Công ty CP Hoàng Phú Vương sẽ đến hạn thanh toán lô trái phiếu trị giá 4.670 tỷ đồng vào tháng 7/2025. Đây là lô trái phiếu HPVCB2125001, phát hành ngày 30/7/2021. Kể từ khi phát hành đến nay, công ty chưa công bố định kỳ kết quả kinh doanh.
Nhiều doanh nghiệp vi phạm thông tin
Hoàng Phú Vương có trụ sở tại 15A Sông Đà, Phường 2, Quận Tân Bình, TP.HCM, hoạt động chính trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản. Lô trái phiếu HPVCB2125001 là trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, được đảm bảo bằng tài sản, với mục đích tăng quy mô vốn hoạt động và triển khai các dự án đầu tư.
Không chỉ Hoàng Phú Vương, Công ty CP Đầu tư Sun Valley cũng có lô trái phiếu lớn đáo hạn trong năm 2025. Lô SVLCB2125001, trị giá 3.560 tỷ đồng, được phát hành ngày 17/12/2021 và sẽ đáo hạn vào ngày 17/12/2025. Tuy nhiên, Sun Valley gần đây bị xử phạt 92,5 triệu đồng do vi phạm quy định công bố thông tin.
Cụ thể, doanh nghiệp không nộp đúng hạn các báo cáo tài chính bán niên, báo cáo tài chính năm, báo cáo tình hình sử dụng nguồn vốn từ trái phiếu và báo cáo thanh toán gốc, lãi trái phiếu theo quy định của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).
Ngoài Hoàng Phú Vương và Sun Valley, nhiều doanh nghiệp khác cũng sắp đến hạn thanh toán hàng nghìn tỷ đồng trái phiếu nhưng chưa công bố thông tin đầy đủ. Một số đơn vị đáng chú ý gồm: Công ty CP Hoa Phú Thịnh, với lô trái phiếu trị giá 3.130 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư Vast King, có lượng trái phiếu 2.260 tỷ đồng; Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Bất động sản Trường Lộc, với giá trị trái phiếu 1.910 tỷ đồng.
Trong tháng 2/2024, Công ty CP Đầu tư Vast King bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước xử phạt 92,5 triệu đồng vì vi phạm quy định công bố thông tin. Tương tự, Hoa Phú Thịnh cũng nhận mức phạt tương đương do không công bố đầy đủ các thông tin theo quy định pháp luật.
Theo báo cáo của FiinGroup, áp lực thanh toán nợ gốc trái phiếu của nhóm doanh nghiệp phi ngân hàng sẽ gia tăng mạnh vào tháng 3/2025. Dự kiến, tổng giá trị gốc trái phiếu đến hạn của nhóm này đạt 13.900 tỷ đồng, cao hơn đáng kể so với 4.500 tỷ đồng trong tháng 1 và 1.200 tỷ đồng trong tháng 2.
Trong đó, bất động sản là lĩnh vực có giá trị trái phiếu đáo hạn lớn nhất, chiếm 59% tổng số trái phiếu doanh nghiệp đến hạn trong tháng 3. Điều này cho thấy áp lực thanh khoản đối với các doanh nghiệp bất động sản vẫn rất lớn, đặc biệt khi nhu cầu tái cấu trúc nợ và huy động vốn mới vẫn còn hạn chế.
Bên cạnh áp lực trả nợ gốc, nghĩa vụ thanh toán lãi trái phiếu cũng đáng kể, với tổng giá trị lãi dự kiến trong tháng 3/2025 lên tới 6.400 tỷ đồng ở nhóm phi ngân hàng. Con số này cao hơn mức trung bình 4.000 tỷ đồng/tháng trong hai tháng đầu năm, phản ánh áp lực tài chính ngày càng gia tăng.
Đáng chú ý, bất động sản tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất, đóng góp 60% tổng số lãi trái phiếu phải trả, duy trì vị thế chi phối nghĩa vụ tài chính của nhóm phi ngân hàng. Ngoài bất động sản, các ngành xây dựng & vật liệu, du lịch & giải trí cũng ghi nhận mức thanh toán lãi đáng kể, nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với lĩnh vực bất động sản.
Áp lực thanh toán gia tăng, niềm tin cần được củng cố
Dữ liệu mới nhất từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) cho thấy, tính đến ngày 28/2, không có đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp nào trong tháng 2/2025. Trong khi đó, các doanh nghiệp đã mua lại 2.592 tỷ đồng trái phiếu trước hạn, giảm 58% so với cùng kỳ năm 2024.
Về tình hình công bố thông tin, báo cáo từ VBMA ghi nhận có một mã trái phiếu chậm thanh toán 39 tỷ đồng lãi suất trong tháng 2. Trên thị trường thứ cấp, tổng giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đạt 73.491 tỷ đồng, bình quân 3.675 tỷ đồng/phiên, giảm 22% so với mức trung bình tháng 1.
Theo tổ chức đánh giá tín nhiệm VIS Rating, năm 2025 dự kiến có khoảng 224.000 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn, trong đó 110.000 tỷ đồng thuộc nhóm bất động sản nhà ở. Đáng lo ngại, khoảng 17% tổng lượng trái phiếu đáo hạn có nguy cơ chậm thanh toán, và 94% trong số này thuộc nhóm bất động sản nhà ở, du lịch, nghỉ dưỡng.
Dù tỷ lệ chậm thanh toán trái phiếu đã có dấu hiệu ổn định trong ba tháng gần đây, rủi ro vẫn còn hiện hữu và cần được theo dõi sát sao trong năm 2025. Đặc biệt, lượng trái phiếu quá hạn tăng mạnh từ tháng 9/2022 đến 6/2023 dự kiến sẽ quay trở lại gây áp lực lớn lên các tổ chức phát hành, nhất là khi thời gian gia hạn theo Nghị định 08/2023/NĐ-CP chỉ kéo dài từ 22 đến tối đa 24 tháng.
Tại một hội thảo trước đó, ông Phùng Xuân Minh, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Saigon Ratings nhấn mạnh, rủi ro tín dụng là một trong những thách thức lớn nhất của thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam. Nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu nhưng không có khả năng thanh toán nợ đúng hạn, làm gia tăng áp lực tài chính lên thị trường.
Bên cạnh đó, vấn đề công bố thông tin vẫn còn nhiều bất cập khi không ít doanh nghiệp phát hành chưa tuân thủ đầy đủ các quy định, báo cáo tài chính thiếu minh bạch, không đầy đủ hoặc chưa được kiểm toán độc lập, làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư.
Hiện nay, tỷ lệ doanh nghiệp phát hành trái phiếu ra công chúng chỉ chiếm 10% tổng thị trường, trong khi phần lớn vẫn là phát hành riêng lẻ. Hơn nữa, việc xếp hạng tín nhiệm cho tổ chức phát hành và trái phiếu doanh nghiệp chưa trở thành tập quán kinh doanh theo chuẩn quốc tế, khiến thị trường thiếu minh bạch và khó tiếp cận nguồn vốn bền vững.
Cũng theo ông Minh, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển kinh tế mới, trong đó thị trường vốn đóng vai trò quan trọng. Tuy nhiên, sau những bất ổn vừa qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã rơi vào khủng hoảng. Vì vậy, việc khôi phục niềm tin của nhà đầu tư chính là yếu tố then chốt để thị trường trái phiếu có thể đáp ứng nhu cầu vốn trung và dài hạn của doanh nghiệp.
Để lấy lại niềm tin trên thị trường, theo ông Minh, có ba yếu tố quan trọng. Thứ nhất, các cơ quan quản lý cần xử lý nghiêm minh các vụ việc tiêu cực nhằm củng cố lòng tin của nhà đầu tư. Thứ hai, trách nhiệm của tổ chức phát hành cần được đề cao, với các phương án kinh doanh bền vững, nâng cao năng lực quản trị và quan trọng nhất là giữ chữ tín, đảm bảo thanh toán nợ đúng hạn. Cuối cùng, các tổ chức tư vấn cần hướng dẫn rõ ràng để nhà đầu tư hiểu về mức độ rủi ro của từng loại trái phiếu, giúp họ đưa ra quyết định đầu tư phù hợp với khẩu vị rủi ro của mình.