Tăng thời gian lái xe lên 65 tiếng/tuần
Luật Trật tự, An toàn Giao thông đường bộ 2024 quy định giới hạn thời gian lái xe tối đa 48 giờ một tuần, 10 giờ mỗi ngày và 4 giờ liên tục, đang gây ra nhiều tranh cãi.
Mới đây, Hiệp hội Logistics Hà Nội đã gửi văn bản tới Cục Cảnh sát Giao thông (Bộ Công an), cho rằng mức giới hạn 48 giờ một tuần thấp hơn nhiều so với các quốc gia phát triển, như EU cho phép tối đa 56 giờ một tuần và Mỹ là 60 - 70 giờ. Hiệp hội cảnh báo, quy định này không chỉ ảnh hưởng đến thu nhập của tài xế, mà còn làm giảm năng lực vận tải, đẩy giá cước lên cao, tăng chi phí logistics và làm suy yếu sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Thực tế, hiện nay không ít tài xế làm việc 60 - 65 giờ một tuần với các tuyến đường ngắn và hơn 65 giờ với các tuyến đường dài. Việc giảm làm xuống 48 giờ mỗi tuần có thể khiến thu nhập của họ giảm từ 20 - 30%.
Còn với doanh nghiệp vận tải, quy định này có thể khiến năng suất giảm, đẩy giá cước tăng thêm 20 - 25%, gây thêm gánh nặng tài chính trong bối cảnh chi phí logistics chiếm tỷ lệ lớn trong tổng chi phí vận hành.
Ngoài ra, quy định này chưa tính đến các điều kiện đặc thù của giao thông Việt Nam như tình trạng tắc đường kéo dài. Các giờ chờ đợi bất khả kháng cũng được tính vào thời gian làm việc, tạo ra khó khăn cho cả doanh nghiệp và tài xế. Trong bối cảnh hạ tầng giao thông còn nhiều hạn chế, quy định này bị đánh giá là thiếu tính thực tiễn và tạo ra lãng phí đầu tư lớn cho hàng triệu phương tiện vận tải đường bộ.
Bên cạnh việc giới hạn thời gian làm việc, các quy định mới về việc đổi biển số xe kinh doanh theo Thông tư 79 cũng đang tạo áp lực lớn cho các doanh nghiệp. Việc hơn một triệu xe phải đổi biển số khiến các doanh nghiệp phải đối mặt với chi phí phát sinh và thủ tục hành chính phức tạp.
Cùng với đó, mức phạt nặng theo Nghị định 168 cũng gia tăng tâm lý lo lắng trong giới tài xế. Với thu nhập trung bình không cao, trong khi các mức phạt vượt quá khả năng chi trả, nhiều tài xế tính đến tình huống phải rời bỏ nghề, gây nguy cơ thiếu hụt lực lượng lao động và ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng.
Trước thực trạng này, Hiệp hội Logistics Hà Nội đề xuất điều chỉnh giới hạn giờ lái xe lên 65 giờ một tuần, tương tự như Mỹ và các quốc gia EU. Đồng thời, Hiệp hội cũng đề xuất chỉ xử phạt vi phạm khi thời gian lái xe vượt quá 10% so với quy định trong Nghị định 168. Thời gian lái xe được tính cộng dồn khi đạt tốc độ tối thiểu 15km/h để loại trừ ảnh hưởng từ tắc đường.
Lo lắng của các đơn vị vận tải
Ngoài quy định trên, các doanh nghiệp vận tải cũng cho rằng chỉ cho phép lái xe chạy tối đa 4 giờ liên tục đang đặt họ vào tình thế phải lựa chọn giữa vi phạm hoặc ngừng hoạt động.
Giám đốc một công ty vận tải tại quận 12 (TP. HCM) nhận định, tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài tại những điểm nóng như cảng Cát Lái đang khiến quy định này trở nên không khả thi. Tài xế thường xuyên phải chờ đợi nhiều giờ trong tình trạng tắc nghẽn, nhưng thời gian chờ đợi đó vẫn được tính vào giới hạn thời gian lái xe liên tục, dẫn đến nguy cơ vi phạm ngay cả khi họ không di chuyển.
Tương tự, một giám đốc doanh nghiệp vận tải tại quận 7 (TP. HCM) cho biết, công ty của ông có 60 xe đầu kéo, nhưng hiện chỉ còn 25 chiếc hoạt động do gặp khó khăn trong việc duy trì đội ngũ tài xế.
Ông nhấn mạnh, nếu không tính đến thực tế giao thông và tình trạng ùn tắc, gần như tất cả các tài xế của công ty ông đều có nguy cơ bị phạt vì vi phạm thời gian lái xe liên tục. Điều đáng lo ngại là nhiều tài xế đã quyết định bỏ nghề vì cảm thấy không còn muốn tiếp tục công việc này.
Ngoài tình trạng ùn tắc, hạ tầng giao thông chưa đồng bộ cũng là một rào cản lớn đối với tài xế. Theo phản ánh của các doanh nghiệp, nhiều tuyến quốc lộ và cao tốc, đặc biệt là tuyến Bắc - Nam, thiếu các trạm dừng nghỉ, khiến tài xế không thể tuân thủ thời gian nghỉ ngơi theo quy định.
Tình trạng này không chỉ diễn ra tại TP. HCM mà còn ở nhiều đô thị lớn khác như Hà Nội, Hải Phòng… Nhiều chuyên gia giao thông đánh giá, quy định mới được đưa ra với mục tiêu nâng cao an toàn giao thông, điều này là đáng khen. Tuy nhiên, trong bối cảnh thực tế của hệ thống giao thông và hoạt động vận tải tại Việt Nam, việc điều chỉnh quy định một cách linh hoạt là rất cần thiết.
Theo đó, cần phải đảm bảo vừa duy trì an toàn giao thông, vừa hỗ trợ sự ổn định và phát triển của ngành vận tải. Đây không chỉ là vấn đề về quy định, mà còn là bài toán về sự thích nghi và sự hợp tác giữa các bên liên quan. Nếu không được giải quyết kịp thời, những khó khăn này có thể đẩy nhiều doanh nghiệp vận tải đến bờ vực phá sản, gây tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế và đời sống xã hội.
