Chật vật vì điều kiện mua NOXH
Đọc thông tin về việc Bộ Xây dựng vừa tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030", trong đó các báo cáo tại Hội nghị đều cho thấy, mọi chỉ số về dự án nhà ở xã hội (NOXH) hiện tại đều vô cùng thấp khiến chị L.T. Đ (35 tuổi, Lục Nam, Bắc Giang) lắc đầu thở dài.
Chia sẻ với PV, chị Đ cho biết, chị làm công nhân trong Khu công nghiệp Quang Châu (Việt Yên, Bắc Giang) đã hơn 10 năm. Vài năm gần đây, sau khi lập gia đình, vợ chồng chị dự định mua trả góp một căn NOXH gần nơi làm cho thuận tiện.
Tuy nhiên, sau khi nhờ bạn bè, đồng nghiệp và tự mình tìm hiểu qua môi giới, chị Đ chán nản khi môi giới kiểm tra CCCD của chị và thông báo, chị đã đóng thuế thu nhập cá nhân (TNCN) nên không đủ điều kiện vay, thuê mua NOXH.
Đã đóng thuế TNCN khiến giấc mơ mua, thuê NOXH của vợ chồng chị Đ. trở nên xa vời
“Tôi và chồng đều có thâm niên hơn 10 năm làm công nhân, thu nhập hàng tháng của mỗi người khoảng 8 – 9 triệu đồng nếu không tăng ca. Tuy nhiên, do hai vợ chồng đã có con nhỏ, nhiều khoản phải chi nên mấy tháng Tết chúng tôi thường cố gắng tăng ca, nên mức lương rơi vào tầm 10 – 12 triệu đồng, và nghiễm nhiên với mức này công ty phải đóng thuế TNCN cho chúng tôi theo quy định.
Công ty tôi có tới mấy nghìn công nhân, hầu hết họ đều như chúng tôi, thường cố gắng tăng ca để có thêm đồng ra đồng vào. Mỗi tháng ngoài khoản gửi về quê cho bố mẹ, tiền bỉm - sữa của con, tiền nhà, tiền ăn, thuốc men,… thì mỗi người cũng chỉ được tầm 4 – 5 triệu mỗi tháng. Với mức tích cóp này thì cả đời chúng tôi cũng chưa dám nghĩ đến việc đủ tiền mua được căn NOXH có giá từ 500 – gần tỷ đồng/căn.
Cứ tưởng Nhà nước có chính sách tạo điều kiện cho người thu nhập thấp, công nhân vay ngân hàng để mua NOXH thì chúng tôi có thêm nhiều cơ hội hơn. Nhưng quy định người "chưa đóng thuế TNCN bao giờ" mới đủ điều kiện vay, thuê mua thì khác gì đánh đố. Thậm chí, lúc nghe môi giới bảo "đã đóng thuế TNCN rồi thì không mua được NOXH, tôi đã rớt nước mắt vì thất vọng”, chị Đ tâm sự.
Cũng rơi vào hoàn cảnh giống vợ chồng ch Đ. anh T.V.H (29 tuổi, Hà Nội) cũng áp lực vì điều kiện vay. Anh H. chia sẻ, anh là viên chức ở một cơ quan nhà nước và thuộc diện được vay, mua NOXH. Tuy nhiên, do thu nhập của anh đã vài lần đã đóng thuế TNCN nên không còn đáp ứng được điều kiện. Không còn lựa chọn, anh buộc phải tìm mua nhà ở thương mại. Nhưng giá nhà thương mại quá cao so với thu nhập của một viên chức như anh.
Trên thực tế, không chỉ chị Đ, anh H mà hiện nay nhiều công nhân và người có nhu cầu mua NOXH cũng không thể tiếp cận được, bởi Luật Nhà ở năm 2014 quy định, người lao động được mua NOXH là không đóng thuế TNCN. Với quy định này, người lao động muốn thuê, mua NOXH là rất khó, tạo điều kiện cho môi giới “cò quay”, dùng chiêu trò để làm khó họ. Thậm chí, Bộ Xây dựng đánh giá, quy định này dẫn đến việc xác minh đối tượng, điều kiện... thêm phức tạp, khó khăn cho người dân.
Giá NOXH tăng vù vù
Liên quan đến phân khúc NOXH, không ít môi giới cho rằng, hầu hết các dự án đều tăng khoảng 120 - 130% so với giá khi mở bán và hiện giao dịch phổ biến trong khoảng 33 – 36 triệu đồng/m2.
Theo Batdongsan.com.vn, đầu năm 2024 đã ghi nhận một loạt dự án NOXH ở Hà Nội thiết lập mặt bằng giá mới so với hai tháng cuối năm 2023.
Điển hình, dự án NOXH Rice City ở Long Biên, tháng 11/2023, giá chào bán căn 2 ngủ ở mức 2,1-2,2 tỷ đồng/căn, thì từ cuối tháng 12 đến nay, giá chào bán là 2,3-2,4 tỷ đồng/căn. Số lượng căn chào bán trên thị trường cũng rất ít, người mua gần như không có nhiều lựa chọn về giá nếu tìm mua căn hộ tại dự án này.
Cũng tại Long Biên, dự án NOXH Hope Residence cũng tăng từ mức 1,9-2 tỷ đồng/căn 2 ngủ hồi tháng 11/2023 lên ngưỡng 2,1-2,3 tỷ đồng/căn. Gần 2 tháng cuối năm, dự án NOXH Thạch Bàn (Long Biên) tăng từ mức 1,8-1,9 tỷ đồng/căn 2 ngủ lên mức 2,1-2,2 tỷ đồng/căn.
Ở quận Hoàng Mai, dự án NOXH @Homes cũng ghi nhận mức tăng trung bình 150 triệu đồng/căn trong hai tháng cuối năm.
Căn hộ NOXH @Homes (Hoàng Mai, Hà Nội) đang dao động ở mức 34 - 42 triệu đồng/m2, gấp đôi, gấp ba mức giá ban đầu.
Tương tự, dự án NOXH Rice City Linh Đàm tăng từ 2,1-2,3 tỷ đồng/căn 2 ngủ lên mức 2,3-2,5 tỷ đồng/căn; NOXH Đồng Mô Đại Kim tăng lên mức 2,2-2,3 tỷ đồng/căn 2 ngủ so với mức giá 1,9-2 tỷ đồng phổ biến vào tháng 10/2023.
Các dự án NOXH ở các khu vực khác của Hà Nội như Nam Từ Liêm, Hoài Đức, mức giá cũng tăng từ 150-300 triệu đồng/căn chỉ trong vòng hơn 2 tháng cuối năm.
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết nguồn cung phân khúc nhà ở bình dân liên tục sụt giảm mạnh. Tỷ trọng nguồn cung căn hộ thuộc phân khúc bình dân (dưới 25 triệu đồng/m2) trên tổng nguồn cung nhà ở liên tục tụt giảm, từ mức 30% vào năm 2019 còn 7% năm 2022 và 6% vào năm 2023. Sản phẩm chính của thị trường là nhà ở trung cấp và cao cấp. Trong khi đó, nhu cầu mua nhà ở thực tập trung ở phân khúc bình dân và luôn dẫn đầu trong cơ cấu nhu cầu nhà ở với tỷ trọng 80%.
Trước thực trạng nhà bình dân đang dần biến mất, giá căn hộ không ngừng leo thang, Chủ tịch VARS cho rằng, để giải quyết bài toán nhà ở cho người thu nhập thấp, bên cạnh việc đẩy mạnh phát triển NOXH, cần đẩy mạnh phát triển nhà ở vừa túi tiền…
