Công ty nghiên cứu blockchain Chainalysis mới đây đã phát đi cảnh báo tới các nhà đầu tư, doanh thu từ gian lận tiền điện tử ước tính đã đạt mức kỷ lục vào năm 2024, trong bối cảnh các vụ lừa đảo tình cảm gia tăng và tội phạm mạng đang tận dụng trí tuệ nhân tạo vào hoạt động của mình.
Chainalysis cho biết, các ví tiền điện tử liên quan đến lừa đảo đã nhận được 9,9 tỷ USD tiền điện tử vào năm 2024. Công ty dự đoán con số này có thể tăng lên mức kỷ lục là 12,4 tỷ USD khi họ xác định được nhiều ví lừa đảo hơn.
Chainalysis cho biết thêm, ước tính hàng năm của họ về hoạt động lừa đảo đã tăng trung bình 24% giữa các kỳ báo cáo hàng năm kể từ năm 2020.
Theo báo cáo năm 2024 của Chainalysis, một lý do chính khiến doanh thu từ lừa đảo tăng là sự gia tăng tình trạng lừa đảo tình cảm, thường được gọi là “giết lợn”. Đây là một hình thức lừa đảo đầu tư hoặc tình cảm, trong đó kẻ lừa đảo xây dựng mối quan hệ với nạn nhân thông qua mạng xã hội hoặc ứng dụng hẹn hò, với ý định lừa họ tiền thông qua cơ hội đầu tư giả mạo. Cái tên đặc biệt này xuất phát từ ý tưởng rằng những kẻ lừa đảo trước tiên phải “vỗ béo” nạn nhân bằng lời nịnh hót và trái phiếu bịa đặt trước khi “mổ lợn” hoặc lấy cắp tiền của họ.
Theo Chainalysis, vào năm 2024, doanh thu lừa đảo “giết lợn” đã tăng gần 40% so với cùng kỳ năm trước, trong khi số lượng tiền gửi vào các vụ lừa đảo dạng này lại tăng gần 210% trong cùng kỳ.
Báo cáo nêu rõ, trước kia các vụ lừa đảo “giết lợn” chủ yếu xuất phát từ các khu phức hợp lừa đảo lớn ở Đông Nam Á, thì hiện nay lại có dấu hiệu cho thấy các trung tâm lừa đảo như vậy đã bắt đầu phân tán hơn về mặt địa lý.
Tháng 12 năm ngoái, cơ quan chống tham nhũng của Nigeria đã thông báo bắt giữ 792 người trong một cuộc đột kích vào một tòa nhà, nơi những nghi phạm được cho là đang điều hành các vụ lừa đảo tình cảm nhắm vào những người đến từ châu Âu và châu Mỹ.
Theo ước tính ban đầu của Chainalysis, các ví tiền điện tử liên quan đến lừa đảo đã nhận được 9,9 tỷ USD tiền điện tử vào năm 2024.
Lừa đảo tình cảm thường dựa vào nạn nhân buôn người để thực hiện hành vi gian lận. Một cuộc điều tra của ProPublica năm 2022 cũng đã phác họa cách các tổ chức tội phạm Trung Quốc buôn bán nạn nhân đến các trung tâm ở Campuchia, Lào và Myanmar, buộc họ phải thực hiện hành vi lừa đảo mạng dưới sự đe dọa của bạo lực.
Theo Eric Heintz, một nhà phân tích toàn cầu tại International Justice Mission, người được trích dẫn trong báo cáo của Chainalysis, mặc dù những tổ hợp lừa đảo này thường được biết đến với các vụ lừa đảo “giết lợn”, chúng cũng là nơi ẩn náu cho các loại hình gian lận khác có thể được thực hiện qua Internet. Ông nói thêm: “Không có gì lạ khi có nhiều nhóm tội phạm hoạt động trong cùng một khu phức hợp tập trung vào nhiều vụ lừa đảo khác nhau”.
Đáng lo ngại hơn nữa là hệ sinh thái lừa đảo đang ngày càng “chuyên nghiệp hóa”. Theo Chainalysis, hoạt động của nhiều nhóm tội phạm hoạt động trong một khu phức hợp cũng đã xuất hiện trực tuyến thông qua việc tạo ra các mạng lưới và thị trường tiền điện tử bất hợp pháp.
Xu hướng này chủ yếu được thúc đẩy bởi Huione Guarantee, một diễn đàn trực tuyến và thị trường ngang hàng mà hoạt động như một “điểm dừng chân duy nhất” cho những kẻ bất hợp pháp đang tìm kiếm công nghệ, cơ sở hạ tầng và nguồn lực để thực hiện các vụ lừa đảo.
Nền tảng tiếng Trung này được kết nối với Huione Group, một tập đoàn của Campuchia cung cấp các dịch vụ hợp pháp như chuyển tiền ra nước ngoài, bảo hiểm và thậm chí trước đây còn cung cấp cả dịch vụ du lịch sang trọng.
Theo Chainalysis, hoạt động của Huione Guarantee trên blockchain cho thấy nó được sử dụng rất nhiều để hỗ trợ ngành công nghiệp lừa đảo “giết lợn” và giao dịch tiền điện tử bất hợp pháp cũng như các sản phẩm và dịch vụ công nghệ lừa đảo. … Một trong những dịch vụ chính có thể tìm thấy trên nền tảng này là rửa tiền, được bọn lừa đảo sử dụng để che giấu hoạt động bất hợp pháp của chúng.
Trong khi đó, một số sản phẩm bất hợp pháp được tìm thấy trên trang web bao gồm danh sách dữ liệu mục tiêu, dịch vụ lưu trữ web, tài khoản mạng xã hội và phần mềm AI. Năm 2024, các nhà cung cấp công nghệ lừa đảo Huione đã nhận được ít nhất 375,9 triệu USD tiền điện tử.
Các hình thức lừa đảo tình cảm qua mạng (lừa đảo giết lợn) đã đem đến cho tội phạm mạng hàng tỷ USD.
Kể từ năm 2021, Huione Guarantee và các nhà cung cấp quảng cáo thông qua nền tảng của mình đã xử lý 70 tỷ USD giao dịch tiền điện tử.
Báo cáo của Chainalysis cũng đề cập đến việc tội phạm mạng ngày càng ứng dụng nhiều hơn trí tuệ nhân tạo cho mục đích lừa đảo. Vào năm 2024, một số nhà cung cấp thành công nhất trên nền tảng Huione là các nhà cung cấp dịch vụ AI, với doanh thu tăng trưởng 1.900% so với cùng kỳ năm trước.
Báo cáo của Chainalysis cho biết có hàng chục nhà cung cấp phần mềm được lưu trữ trên Huione Guarantee đang bán các loại phần mềm AI lừa đảo.
Theo Elad Fouks, người đứng đầu bộ phận sản phẩm chống gian lận tại Chainalysis và là đồng sáng lập ứng dụng phát hiện gian lận Alterya thì AI tạo sinh có thể được sử dụng để khuếch đại và mở rộng quy mô gian lận và tội phạm tiền điện tử.