Báo cáo được lập bởi VietnamWorks inTECH - thương hiệu việc làm & tuyển dụng ngành Công nghệ thông tin (CNTT), trực thuộc VietnamWorks - Navigos Group, trên cơ sở khảo sát khảo sát với 1.500 ứng viên và gần 500 doanh nghiệp đã tham gia vào quá trình tuyển dụng trên nền tảng này.
Báo cáo đã có những nhận định chung về thị trường lao động ngành CNTT toàn cầu và Việt Nam thời gian qua. Theo đó, những biến động quan trọng trong những năm gần đây đã phản ánh sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và loạt thay đổi trong nhu cầu của các nhà tuyển dụng.
Bên cạnh làn sóng layoff mạnh mẽ đến từ biến động về kinh tế, năm 2023 chứng kiến sự bùng nổ của Trí tuệ nhân tạo (AI), khi công nghệ này dần trở thành xu hướng chủ đạo, thu hút sự quan tâm và tạo cảm hứng trong lĩnh vực công nghệ.
Bước sang năm 2024, AI tiếp tục giữ vị thế là tâm điểm của sự chú ý, hứa hẹn mang đến những đột phá đáng kể trong tương lai. Với khả năng tự động hóa và tăng cường hiệu quả, AI không chỉ thúc đẩy năng suất và tăng trưởng kinh tế, mà còn đòi hỏi hàng triệu người trên thế giới phải chuyển đổi nghề nghiệp hoặc nâng cao kỹ năng để thích ứng. Giữa bối cảnh thị trường công nghệ sôi động, nhiều báo cáo dự đoán rằng AI có thể thay thế một số vị trí trong ngành IT, nhưng đồng thời mở ra những cơ hội việc làm mới.
Đáng lưu ý, có tới 60% nhân sự ngành CNTT bị cho nghỉ việc năm 2023 vẫn chưa tìm được việc làm mới trong năm 2024. Trước tình hình kể trên, các nhân sự IT sẵn sàng đảm nhận nhiều khối lương công việc và đa nhiệm hơn để nhanh chóng tìm được việc mới. Con số này đã tăng 10% so với năm trước, cho thấy sự cạnh tranh trên thị trường việc làm ngày càng gay gắt.
Các kênh tuyển dụng nhân sự IT thì mạng xã hội Threads trở thành nguồn tìm kiếm công việc và ứng viên mới. Có đến 4,4% nhân sự sử dụng để tìm kiếm công việc và 2,4% doanh nghiệp cho biết họ đang tiếp cận ứng viên qua mạng xã hội này.
Đáng lưu ý, các công cụ AI Chatbot như ChatGPT hay Gemini dần trở thành trợ thủ đắc lực của IT để giải quyết các công việc liên quan đến chuyên môn code khi vươn lên chiếm vị trí thứ 2 trên tổng số lượt trả lời cho câu hỏi: “Đâu là Trang / Công cụ mà Nhân sự IT nghĩ đến đầu tiên để tìm kiếm giải pháp khi gặp vấn đề về code?”.
Bù đắp lại sự khó khăn trong tìm kiếm việc làm thì các nhân sự ngành CNTT cũng được an ủi phần nào khi mức lương trung bình của ứng viên mảng AI cao hơn so với các vị trí khác trong cùng đơn vị. Theo đó, có tới 43,7% doanh nghiệp cho rằng mức lương họ chi trả cho nhân sự mảng AI cao hơn từ 10% đến 20%, và 18,4% phản hồi rằng mức lương nhân sự AI của họ cao hơn từ 20% đến 50%.
Về sự thay thế của AI đối với các nhân sự con người trong lĩnh vực CNTT, ông Phan Thanh Hiền - Giám đốc Sản phẩm và Công nghệ của Navigos Group cho rằng, trong ngắn hạn, AI không thể hoàn toàn thay thế bất kỳ vai trò nào trong ngành CNTT. Hiện tại, các giải pháp AI vẫn cần sự kết hợp chặt chẽ giữa con người và máy móc để đạt được hiệu quả tối ưu. Tuy nhiên, AI sẽ giúp tăng đáng kể hiệu suất công việc ở phần lớn các vai trò, đặc biệt là ở các vị trí như lập trình viên (developers), kỹ sư kiểm thử phần mềm (testers), và thiết kế sản phẩm (UX/UI designers).
“Thay vì tạo ra vai trò hoàn toàn mới, tôi nghĩ rằng các vai trò hiện có sẽ được thực hiện theo cách thức mới, nhờ AI. Điều này đòi hỏi sự dịch chuyển lớn về kỹ năng ở hầu hết các vị trí trong ngành CNTT. Ví dụ, lập trình viên cần biết cách sử dụng AI để sinh mã nguồn (generate code), tập trung nhiều hơn vào thiết kế giải pháp, kiểm tra và gỡ lỗi (debug). Nhân viên kiểm thử (QC) cũng cần học cách sử dụng AI để tự động tạo kịch bản kiểm thử (test-cases), tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu suất công việc. Nói cách khác, AI sẽ đẩy mạnh quá trình tự động hóa, nhưng vai trò của con người trong việc kiểm tra, đánh giá và tối ưu vẫn rất quan trọng”, ông Phan Thanh Hiền cho biết.