Quá nhỏ để hiểu những mất mát
Ngôi nhà nhỏ cũ kỹ của bà Nguyễn Thị Phòng (60 tuổi) nằm hẻo lánh ở bìa rừng thôn Phương Đạo, xã Lương Thịnh, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, vốn đã đượm buồn nay càng thêm cô quạnh. Từ sau trận lở đất kinh hoàng cướp đi mạng sống của con trai và con dâu –– bà Phòng gần như không ra khỏi nhà. Bà chỉ biết ôm chặt ba đứa cháu, Vũ Quốc Bảo (12 tuổi), Vũ Quốc Việt (10 tuổi) và Vũ Quỳnh Mai (5 tuổi), mà khóc đến kiệt sức.
Bà Phòng kể, vợ chồng con trai bà - anh Vũ Đức N. và chị Hồ Thị D. kinh tế khó khăn. Mãi đến năm ngoái, hai vợ chồng mới dựng được căn nhà nhỏ ở xã Hưng Thịnh. Nhà vừa xây xong thì bão số 3 ập đến. Thấy mưa lớn kéo dài, bà Phòng lo lắng không yên nên tối 11/9 đã chạy qua nhà con trai khuyên họ về nhà mình tránh tạm.
Bà bảo, lúc đón ba đứa cháu, con trai còn trấn an bà cứ yên tâm. Anh chỉ nhờ mẹ trông các cháu vài hôm, đợi an toàn sẽ đón chúng về. Nhưng nào ngờ, rạng sáng 12/9, cả quả đồi phía sau đổ ập xuống, vùi lấp hoàn toàn ngôi nhà. Đến 10h sáng cùng ngày, lực lượng cứu hộ tìm thấy thi thể của vợ chồng con trai bà dưới lớp đất đá.
Ngôi nhà bị sập hoàn toàn, tất cả tài sản đều bị vùi lấp. Bà Phòng đã phải lập bàn thờ cho 2 con tại nhà mình để 3 đứa cháu có nơi hương khói. Tấm ảnh thờ vợ chồng anh N. được cắt từ một bức ảnh chụp chung đăng trên Facebook.
Bà Phòng nói trong nước mắt: "Kể từ ngày bố mẹ qua đời, ngày nào cháu Mai cũng hỏi bố mẹ đi đâu chưa về. Hai anh trai thì cứ đứng ngóng ngoài cổng, mong bố mẹ đến đón. Nhìn các cháu còn quá nhỏ để hiểu hết sự mất mát, tôi chỉ biết khóc”.
Bé Sùng A Nhà (3 tuổi, thôn Hòa Bình, xã Sán Chải, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai) từng có cuộc sống bình yên trong vòng tay cha mẹ. Nhưng sau trận lở đất kinh hoàng vào rạng sáng 9/9, cuộc đời của em đã thay đổi mãi mãi. Cha mẹ, chị và em gái của bé Nhà đã ra đi vĩnh viễn, để lại em ngơ ngác chưa hiểu thế nào là cảnh mồ côi. Hiện tại, bé được bác ruột là anh Sùng A Chớ chăm sóc và nuôi dạy.
Chị Giàng Thị Chà (vợ anh Chớ) chia sẻ, từ ngày bố mẹ và chị em mất, bé Nhà không ăn uống được gì nhiều. Đêm nào cháu cũng khóc, thỉnh thoảng lại giật mình tỉnh dậy, đòi tìm bố mẹ.
Nỗi đau trong những ngày tìm mẹ
Trận lũ quét ngày 10/9 đã cuốn trôi toàn bộ thôn Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai). Hiện các lực lượng và chính quyền địa phương vẫn tiếp tục nỗ lực tìm kiếm các nạn nhân mất tích. Chiều 27/9, lực lượng chức năng đã tìm thấy thi thể chị Hoàng Thị Quyến (SN 1990. Chồng chị - anh Hoàng Văn Tuân (SN 1987) đã được tìm thấy thi thể vào ngày 10/9.
Gia đình chị Quyến có 4 thành viên. Con trai thứ hai là Hoàng Gia Bảo (SN 2017) cũng bị lũ quét cuốn đi nhưng may mắn được người dân phát hiện và cứu kịp thời, đưa đi cấp cứu. Con trai cả - Hoàng Xuân Phúc (SN 2009) may mắn thoát nạn vì thời điểm đó đang ở tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS và THPT Bảo Yên.
Những ngày qua, Phúc luôn túc trực tại hiện trường với hy vọng tìm được tin tức của mẹ. Cậu bé không ngừng dùng cào để tự mình đào xới, cố gắng tìm mẹ giữa lớp bùn đất sau trận sạt lở. Hình ảnh Phúc kiên trì tìm kiếm mẹ đã khiến nhiều người xúc động.
Những lúc tạm nghỉ trong quá trình tìm kiếm, Phúc lại lấy ảnh ghi lại khoảnh khắc hạnh phúc của gia đình ra xem. Cậu chia sẻ lên TikTok cá nhân với những dòng tâm sự đau xót: "Mẹ ơi, mẹ đâu rồi?", "Mẹ nói cho con biết mẹ ở đâu đi, con nhớ mẹ lắm", "Mẹ đang ở đâu vậy mẹ ơi?". Sau khi tìm thấy thi thể của mẹ, Phúc đăng tải hình ảnh gia đình trước thảm họa kèm dòng tâm sự: "Bố mẹ bỏ anh em con đi thật rồi sao? Mẹ biết con nhớ mẹ lắm không, mẹ ơi!".
Chỉ sau một đêm định mệnh, Phúc và em trai trở thành trẻ mồ côi, khiến ai chứng kiến cũng không khỏi xót xa. Theo thống kê tại tỉnh Lào Cai, ảnh hưởng của mưa lũ khiến 252 người chết và mất tích, trong đó có 63 trẻ em. Tính đến ngày 26/9, toàn tỉnh có 63 trẻ mồ côi, trong đó 11 em mất cả cha lẫn mẹ, 36 em mất cha và 16 em mất mẹ.
Bà Giàng Thị Dung - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai cho biết, hiện tại, các em mồ côi do bão lũ đã được các cấp, các ngành và các nhà hảo tâm hỗ trợ, cam kết nuôi dưỡng đến năm 18 tuổi. Tỉnh sẽ nỗ lực đảm bảo rằng không có em nào bị bỏ lại phía sau, và tất cả các em sẽ được tiếp tục học tập đến khi trưởng thành.
Còn tại tỉnh Yên Bái, ảnh hưởng của bão lúc khiến 10 em nhỏ trở thành trẻ mồ côi, trong đó 3 em mất cả cha lẫn mẹ, 4 em mồ côi cha và 3 em mồ côi mẹ. Tại tỉnh Cao Bằng, riêng huyện Nguyên Bình, mưa lũ và sạt lở đất đã khiến 18 trẻ em rơi vào cảnh mồ côi. Ông Phạm Xuân Tùng, Bí thư Huyện ủy Nguyên Bình, cho biết, huyện đang huy động mọi nguồn lực để giúp người dân khôi phục lại cuộc sống và sản xuất.
Trong quá trình tái thiết, huyện đặc biệt quan tâm đến các trẻ em bị ảnh hưởng bởi bão lũ, với phương châm đảm bảo các em không thiếu ăn, thiếu mặc, và không bị gián đoạn học hành. Bên cạnh các chính sách của Đảng và Nhà nước, huyện cũng kêu gọi sự hỗ trợ từ các tổ chức, cá nhân hảo tâm, và đã có một số mạnh thường quân nhận đỡ đầu các em mồ côi.
