Thuê chung cư theo ngày, theo giờ
Vài năm trở lại đây, nhu cầu thuê phòng chung cư theo ngày, thậm chí theo giờ tăng cao. Có cầu ắt có cung, hoạt động cho thuê căn hộ dạng này cũng nở rộ.
Chỉ cần lên mạng xã hội gõ từ khóa "thuê căn hộ Airbnb" hoặc truy cập vào Airbnb hay những ứng dụng tương tự là dễ dàng tìm thấy rất nhiều căn hộ cho thuê tại nhiều đô thị lớn của nước ta như TP. HCM, Bà Rịa - Vũng Tàu… Airbnb là viết tắt của Air Bed and Breakfast, một mô hình kinh doanh kết nối người đặt và cho thuê phòng, căn hộ thông qua ứng dụng di động.
Giá trung bình của các căn hộ này dao động khoảng từ vài trăm nghìn đồng đến dưới 2 triệu đồng/đêm. Như khu Vinhomes Central Park (TP. HCM), căn 1 phòng hay 3 phòng sẽ có giá thuê khác nhau theo ngày thường và cuối tuần. Cụ thể, giá thuê trung bình căn 1 phòng ngủ từ 900 nghìn đồng - 1,1 triệu đồng/đêm, căn 2 phòng ngủ từ 1,2 - 1,4 triệu đồng/đêm, căn 3 phòng ngủ từ 1,5 - 1,6 triệu đồng/đêm.
Chị Quỳnh Trang (ở Bình Thạnh, TP. HCM) cho biết, mỗi khi gia đình chị ở quê lên thăm, chị đều thuê nguyên căn hộ chung cư vài ngày để cha mẹ, anh chị và các cháu ở. Như vậy rất tiện, người thân thấy thoải mái, còn sinh hoạt gia đình chị cũng không bị đảo lộn.
Theo chị Trang, bạn bè của chị đều có nhà ở TP. HCM nhưng khi muốn tụ tập vào cuối tuần thì cũng thuê một căn hộ chung cư sử dụng để tránh làm phiền các gia đình. Giá thuê căn hộ theo ngày rẻ hơn khách sạn, lại tự do, yên tĩnh và có cảm giác ấm cúng như ở nhà.
Tuy nhiên, dịch vụ này gần đây bị cư dân ở các khu chung cư phản ứng mạnh vì ảnh hưởng tới đời sống cũng như quyền lợi của họ. Bởi mô hình cho thuê dạng Airbnb khiến hàng ngày, nhất là dịp cuối tuần, du khách đổ về thuê nhà rất đông. Điều này khiến các tiện ích của chung cư như thang máy, siêu thị, phòng tập gym, hồ bơi… bị quá tải, gây phiền toái cho cư dân.
Anh Phùng Đình Quyền ở chung cư Goldview (quận 4, TP. HCM) cho biết, từ khi hết dịch Covid-19, du lịch phục hồi, mô hình Airbnb nở rộ nên chung cư luôn kín khách thuê. Điều này khiến các tiện ích như hồ bơi, khu vực phòng gym, sảnh, thang máy luôn trong tình trạng quá tải, nhất là vào cuối tuần. Trước đây, cư dân chỉ mất khoảng 5 phút chờ thang máy, thì nay phải chờ 10 - 15 phút do những đoàn khách lên xuống liên tục.
Tương tự, đa số các căn hộ tại chung cư Masteri Millennium (quận 4) để cho thuê theo ngày, theo giờ. Việc này khiến đời sống cư dân ở đây bị đảo lộn. Ban quản trị chung cư này thống kế, mỗi tháng có khoảng 1.300 người lưu trú qua đêm, trong đó hơn 78% là khách nước ngoài và khách vãng lai. Đáng nói, nhiều vụ mất an ninh trật tự xảy ra liên quan đến khách lưu trú nước ngoài tại các căn hộ kinh doanh Airbnb không đăng ký thông tin với ban quản lý tòa nhà.
Hoạt động khó kiểm soát, quản lý
Luật Nhà ở có hiệu lực từ ngày 1/8 tới quy định cấm sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở. Thực tế, điều 6 Luật Nhà ở 2014 cũng đã quy định nghiêm cấm việc sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở. Do đó, sử dụng căn hộ chung cư để cho thuê lưu trú là trái luật.
Ông Nguyễn Duy Thành - Tổng giám đốc Công ty quản lý nhà Global Home, nhận định, kinh doanh lưu trú ngắn ngày, theo giờ trong căn hộ chung cư rất khó kiểm soát. Việc thiếu giám sát, quản lý dẫn đến tình trạng bất ổn khi quyền lợi cư dân xung quanh bị ảnh hưởng.
Có thể kể đến những rắc rối của mô hình này như quá tải cho các khu tiện ích, thang máy, bãi xe, rác sinh hoạt…, nhất là vào cuối tuần. Khi quyền lợi bị ảnh hưởng, mâu thuẫn giữa cư dân và nhóm kinh doanh cho thuê sẽ gia tăng, gây tâm lý bức xúc, dễ dẫn đến mất an ninh trật tự.
Đặc biệt, việc thiếu kiểm soát trong công tác quản lý còn phát sinh hoạt động vi phạm pháp luật như tổ chức sử dụng chất kích thích, cờ bạc, mại dâm... Tới đây, Luật Nhà ở 2024 có hiệu lực, cấm hẳn dịch vụ này là cần thiết để trả lại môi trường sống an toàn, lành mạnh cho cư dân các chung cư.
Ông Trần Hưng - chủ đầu tư một chung cư ở Bà Rịa - Vũng Tàu chia sẻ, mục đích chung cư xây lên là để ở nên việc đem cho thuê theo ngày là sai mục đích, dẫn đến mất an ninh trật tự, thiếu tính ổn định. Các thành phố du lịch biển có đặc điểm là du khách thường xuống tắm biển rồi để quần áo ướt, thậm chí mặc đồ bơi vào sảnh, hành lang, thang máy, rất mất vệ sinh và phản cảm. Chưa kể, đi du lịch nên họ thường kéo về nhà ăn nhậu rất ồn ào, rất khuya.
Luật sư Trần Thu (Đoàn luật sư TP. HCM) phân tích, quy định này đảm bảo an toàn, giảm tình trạng xung đột lợi ích giữa người thuê ngắn hạn và cư dân sống lâu dài. Bên cạnh đó, quy định còn giúp giảm thiểu hư hỏng cơ sở vật chất khi người thuê ngắn hạn thường không quan tâm đến bảo vệ tài sản chung, dẫn đến đồ đạc hư hỏng nhanh hơn.
Tuy nhiên, quy định này vẫn có điểm chưa ổn như hạn chế quyền lợi của chủ nhà, tác động đến nguồn thu nhập của nhiều người, đặc biệt là những người đầu tư mua căn hộ để cho thuê. Thị trường bất động sản sẽ kém hấp dẫn hơn khi khả năng cho thuê bị hạn chế.
Do đó, thay vì cấm hoàn toàn, có thể cân nhắc các giải pháp thay thế như đưa ra các quy định và biện pháp quản lý chặt chẽ hơn với việc cho thuê căn hộ, bảo đảm an ninh và trật tự; xác định rõ ràng quyền và trách nhiệm của chủ nhà cũng như người thuê, đồng thời quy định về thời gian, mục đích cho thuê…