Tổng thống Mỹ Joe Binden cho biết, bắt đầu từ năm nay sẽ tăng gấp 4 lần mức thuế đối với xe điện nhập khẩu từ Trung Quốc, từ 25% lên 100%. Thuế nhập khẩu pin năng lượng mặt trời của Trung Quốc cũng sẽ tăng gấp đôi, từ 25% lên 50%. Với một số mặt hàng thép và nhôm nhập khẩu của Trung Quốc, mức thuế sẽ tăng hơn ba lần, từ 7,5% hiện nay lên 25%.
Tổng thống Joe Binden cũng chỉ đạo Đại diện Thương mại Mỹ Katherine Tai tăng hơn gấp ba lần mức thuế đối với pin lithium-ion dành cho xe điện và pin lithium dành cho các mục đích sử dụng khác. Bắt đầu từ năm 2025, thuế đối với chất bán dẫn nhập khẩu của Trung Quốc sẽ tăng từ 25% lên 50%.
Một số mặt hàng như pin và than chì tự nhiên, sẽ có thời gian áp dụng thuế quan cũ lâu hơn. Nhà Trắng cho biết điều này một phần là để giúp ngành sản xuất của Mỹ có thời gian mở rộng quy mô đến mức có thể sản xuất đủ pin trong nước để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.
“Trung Quốc đang sản xuất với tốc độ và quỹ đạo vượt xa mọi ước tính hợp lý về nhu cầu toàn cầu”, một quan chức chính quyền cấp cao của Mỹ cho biết. Theo người này, tốc độ sản xuất và xuất khẩu của Trung Quốc khiến sản phẩm của họ tràn ngập thị trường toàn cầu, làm suy giảm khả năng xây dựng năng lực sản xuất trong nước (Mỹ) và khiến người dân trên khắp thế giới dễ phải chịu những tổn thương riêng trước các sức ép của nền kinh tế.
Ngay sau khi chính quyền Mỹ công bố mức thuế suất mới, Trung Quốc cũng đã lên tiếng về vấn đề này. Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết: “Việc Mỹ tăng thuế đang mâu thuẫn với cam kết của Tổng thống Biden là không đàn áp hoặc kiềm chế sự phát triển của Trung Quốc. Mỹ nên ngay lập tức sửa chữa những hành vi sai trái của mình và thu hồi các biện pháp thuế quan đối với Trung Quốc. Trung Quốc sẽ có những biện pháp kiên quyết để bảo vệ lợi ích của chính mình".
Các quan chức Mỹ cho rằng, các nguồn hỗ trợ, ưu đãi của Trung Quốc cho sản xuất năng lượng sạch đã thúc đẩy sản xuất quá mức các sản phẩm “xanh”, giá rẻ như tấm pin năng lượng mặt trời và xe điện. Nguồn cung này đang vượt xa nhu cầu tại đất nước tỷ dân. Nếu các công ty không thể bán lượng hàng hóa thặng dư đó trong nước, họ có thể sẽ bán phá giá trên thị trường toàn cầu, khiến các ngành công nghiệp năng lượng sạch non trẻ ở các nước khác khó có thể hoàn thiện.
Hồi tháng 3 vừa qua, trước chuyến thăm Trung Quốc, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen phát biểu: “Tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc đang làm biến dạng giá cả và mô hình sản xuất toàn cầu, đồng thời gây tổn hại cho các công ty và người lao động Mỹ cũng như các công ty và người lao động trên toàn thế giới”.
Tân Hoa Xã, cơ quan thông tấn của chính phủ Trung Quốc, gọi tuyên bố của Yellen là “vô căn cứ” và “phản ánh tư duy tổng bằng không của một số nhà hoạch định chính sách ở Washington”.
Các hạn chế thương mại mới được đưa ra trong “Tuần lễ cơ sở hạ tầng” chính thức của Nhà Trắng, khi các quan chức Nội các đi khắp đất nước để chào mời các khoản đầu tư vào cơ sở hạ tầng khổng lồ và năng lượng sạch của tổng thống Biden. Tuy nhiên, nhiều khoản đầu tư trong số này vẫn đang ở giai đoạn đầu triển khai. Các mức thuế được công bố vừa qua được đưa ra nhằm mục đích ngăn chặn làn sóng hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc tràn vào, cản trở tiến trình của Mỹ về năng lượng sạch.
Trong khi việc tăng thuế quan với Trung Quốc giúp chính quyền của ông Biden duy trì lập trường của mình, các nhà phân tích đã cảnh báo về những hậu quả không lường trước được mà thuế nhập khẩu mới có thể gây ra đối với nền kinh tế Mỹ và người tiêu dùng cá nhân. Goldman Sachs trước đây ước tính rằng mỗi điểm phần trăm tăng trong thuế suất hiệu dụng sẽ làm giảm tổng sản phẩm quốc nội 0,03%, tăng giá tiêu dùng thêm 0,1% và làm tăng lạm phát trong một năm.