Ở các thành phố lớn, đặc biệt là Hà Nội và TP. HCM, hiện nay số lượng người lao động, học sinh, sinh viên tập trung về làm việc, học tập cao dẫn đến nhu cầu thuê nhà trọ, chung cư mini rất nhiều.
Tuy nhiên, công tác đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy (PCCC) với loại hình trên lại không được chủ cơ sở và người thuê trọ thật sự quan tâm nên dễ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Điển hình như tại Hà Nội, chưa đầy 1 năm đã xảy ra 2 vụ cháy nhà trọ và chung cư mini nghiêm trọng. Vào khoảng 23h05 ngày 12/9/2023, chung cư mini ở phố Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) bị cháy khiến 56 người tử vong và 37 người bị thương.
Vụ thứ 2 vừa xảy ra vào 0h30 ngày 24/5. Căn nhà trọ trong ngõ 43/98 phố Trung Kính (quận Cầu Giấy, Hà Nội) xảy ra hỏa hoạn khiến khoảng 14 người thiệt mạng và 6 người bị thương.
Từ những vụ việc trên, Phòng Cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn Công an TP. HCM đã đưa ra khuyến cáo các biện pháp an toàn PCCC đối với loại hình chung cư mini, nhà trọ, phòng trọ.
Cụ thể, với ban quản lý, chủ nhà trọ cần thực hiện các việc sau: Thứ nhất, thực hiện nghiêm các quy định về PCCC khi xây dựng và kinh doanh như thẩm duyệt thiết kế, nghiệm thu về PCCC (nếu thuộc diện), lắp đặt các hệ thống, thiết bị, phương tiện PCCC đảm bảo theo quy định.
Thứ hai, kiểm tra định kỳ các phương tiện PCCC và cứu nạn cứu hộ đã trang bị, đảm bảo chúng hoạt động hiệu quả.
Thứ ba, đảm bảo hệ thống điện trong phòng trọ, chung cư mini được lắp đặt, sử dụng an toàn. Thường xuyên kiểm tra để kịp thời phát hiện thay thế, khắc phục những nguy cơ mất an toàn về điện có thể gây ra cháy, nổ.
Thứ tư, quy định chặt chẽ việc nấu nướng, thờ cúng, đốt vàng mã, sạc điện với xe đạp điện, xe máy điện, thiết bị tiêu thụ điện, đặc biệt là tại tầng hầm, khu vực để xe… Nghiêm cấm sử dụng bình gas mini đã qua sử dụng nhiều lần không bảo đảm an toàn PCCC.
Thứ năm, tổ chức tập huấn kỹ năng, cách sử dụng các phương tiện, thiết bị PCCC cho quản lý, bảo vệ và người thuê trọ.
Thứ sáu, tổ chức cuộc diễn tập PCCC định kỳ, cung cấp hướng dẫn về an toàn PCCC cho tất cả cư dân, người thuê trọ, niêm yết “Nội quy PCCC”, “Tiêu lệnh chữa cháy”, “Sơ đồ thoát nạn”… tại các khu vực, vị trí dễ thấy, dễ đọc.
Thứ bảy, đảm bảo có lối thoát an toàn và dễ dàng tiếp cận cho tất cả cư dân, người trọ. Không lắp đặt "chuồng cọp" bít lối thoát nạn. Lối thoát không bị chặn hoặc bị cản trở bởi đồ đạc, vật dụng.
Thứ tám, bố trí các phương tiện liên lạc khẩn cấp như loa, chuông báo cháy… để thông báo cho tất cả cư dân trong trường hợp có sự cố.
Về phía cư dân, người thuê trọ, lực lượng chức năng khuyến cáo nên để chìa khóa phòng trọ, căn hộ, nhà ở tại nơi dễ lấy và phổ biến cho gia đình biết. Bố trí lối thoát nạn thứ 2 trên cửa sổ, qua ban công, mái nhà. Trang bị dụng cụ phá dỡ phù hợp với đặc thù nơi ở.
Người dân nên tổ chức giả định phương án chữa cháy và thoát nạn cho gia đình mình để thực tập xử lý khi có cháy, nổ xảy ra. Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ hệ thống điện cùng các thiết bị điện để kịp tránh nguy cơ chập điện gây cháy. Đồng thời, theo dõi chặt chẽ quá trình sạc điện với các phương tiện sử dụng pin, tuyệt đối không sạc qua đêm khi không kiểm soát được các thiết bị đang sạc.
Người dân không đốt nhang, nến thờ cúng khi đi ngủ, khi ra khỏi nhà. Cùng với đó, thường xuyên kiểm tra hệ thống gas, nguồn lửa, nguồn nhiệt khi đun nấu… Phải tắt lửa hoàn toàn khi đi ra ngoài và làm việc khác. Không dùng bình gas mini đã qua sử dụng nhiều lần.
Ngoài ra, người dân nên tìm hiểu kiến thức an toàn PCCC, trang bị các dụng cụ phương tiện chữa cháy và thoát nạn phù hợp với kiến trúc nơi ở.