Ảnh hưởng của siêu bão Yagi và hoàn lưu sau bão đã gây thiệt hại rất lớn cho các tỉnh phía Bắc. Để chia sẻ một phần thương thiệt hại này, nhiều cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp đã chuyển tiền đến tài khoản của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để ủng hộ đồng bào bị bão lụt.
Nhằm “đánh bóng” tên tuổi, nhiều người đã chỉnh sửa biên lai chuyển tiền từ vài chục nghìn, vài trăm nghìn, vài triệu đồng lên vài chục triệu đồng, hàng trăm triệu đồng, thậm chí cả tỷ đồng, rồi tung hình ảnh này lên mạng xã hội. Tuy nhiên, hành động “phông bạt” này đã bị phát hiện khi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam công khai sao kê chuyển khoản. Hành động khoe mẽ và lừa dối này đã khiến cư dân mạng phẫn nộ, chỉ trích mạnh mẽ.
Trước thực trạng trên, mới đây Bộ Công an cho biết, sẽ tiếp nhận, giải quyết khi có cá nhân, tổ chức gửi tin báo tố giác tội phạm liên quan đến hành vi này. Theo đó, các cá nhân, tổ chức đứng ra thực hiện hoạt động từ thiện, tham gia đóng góp thiện nguyện đều phải tuân thủ pháp luật và đạo đức xã hội.
Việc sửa biên lai để đưa lên mạng xã hội nhằm "đánh bóng" tên tuổi không chỉ vi phạm nghiêm trọng đạo đức xã hội mà còn là hành vi làm giả tài liệu và đưa tin sai sự thật. Tùy thuộc vào tính chất mức độ của hành vi vi phạm, tùy thuộc vào hậu quả xảy ra mà người sửa biên lai chuyển tiền sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nếu kết quả xác minh của cơ quan chức năng cho thấy hành vi sửa biên lai chuyển tiền từ thiện đăng lên mạng xã hội gây khó khăn cho đơn vị tiếp nhận, ảnh hưởng đến hoạt động thống kê, phân phát tiền từ thiện, tạo dư luận xấu thì người thực hiện sẽ bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “Lợi dụng quyền tự do dân chủ” quy định tại Điều 331 Bộ luật Hình sự.
Trường hợp hành vi làm giả biên lai chuyển tiền rồi đăng công khai lên mạng xã hội mà chưa gây hậu quả, ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội thì người thực hiện sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP mức phạt từ 10 - 20 triệu đồng với tổ chức và từ 5 - 10 triệu đồng với cá nhân.
Bên cạnh đó, cá nhân nhận chuyển tiền từ thiện hộ người khác mà chỉnh sửa biên lai chuyển khoản nhằm chiếm đoạt tài sản, thì có thể bị xử phạt hành chính từ 3 - 5 triệu đồng hoặc xử lý hình sự về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Căn cứ số tiền chiếm đoạt, người vi phạm có thể phải chịu hình phạt cao nhất là 20 năm tù.
Bộ Công an cũng cho hay, nếu cá nhân (thuộc tổ chức) mà chỉnh sửa biên lai chuyển tiền của tổ chức để chiếm đoạt tài sản thì có thể bị xử phạt hành chính từ 3 - 5 triệu đồng hoặc xử lý hình sự với tội danh Tham ô tài sản (mức hình phạt cao nhất tử hình).
Còn trường hợp cá nhân lợi dụng thiên tai, bão lũ, chủ động huy động tiền của người khác và chiếm đoạt thì có thể bị xử phạt hành chính từ 3 - 5 triệu đồng hoặc bị xử lý hình sự về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tội danh này có mức hình phạt cao nhất là tù chung thân.
Bộ Công an đánh giá, việc Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sao kê tài khoản từ thiện là một trong những phương án tốt nhất để công khai, minh bạch và phù hợp với quy định tại Nghị định số 93/2021/NĐ-CP của Chính phủ về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng đóng góp các khoản đóng góp tự nguyện.