Theo Nhịp sống thị trường, với việc giá nhà không ngừng leo thang, trong khi thu nhập tăng chậm, bài toán sở hữu nhà Hà Nội sẽ ngày càng khó khăn hơn khi người mua luôn giữ tư duy “chờ đủ tiền mới mua”.
Anh Nguyễn Phú Thành, một môi giới nhà đất tại Hà Nội chia sẻ, anh có tới 1 năm tìm nhà cho cặp vợ chồng ngoài 40 tuổi, hiện đang làm cơ quan Nhà nước. Nhưng cho đến nay, khách hàng này vẫn chưa tìm được căn nhà nào ưng ý do “đợi đủ tiền mới mua”.
Anh Thành cho biết, vị khách này hiện đang ở trong căn chung cư mini giữa trung tâm Hà Nội. Mức tài chính của họ là 2,5 tỷ đồng cùng với yêu cầu đặt ra là căn nhà ở vị trí trung tâm Hà Nội có mức giá tương tự tài chính của họ, có sổ đỏ, nằm ở khu vực an ninh, khuôn đất vuông.
Tuy nhiên, trong quá trình tìm nhà cho khách, anh Thành cho biết, dù có căn nhà đáp ứng đầy đủ tất cả các tiêu chí họ đặt ra, thậm chí chủ nhà đang cắt lỗ. Khách rất ưng ý nhưng vẫn không xuống tiền bởi lý do đơn giản: Họ muốn giá căn nhà đất này khớp đúng với số tiền họ đang có.
Căn nhà đất đầu tiên môi giới tìm cho khách có giá 3 tỷ đồng, nằm trong ngõ, diện tích 30m2, nhà hơn 2 tầng. Tuy nhiên, khách “chê” giá vượt mức tài chính tự có của họ lên tới 500 triệu đồng. Sau đó, anh Thành tiếp tục giới thiệu khoảng 4 căn nhà đất hợp lý khác cho vị khách này. Gần nhất là căn nhà có diện tích 27m2 có giá 2,7 tỷ đồng nhưng khách vẫn “chê” với lý do không muốn vay ngân hàng do lãi suất đang tăng.
Theo anh Thành, với những căn nhà có giá dưới 3 tỷ đồng, chỉ khoảng 2 tuần - 1 tháng đã có khách tìm mua. Đây là mức giá vừa túi tiền của nhiều người. Đó cũng là lý do mà suốt 1 năm qua, vị khách của anh Thành không thể tìm được căn nhà ưng ý khi yêu cầu cao, tài chính có hạn nhưng lại không dám đi vay ngân hàng, thậm chí chỉ vay 200 triệu đồng. Vị khách này cho biết, họ sợ cảm giác phải đi vay mượn.
Môi giới này cho rằng, với tư duy “chờ đủ tiền mới mua nhà”, những người có thu nhập thấp, chỉ trông chờ vào khoản tiền lương đều đặn hàng tháng sẽ rất khó có thể mua được nhà nếu không vay ngân hàng vì giá nhà liên tục tăng. Từ nay đến cuối năm, dự báo giá nhà trong ngõ sẽ còn tăng với những căn vị trí đẹp, khổ đất vuông, không phạm lỗi phong thủy. Trong khi đó, nguồn cung nhà khoảng 3 tỷ đổ lại rất hiếm.
Tương tự như anh Thành, chị Ngô Lan Hương cũng kể về một trường hợp khách hàng chị đã “chăm” hơn 2 năm mãi mới mua được nhà. Cụ thể, khách hàng của chị Hương cũng là một đôi vợ chồng trẻ, hiện đang thuê nhà ở Hai Bà Trưng. Tài chính họ có 1 tỷ đồng và gia đình 2 bên hứa hẹn hỗ trợ thêm 1 tỷ đồng. Dù vậy, cặp vợ chồng này vẫn không dám mua.
Năm đầu tiên, họ muốn tìm nhà đất nhưng tài chính chỉ khoảng 2 tỷ đồng và không dám vay thêm. Với khoản tiền này chỉ mua được ở khu vực Yên Nghĩa (Hà Đông) hoặc Gia Lâm. Theo đó, chị Hương khuyên hai vợ chồng nên vay thêm 1 tỷ đồng để có thể chọn được căn nhà đất ở khu vực Nam Từ Liêm hoặc Dương Nội (Hà Đông). Nhưng họ sợ nợ nần. Sau đó, chị Hương tư vấn nên mua chung cư. Với 2 tỷ đồng, nếu vay thêm 200 triệu đồng có thể mua căn chung cư 64m2 ở khu đô thị Vinhomes Smart City. Nhưng cặp vợ chồng này vẫn không muốn vay tiền. Môi giới tiếp tục giới thiệu căn chung cư ở Hoài Đức giá 1,4 tỷ đồng, họ lại chê xa.
Cho đến đầu năm 2022, giá nhà đất trong ngõ tăng trung bình từ 200 - 500 triệu đồng/căn. Vị khách này lại không dám mua nhà vì giá cao. Đến khi chuyển sang chung cư, đúng thời điểm giá chung cư cũng tăng mạnh. Khi đó, với 2 tỷ đồng đã không thể mua được căn 64m2 ở Vinhomes Smart City. Đến cuối năm 2022, giá căn 64m2 ở dự án này đã tăng lên tới 2,7 tỷ đồng. Thậm chí, tài chính 2 tỷ đồng cũng không mua được căn 55m2 ở Vinhomes Smart City. Đến đầu năm 2023, sau nhiều lần thúc giục, cặp vợ chồng này đành chốt mua căn 55m2 ở khu đô thị này với giá 2,3 tỷ đồng, trong đó vay ngân hàng hơn 300 triệu đồng.
Theo một báo cáo của Savills cho biết, trong vòng 4 năm trở lại đây, thu nhập bình quân đầu người ở Hà Nội tăng khoảng 6%/năm. Trong khi đó, giá căn hộ tăng 13%/năm, nghĩa là mức tăng của thu nhập chưa bằng một nửa tốc độ tăng của giá nhà.
Bà Đỗ Thị Thu Hằng, Giám đốc cấp cao, Bộ phận Nghiên cứu và tư vấn, Savills Hà Nội đánh giá: "Càng ngày giá nhà càng cao, việc tiếp cận trở nên khó hơn. Người dân cũng sẽ mất nhiều thời gian để có thể thu xếp, sở hữu nhà".
Giá nhà tăng nhanh một phần nguyên nhân là do nguồn cung sụt giảm. Trong nửa đầu năm nay, Hà Nội chỉ ghi nhận thêm khoảng 5.600 căn hộ mới, giảm hơn 80% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, chỉ 7% trong số đó có giá dưới 25 triệu đồng/m2.
Căn hộ bán với giá trên 50 triệu đồng/m2 đang chiếm trên 80 - 90%. Căn hộ được bán trực tiếp từ chủ đầu tư có giá từ dưới 25 triệu đồng rất ít khiến những người có thu nhập thấp, công nhân làm trong các khu công nghiệp không thể tiếp cận.
Dữ liệu của đơn vị nghiên cứu thị trường cho thấy, ước tính thu nhập bình quân của người lao động Hà Nội năm 2023 là 135 triệu đồng/năm. Trong khi giá rao bán trung bình nhà riêng là 6,3 tỷ đồng/căn, chung cư là 3,1 tỷ đồng. Nếu sử dụng toàn bộ thu nhập để mua nhà, người mua phải “cày cuốc” 169 năm để sở hữu một căn nhà phố và 23 năm để mua được một căn hộ chung cư.