Khốn khổ vì khói, bụi
Những ngày gần đây, người dân khu vực phường Mai Động (quận Hoàng Mai, Hà Nội) bức xúc phản ánh tình trạng cột khói của Công ty Cổ phần Dệt Công nghiệp Hà Nội (số 91-93 đường Lĩnh Nam, phường Mai Động) ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống.
Sinh sống tại tầng 11 chung cư Sunshine Palace (quận Hoàng Mai), chị Nguyễn Thanh Tịnh từng ước mơ biến ban công rộng rãi thành một khu vườn xanh mát. Tuy nhiên, mỗi lần bước ra ngoài, chị lại cảm thấy "ngộp thở" vì mùi khói nồng nặc. Phóng mắt ra xa vài trăm mét, chị nhìn thấy một trụ ống khói bê tông cao vút, khói cứ âm ỉ tỏa ra suốt ngày đêm. Chỉ cần chạm tay xuống sàn ban công, lớp bụi đen đã bám dày đặc.
Chị Tịnh cho hay, cây trồng cứ chết dần nên chị đành phải biến ban công thành nơi để đồ và đặt máy giặt. Mỗi lần mở cửa, mùi khét lại lùa vào theo gió. Tưởng chừng mọi thứ sạch sẽ, nhưng chỉ cần tháo lõi lọc của máy lọc không khí ra, lớp bụi bông bám đầy khiến chị rùng mình. Ngoài ba máy lọc không khí giá bình dân, vợ chồng chị còn phải mua thêm một chiếc máy lọc trị giá 40 triệu đồng để đảm bảo chất lượng không khí cho con cái.
Bị tác động nặng nề nhất từ ô nhiễm không khí chính là trẻ nhỏ. Con gái chị Tịnh bị viêm phổi tái phát liên tục, phải thường xuyên dùng kháng sinh. Khi đưa con đi khám, bác sĩ khuyên chị nên cho bé về quê ít nhất 6 tháng để lá phổi có cơ hội hồi phục hoàn toàn.
Chị Tịnh bảo, về quê, bé khỏe hẳn, không còn ho hay viêm phổi nữa. Bố mẹ chị khuyên mua nhà khác, nhưng quyết định này không thể đưa ra trong một sớm một chiều.
Chị Nguyễn Thị Thúy (38 tuổi) cho biết, chung cư Sunshine Place bắt đầu hoạt động từ năm 2018. Từ đó, người dân tại đây thường xuyên phải chứng kiến cột khói của công ty dệt xả thẳng vào các căn hộ.
Thời gian gần đây, không chỉ có khói, bụi mà cả bụi vải cũng bay khắp nơi khiến nhiều gia đình phải lắp thêm máy lọc không khí. Một số gia đình có người già, trẻ nhỏ thường bị mắc bệnh đường hô hấp. Hai bé nhà chị hiện đang bị viêm mũi dị ứng. Một cư dân trong tòa nhà có con bị bệnh hen nên phải chuyển đi nơi khác sinh sống.
Chị Thúy cho hay, người dân đã nhiều lần phản ánh sự việc với UBND phường Mai Động về tình trạng khói đen từ công ty dệt. Nhưng vấn đề chưa được giải quyết triệt để. Nhà máy vẫn hoạt động "như chưa hề có sự việc gì xảy ra".
Không chỉ chung cư Sunshine Palace, người dân sống tại chung cư New Horizon City (87 Lĩnh Nam) - cách nhà máy chỉ 300m, cũng phải chịu đựng khói bụi dày đặc. Anh Trịnh Công Thanh (47 tuổi, sống tại tầng 15, tòa N03A) cầm trên tay khay lọc của máy lọc không khí, lo lắng nhìn lớp bụi bông xanh tím bám dày đặc dù ban công luôn đóng kín.
"Thất vọng" là từ anh Thanh nhắc đi nhắc lại khi chứng kiến cảnh nhà máy xả khói không ngừng nghỉ ngày đêm. Anh chia sẻ, trước đây gia đình sống trong một căn nhà nhỏ. Năm 2020, hai vợ chồng quyết định chi gần 3 tỷ đồng để mua chung cư nhằm có không gian rộng rãi và tiện nghi hơn.
Khi mới chuyển đến, do dịch Covid-19, nhà máy tạm dừng hoạt động, anh không nhận thấy mức độ ô nhiễm. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian, những âm thanh ù ù từ nhà máy bắt đầu xuất hiện liên tục cả ngày lẫn đêm.
Anh cho hay, nhìn ra ban công, anh cứ tưởng là sương mù, nhưng thực ra đó là khói bụi từ nhà máy. Mùi khét len lỏi khắp căn hộ. Sàn gỗ trông sạch sẽ, nhưng khi cho robot hút bụi chạy, bụi bông màu tím ánh kim xuất hiện đầy khay chứa. Anh không biết trong đó có chất gì và nó ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe?
Trước tình cảnh khói bụi bủa vây, nhiều hàng xóm nhà anh Thanh đã rời đi. Gia đình anh Thanh cũng từng nghĩ đến việc chuyển nhà, nhưng giá bất động sản hiện nay quá cao. Căn hộ của anh hiện có giá gần 5 tỷ đồng, nhưng nếu bán đi thì chưa biết mua ở đâu với số tiền này.
Căn hộ của gia đình chị N.T.T. (35 tuổi, chung cư Park 5) đối diện với ống khói của công ty dệt. Mặc dù căn hộ có vị trí đẹp, nhưng gia đình không dám mở cửa. Chị T. chia sẻ, đây là khu chung cư cao cấp, ai ngờ cột khói lại hoạt động suốt ngày đêm. Con chị thi thoảng lại mắc bệnh đường hô hấp. Khi mới chuyển về, chị đã rất ngạc nhiên vì ở ngay trung tâm Hà Nội mà vẫn còn tồn tại một nhà máy như thế này.
Cũng sống trong tòa nhà với chị T., anh D.V.T. (40 tuổi) cho biết mỗi khi cột khói của công ty hoạt động, gia đình anh không dám mở cửa vì mùi khét và bụi vải bay tứ tung. Anh cho biết, chỉ riêng tòa nhà chung cư của anh đã có khoảng 2.800 người, khu vực xung quanh có đến hơn 20 tòa nhà chung cư. Tình trạng này đã kéo dài từ lâu, khói, bụi khuếch tán, ảnh hưởng đến nhiều khu dân cư và các tòa chung cư.
Sẽ sớm di dời nhà máy
Vào ngày 13/3, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã giao Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng UBND quận Hoàng Mai tiến hành kiểm tra và xử lý thông tin báo chí phản ánh về việc người dân phường Mai Động bức xúc vì Công ty cổ phần Dệt công nghiệp Hà Nội xả khói thải gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày.
Ngày 18/3, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đã gửi báo cáo đến UBND thành phố về việc cột khói của Công ty Cổ phần Dệt Công nghiệp Hà Nội xả khí thải ra môi trường.
Theo báo cáo, sau khi nhận được phản ánh từ báo chí, Sở đã phối hợp với các cơ quan liên quan để tiến hành kiểm tra hiện trường tại nhà máy. Kết quả kiểm tra cho thấy nguồn bụi và khí thải phát sinh chủ yếu từ hai lò khí hóa biomass của nhà máy, phân xưởng vải không dệt (gồm công đoạn xé sợi) và phân xưởng sản xuất mành lốp (công đoạn ép keo, nhúng cao su nhân tạo).
Lực lượng chức năng cũng ghi nhận tình trạng phát sinh khí thải và mùi tại phân xưởng sản xuất vải mành. Trước tình hình này, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội yêu cầu Công ty Cổ phần Dệt Công nghiệp Hà Nội khẩn trương triển khai các biện pháp kỹ thuật để xử lý triệt để khí thải và mùi từ quá trình sản xuất, đặc biệt là tại buồng sấy gia nhiệt vải mành (phân xưởng hoàn tất vải mành). Công ty cần thu khí từ quá trình sản xuất và đưa về hệ thống xử lý.
Bên cạnh đó, công ty cần xây dựng lộ trình giảm sản lượng sản xuất tại phân xưởng hoàn tất vải mành từ tháng 4/2025 và dừng hoạt động của phân xưởng này vào tháng 8/2025.
Sở cũng đề nghị UBND quận Hoàng Mai phối hợp với UBND phường Mai Động và các cơ quan liên quan để giám sát việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường của công ty nhằm đảm bảo không phát sinh nước thải, khí thải gây ô nhiễm.
Trong khi đó, đại diện Công ty Cổ phần Dệt công nghiệp Hà Nội cho biết, nguyên nhân chính gây ra mùi khó chịu là do nắp bầu quạt thải bị hỏng, dẫn đến khí thải bị thoát ra ngoài. Sau khi sự cố xảy ra, công ty đã ngay lập tức khắc phục để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và cuộc sống của cư dân xung quanh.
Để ngừng phát sinh thêm khí thải ra môi trường, công ty cũng đã lên kế hoạch di chuyển nhà máy về Khu công nghiệp Phố Nối A, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên. Dự kiến, từ tháng 4 đến tháng 8/2025, công ty sẽ giảm dần sản lượng sản xuất vải mành lốp và vải địa kỹ thuật không dệt tại địa chỉ 93 Lĩnh Nam để chuẩn bị cho việc di dời dây chuyền sản xuất.