Ô nhiễm không khí cao do sương mù kèm mưa phùn
Hà Nội đang trải qua một đợt ô nhiễm nghiêm trọng mới. Như sáng 22/2, theo hệ thống quan trắc không khí IQAir, với chỉ số chất lượng không khí AQI ở mức 169 đưa Hà Nội đứng ở vị trí số 6 trong danh sách những thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới.
Đợt ô nhiễm này kéo dài là do sương mù kèm mưa phùn xuất hiện trên diện rộng tại Hà Nội cũng như nhiều tỉnh thuộc khu vực Đông Bắc Bộ và đồng bằng Bắc Bộ. Ông Nguyễn Văn Hưởng - Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia cho biết, tình trạng mưa nhỏ, mưa phùn ở các tỉnh miền Bắc hiện nay là do ảnh hưởng của khối không khí lạnh tăng cường từ phía Đông (lệch biển).
Dưới tác động của khối không khí lạnh này, miền Bắc có nhiều mây, mưa nhỏ, mưa phùn, sương mù kéo dài, cùng với hiện tượng nồm ẩm. Loại thời tiết này sẽ được cải thiện từ ngày 23/2, khi có không khí lạnh mạnh, tình trạng mưa nhỏ và mưa phùn sẽ tạm chấm dứt. Đặc biệt, kiểu thời tiết mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù, đặc trưng của mùa Xuân, có thể vẫn tiếp tục xuất hiện trong suốt tháng 3 tới.
Ngày 21/2, Văn phòng UBND TP. Hà Nội cũng đã thông báo về kết luận của Phó Chủ tịch UBND Nguyễn Trọng Đông tại cuộc họp về công tác vệ sinh môi trường trên địa bàn.
Theo kết luận, để nâng cao chất lượng vệ sinh môi trường tại 4 quận trung tâm (Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng), UBND TP yêu cầu Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO) áp dụng phương tiện vệ sinh hiện đại và quy trình thu gom phù hợp, đảm bảo hiệu quả và cải thiện mỹ quan đô thị.
Sở Tài nguyên và Môi trường được giao chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan để xây dựng quy trình, định mức và đơn giá để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, làm cơ sở cho việc thanh quyết toán, đấu thầu các gói thầu vệ sinh môi trường trên toàn thành phố từ năm 2026.
UBND Thành phố yêu cầu UBND các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng triển khai các biện pháp nhằm đảm bảo trật tự đô thị, giữ vỉa hè và lòng đường thông thoáng, tạo điều kiện thuận lợi cho các phương tiện vệ sinh môi trường tiên tiến, hiện đại hoạt động hiệu quả.
Các quận cũng cần thực hiện chương trình lắp đặt camera giám sát, phục vụ cho nhiều mục tiêu, trong đó có việc quản lý công tác vệ sinh môi trường, giúp kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm như đổ trộm rác, vứt rác sai quy định về thời gian và địa điểm, hoặc chậm thu gom và vận chuyển rác.
Về công tác vệ sinh môi trường tại các tuyến cao tốc và đường trên cao, UBND Thành phố yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, đôn đốc các đơn vị thực hiện các gói thầu vệ sinh môi trường, đảm bảo các tuyến đường sạch sẽ, không để tình trạng rác thải, bụi bẩn và ứ đọng nước, đồng thời đảm bảo thời gian hoạt động phù hợp, không làm ảnh hưởng đến giao thông.
Sử dụng “pháo xa sương mù”
Trước đó, URENCO đã thử nghiệm sử dụng một số phương tiện vệ sinh môi trường hiện đại, trong đó có xe phun sương áp lực lớn để giảm bụi mịn. Đại diện URENCO cho biết, đơn vị đã xây dựng dự thảo phương án rửa đường nhằm cải thiện chất lượng không khí trên địa bàn thành phố.
Trao đổi thêm về giải pháp kỹ thuật này, ông Nguyễn Thanh Sơn - Phó Tổng Giám đốc Urenco cho hay, xe phun sương có dung tích chứa tới 10 tấn nước và có thể phun sương liên tục trong 75 phút. Các hạt sương phun ra có kích cỡ micron, giúp phân giải các phân tử bụi trong không khí một cách hiệu quả, giảm khói bụi ngay lập tức.
Nếu áp dụng phương pháp này tại Hà Nội, việc sử dụng xe phun sương với dung tích lớn, tầm phun cao, khối lượng và tần suất phù hợp sẽ giúp giảm đáng kể lượng bụi trong không khí, đặc biệt tại các tuyến phố chính và các khu vực quan trọng của thành phố.
Ông Sơn cũng cho biết, với mật độ giao thông dày đặc tại Hà Nội, Urenco sẽ lựa chọn thời điểm phun sương sao cho không ảnh hưởng đến giao thông và sinh hoạt của người dân.
Đồng quan điểm, chuyên gia môi trường Đỗ Ngọc Trung cho biết, các thành phố như Bắc Kinh và Thượng Hải (Trung Quốc) trước đây từng nằm trong danh sách những thành phố ô nhiễm do bụi mịn. Tuy nhiên, Trung Quốc đã áp dụng phương pháp kết hợp xe quét và xe phun sương để giảm thiểu ô nhiễm, nhờ đó chỉ số ô nhiễm ở một số thành phố lớn đã giảm đáng kể.
Ông Trung khuyến nghị cần triển khai thường xuyên và tăng tần suất rửa đường, phun sương, đặc biệt trong những ngày ô nhiễm nặng. Tuy nhiên, do mật độ giao thông ở Việt Nam rất cao, nên cần lựa chọn thời điểm phun sương sao cho không ảnh hưởng đến giao thông và sinh hoạt của người dân.
Về giải pháp lâu dài, ông Trung đề xuất Hà Nội nên nhanh chóng ban hành lộ trình thúc đẩy việc sử dụng xe điện thay thế xe xăng và di dời các nhà máy sản xuất ra khỏi trung tâm thành phố.
