Theo Reuters, Congo là nguồn cung cấp chính thiếc, tantalum và vonfram, được gọi là khoáng sản 3T được sử dụng trong máy tính và điện thoại di động. Nhưng theo các chuyên gia Liên hợp quốc và các nhóm nhân quyền, một số mỏ thủ công do các nhóm vũ trang điều hành tại đây lại liên quan đến các vụ thảm sát dân thường, hiếp dâm hàng loạt, cướp bóc và các tội ác khác…
Trong các khiếu nại song song được nộp lên văn phòng công tố Paris (Pháp) và văn phòng điều tra của Bỉ vào thứ Hai, Congo đã cáo buộc các công ty con địa phương là Apple France, Apple Retail France và Apple Retail Belgium về một loạt hành vi phạm tội.
Những hành vi này bao gồm che đậy tội ác chiến tranh và rửa tiền khoáng sản bị ô nhiễm, xử lý hàng hóa bị đánh cắp và thực hiện các hoạt động thương mại lừa đảo để đảm bảo chuỗi cung ứng của người tiêu dùng trong sạch.
"Rõ ràng là tập đoàn Apple, Apple France và Apple Retail France biết rất rõ rằng chuỗi cung ứng khoáng sản của họ phụ thuộc vào hành vi sai trái có hệ thống", đơn khiếu nại tại Pháp nêu rõ sau khi trích dẫn các báo cáo của Liên hợp quốc và nhân quyền về xung đột ở miền đông Congo.
Luật sư người Bỉ Christophe Marchand của Congo cho biết Bỉ có nghĩa vụ đạo đức đặc biệt phải hành động vì tình trạng cướp bóc tài nguyên của Congo bắt đầu từ thời kỳ cai trị thuộc địa của Vua Leopold II vào thế kỷ 19.
"Bỉ có trách nhiệm giúp Congo trong nỗ lực sử dụng các biện pháp tư pháp để chấm dứt tình trạng cướp bóc", ông nói.
Các khiếu nại do các luật sư chuẩn bị thay mặt cho bộ trưởng tư pháp Congo, đưa ra những cáo buộc không chỉ chống lại các công ty con địa phương mà còn chống lại toàn bộ tập đoàn Apple.
Trong một tuyên bố, các luật sư của Cộng hòa Dân chủ Congo đã nói về việc chuỗi cung ứng của Apple bị nhiễm "khoáng chất trong máu".
Họ cáo buộc rằng thiếc, tantalum và vonfram được lấy từ các khu vực xung đột và sau đó "rửa sạch thông qua chuỗi cung ứng quốc tế". "Những hoạt động này đã thúc đẩy một chu kỳ bạo lực và xung đột bằng cách tài trợ cho các nhóm dân quân và khủng bố, đồng thời góp phần vào tình trạng lao động trẻ em cưỡng bức và tàn phá môi trường."
Apple đã bác bỏ những cáo buộc này và nói rằng họ yêu cầu "các nhà cung cấp của mình phải đạt tiêu chuẩn cao nhất trong ngành".
Apple cho biết họ "phản đối mạnh mẽ" những khiếu nại này và "cam kết sâu sắc trong việc cung cấp khoáng sản có trách nhiệm".
Hồ sơ nộp năm 2023 về khoáng sản xung đột gửi Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ, Apple cho biết họ không có nhà máy luyện hoặc tinh chế khoáng sản 3T hoặc vàng nào trong chuỗi cung ứng tài trợ hoặc hưởng lợi cho các nhóm vũ trang ở Congo hoặc các nước láng giềng.
Người phát ngôn của Apple nói với BBC: "Khi xung đột trong khu vực leo thang vào đầu năm nay, chúng tôi đã thông báo cho các nhà cung cấp rằng các nhà máy luyện kim và tinh chế của họ phải ngừng cung cấp thiếc, tantali, vonfram và vàng từ Cộng hòa dân chủ Congo và Rwanda.
"Chúng tôi thực hiện hành động này vì lo ngại các kiểm toán viên độc lập hoặc các cơ chế chứng nhận của ngành không còn có thể thực hiện được hoạt động thẩm định cần thiết để đáp ứng các tiêu chuẩn cao của chúng tôi."
Phía đông của Cộng hòa Dân chủ Congo là nguồn khoáng sản chính và cơn khát khoáng sản toàn cầu đã gây ra các cuộc chiến tranh ở đó trong nhiều thập kỷ.
Các nhóm nhân quyền từ lâu đã cáo buộc rằng một lượng lớn khoáng sản từ các mỏ hợp pháp, cũng như từ các cơ sở do các nhóm vũ trang điều hành, được vận chuyển đến nước láng giềng Rwanda, sau đó được sử dụng để sản xuất điện thoại và máy tính. Rwanda trước đây đã mô tả hành động pháp lý của chính phủ Congo chống lại Apple là một chiêu trò truyền thông.
Các nhà chức trách ở Pháp và Bỉ hiện sẽ xem xét liệu có đủ bằng chứng để thực hiện hành động pháp lý hay không.
