Ngay trước thềm năm mới, ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng Giám đốc Batdongsan.com.vn đã có những chia sẻ về khảo sát của Batdongsan.com.vn về việc từ khóa "giá chung cư" và "chung cư ngáo giá" đã trở thành những chủ đề nóng trong thị trường bất động sản năm 2024. Nhất là tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng khi mức tăng giá trung bình dao động từ 15 – 30%, thậm chí ở một số khu vực, giá chung cư đã tăng lên tới 50% so với cùng kỳ năm trước.
Giá chung cư vẫn “âm thầm” tăng trong nhiều năm qua
Ở Hà Nội, nhiều dự án chung cư hiện đang được chào bán với mức giá gần hoặc vượt qua mốc 200 triệu đồng/m2. Cùng với đó, thị trường Hà Nội hiện đang thiếu hụt các dự án mới có giá dưới 50 triệu đồng/m2, và thậm chí mức giá dưới 60 triệu đồng/m2 đã trở thành "hàng hiếm".
Tuy nhiên, ông Quốc Anh nhấn mạnh, điều này không phải là mới mẻ, vì xu hướng giá chung cư tăng đã bắt đầu từ năm 2019 và liên tục duy trì trong suốt hơn 5 năm qua. Đặc biệt từ năm 2022, giá chung cư đã tăng mạnh, khiến không ít người mua bất động sản phải bất ngờ.
Có nhiều nguyên nhân khiến giá chung cư leo thang, nhưng đầu tiên phải kể đến yếu tố chu kỳ của thị trường. Thị trường bất động sản Hà Nội hiện đang trong giai đoạn phục hồi sau những khó khăn trước đó, với tâm lý thị trường yếu và lo ngại về thanh khoản thấp. Điều này khiến nhà đầu tư lựa chọn loại hình chung cư, bởi đây là phân khúc có pháp lý rõ ràng và có thể tạo ra dòng tiền ổn định.
Một nguyên nhân khác là sự thiếu hụt nguồn cung. Nhu cầu sở hữu bất động sản tại Việt Nam vẫn rất lớn, lên đến hơn 90%, và trong đó, chung cư vẫn là lựa chọn hấp dẫn nhờ khả năng đáp ứng nhu cầu ở thực lẫn đầu tư kinh doanh. Tuy nhiên, nguồn cung lại không đủ đáp ứng nhu cầu này, một phần do những vướng mắc trong pháp lý.
Một lý do khác khiến thị trường chung cư nóng lên là sự chuyển dịch trong nhu cầu nhà ở của người dân. Sau khi hình thức chung cư mini không còn đáp ứng được yêu cầu về an toàn phòng cháy chữa cháy, nhiều người dân bắt đầu ưu tiên lựa chọn chung cư với đầy đủ các tiêu chuẩn về an toàn và tiện ích.
Trước xu hướng giá nhà liên tục leo thang, nhiều ý kiến cho rằng giới trẻ Việt Nam đang mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn "ba không": không động lực, không kết hôn, không sinh con, đơn giản là vì họ không thể sở hữu một ngôi nhà. Ngay cả những người kiên trì theo đuổi mục tiêu sở hữu nhà cũng dần cân nhắc từ bỏ.
Chẳng hạn như trường hợp của anh Tiến Đạt (29 tuổi, quê Thái Bình), dù anh đã dành dụm từ thu nhập của mình và sống ở nhà trọ với mức giá thấp, nhưng đến nay vẫn chưa đủ tiền để mua một căn chung cư nhỏ. Thậm chí, ngay cả những người có thu nhập cao cũng cảm thấy áp lực trước giá nhà như chị Thu Trang (27 tuổi, quận Thanh Xuân, Hà Nội) với thu nhập 30 triệu đồng/tháng cũng nhận ra để mua được một căn hộ studio trị giá 3 tỷ đồng, chị sẽ phải tiết kiệm toàn bộ thu nhập trong gần 10 năm mà không chi tiêu gì.
Nhiều người trẻ đã nhìn nhận lại về giấc mơ
Theo nghiên cứu của Batdongsan.com.vn, không chỉ Gen Z mà cả các thế hệ trước cũng đã và đang gặp khó khăn trong việc sở hữu nhà. Câu chuyện người trẻ khó mua nhà ngày nay trở thành đề tài được bàn luận sôi nổi, phần lớn bởi Gen Z lớn lên trong thời kỳ công nghệ số, nơi thông tin được lan tỏa và chia sẻ nhanh chóng hơn bao giờ hết.
Theo các chuyên gia, tỷ lệ giá nhà trên thu nhập (HPR) tại Việt Nam hiện cao gấp 23,7 lần thu nhập trung bình hàng năm của một hộ gia đình, một con số vượt xa khả năng chi trả của phần lớn người trẻ. Tuy nhiên, năng động, sáng tạo, tự tin và ưa thích dịch chuyển là những đặc điểm nổi bật của thế hệ trẻ hiện nay. Khác với thế hệ ông bà, cha mẹ, họ không chấp nhận sự thụ động hay gắn bó cố định với một nơi.
Thay vào đó, người trẻ ưa thích khám phá những điều mới mẻ, sẵn sàng thay đổi công việc, nơi ở và thử sức ở nhiều vai trò khác nhau. Xu hướng làm việc từ xa ngày càng phổ biến đã tác động sâu sắc đến tư duy, cách làm việc và cả lối sống của họ.
Trong bối cảnh đó, khái niệm “an cư lạc nghiệp” cũng dần thay đổi. Thay vì bị ràng buộc bởi việc sống ổn định ở một nơi, nhiều người trẻ chọn những nơi ở linh hoạt, phù hợp với công việc và nhu cầu cá nhân. Thuê nhà trở thành giải pháp phổ biến bởi tính tiện lợi và dễ dàng thay đổi khi cần. Khi đổi công việc hoặc có những nhu cầu mới, việc chuyển chỗ ở trở nên đơn giản hơn nhiều so với việc mua bán nhà.
Theo khảo sát của Batdongsan.com.vn, lý do phổ biến nhất khiến người trẻ chọn thuê nhà là vì họ "không muốn định cư lâu dài tại một nơi" và "ưu tiên sự linh hoạt". Đặc biệt, không ít người trẻ mua nhà không chỉ để ở mà còn coi đây là một kênh đầu tư hấp dẫn. Với giá nhà liên tục tăng, áp lực sở hữu bất động sản dường như đã trở thành cơ hội.
Theo CBRE Việt Nam, độ tuổi quyết định mua nhà hiện nay đã trẻ hóa đáng kể. Nếu trước đây, phần lớn người mua nhà là những khách hàng ở độ tuổi 35-45, thì giờ đây, nhiều người đã bắt đầu sở hữu căn nhà đầu tiên ở độ tuổi 27-30. Các chính sách vay vốn ưu đãi cùng với lãi suất thấp đã trở thành đòn bẩy giúp người trẻ tự tin đầu tư bất động sản.
Sau vài năm tích lũy và trả nợ, họ có thể sở hữu một căn nhà riêng, thậm chí còn thu được lợi nhuận đáng kể từ việc giá nhà tăng nhanh hơn lãi suất vay. Trong thời gian trả nợ, căn nhà có thể được sử dụng để cho thuê, mang lại nguồn thu nhập hàng tháng.
Tuy nhiên, để đầu tư thành công, người trẻ cần có kế hoạch tài chính cụ thể, tránh rơi vào "bẫy mua nhà quá sớm". Việc không tính toán kỹ lưỡng có thể dẫn đến căng thẳng tài chính, áp lực lớn trong cuộc sống và thậm chí là thua lỗ khi buộc phải bán nhà.
Theo một chuyên gia tài chính, dù chưa thể sở hữu một căn nhà ở thời điểm hiện tại, nhưng với một chiến lược tài chính rõ ràng và sự chuẩn bị chu đáo, giấc mơ về ngôi nhà riêng hoàn toàn nằm trong tầm tay của người trẻ.
