nhất là 2025. Trước khi đi vào hoạt động, nhà máy sẽ được vận hành thử nghiệm vào quý II năm nay.
Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ xử lý nước thải đô thị đạt 50-55% (hiện mới đạt 28,8%). Để đáp ứng chỉ tiêu này, thành phố cần sớm đưa các nhà máy xử lý nước thải vào hoạt động, trong đó dự án Yên Xá là trọng tâm. Để kiểm tra tiến độ dự án, ngày 28/2, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng đã đến thị sát công trường.
Tại đây, ông Đinh Tiến Dũng đánh giá tiến độ thi công gói thầu 1 và 2 (nhà máy xử lý nước thải, cống bao sông Tô Lịch) rất tích cực, trong khi gói thầu 3 và 4 (hệ thống cống bao sông Lừ, cống cho một phần khu vực Hà Đông và Khu đô thị mới) còn chậm, sẽ ảnh hưởng tiến độ thu gom và chỉ tiêu xử lý nước thải của nhà máy.
Để đẩy nhanh tiến độ dự án, Bí thư Thành ủy Hà Nội đề nghị UBND thành phố chỉ đạo Ban quản lý dự án Hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp (chủ đầu tư) phối hợp các sở ngành chấm dứt hợp đồng gói thầu số 3, rồi lựa chọn một nhà thầu khác ngay trong năm nay. Với gói thầu số 4 thì cần đẩy nhanh tiến độ thi công để đảm bảo hoàn thành vào năm 2025.
Theo Bí thư Thành ủy Hà Nội, dự án này không chỉ có ý nghĩa về đạt chỉ tiêu xử lý nước thải, phục vụ gần một triệu dân phạm vi 6 quận nội thành và huyện Thanh Trì, mà còn góp phần làm sạch các con sông quan trọng của Thủ đô. Hà Nội kỳ vọng nhà máy xử lý nước thải Yên Xá sẽ giải quyết được tình trạng ô nhiễm tại sông Sét, Lừ, Tô Lịch, Lừ và một phần sông Nhuệ.