Xông đất, xông nhà hay còn gọi là đạp đất, là tục lệ lâu đời của người Việt Nam. Theo quan niệm từ xưa, sau đêm giao thừa, mọi thứ trong gia đình đều mới mẻ, do đó gia chủ thường muốn người đến chúc Tết đầu năm sẽ mang tới tài lộc, may mắn, hạnh phúc. Đặc biệt, người đầu tiên đến chúc Tết đóng vai trò vô cùng quan trọng và được gia chủ tiếp đón nhiệt tình, nhận những lời chúc tốt lành. Những người đầu tiên tới chúc Tết được gọi là xông đất.
Theo đó, phong tục xông đất chỉ kéo dài trong vài phút. Dù thời gian diễn ra ngắn ngủi nhưng hoạt động này lại mang tới niềm vui và niềm tin về một năm mới gặp nhiều may mắn, tài lộc.
Xông đất đầu năm như thế nào cho đúng cách?
Khi chọn người xông đất, những yếu tố phong thủy như tuổi và màu sắc hợp mệnh của người xông đất thường được gia chủ chú ý. Để hy vọng một năm mới may mắn, gia chủ thường chọn những người hợp tuổi và tránh những người tương khắc với tuổi của mình.
Khi xông đất đầu năm, người xông đất thường tặng tiền lì xì cho con cái của gia chủ. Sau đó mọi người cùng chúc nhau những lời tốt đẹp. Phần cụng ly, ăn uống chỉ mang tính hình thức. Sau khi người xông đất ra về, những người khác tới chơi nhà dù không hợp tuổi, hợp mệnh cũng không ảnh hưởng tới sự may mắn, bình an của gia chủ.
Cách chọn người xông đất đầu năm
Từ xưa, người Việt ta thường có 2 cách để chọn người xông đất: Những người có chức tước, học thức thường chọn người xông đất hợp tuổi với gia chủ và phải là đàn ông trụ cột trong gia đình; Với người lao động, thì thường chọn người khỏe mạnh, đức tính tốt, gia đình khá giả, hạnh phúc.
Ở một số vùng miền quan niệm nếu phụ nữ tới xông đất đầu năm sẽ mang tới cho gia chủ những điều xui xẻo. Tuy nhiên khi xã hội ngày càng hiện đại, quan niệm đó đã dần mai một, người ta có xu hướng lựa chọn người xông đất không phân biệt tuổi tác, giới tính. Thay vào đó, những đức tính tốt của người xông đất được chú trọng hơn cả, cụ thể họ phải là người có học thức, có đạo đức, thành công trong cuộc sống lẫn hôn nhân.
Các chuyên gia phong thủy cho rằng, gia chủ nên chọn người xông đất có tính cách vui vẻ, chân thành, làm ăn phát đạt, gia đình đông con đủ nếp đủ tẻ, mặt mũi sáng sủa, vóc dáng cân đối, không có tang. Những người xông đất hội tụ những yếu tố này chắc chắn sẽ đem lại vận may, tài lộc cho gia chủ trong năm mới.
Chọn người xông đất cho Tết Ất Tỵ
Trước tiên cần phải chọn người hợp tuổi với gia chủ, không nên chọn những người xung khắc như Lục hại, Lục xung. Chọn đúng người, gia chủ và các thành viên trong gia đình sẽ may mắn, hạnh phúc, công việc hanh thông.
Tốt nhất nên mời người đàn ông có ngoại hình sáng sủa, sức khỏe tốt, làm ăn khấm khá, tính cách cởi mở.
Năm 2025, những tuổi xông đất hợp với gia chủ như sau:
Gia chủ tuổi Tý: Hợp với người tuổi Thân (1980, 1992), tuổi Thìn (1976, 1988).
Gia chủ tuổi Sửu: Hợp với người tuổi Tỵ (1977, 1989), tuổi Dậu (1981, 1993).
Gia chủ tuổi Dần: Hợp với người tuổi Ngọ (1978, 1990), tuổi Tuất (1982, 1994).
Gia chủ tuổi Mão: Hợp với người tuổi Mùi (1979, 1991), tuổi Hợi (1983, 1995).
Gia chủ tuổi Thìn: Hợp với người tuổi Tý (1984, 1996), tuổi Thân (1980, 1992).
Gia chủ tuổi Tỵ: Hợp với người tuổi Sửu (1985, 1997), tuổi Dậu (1981, 1993).
Gia chủ tuổi Ngọ: Hợp với người tuổi Dần (1986, 1998), tuổi Tuất (1982, 1994).
Gia chủ tuổi Mùi: Hợp với người tuổi Mão (1987, 1999), tuổi Hợi (1983, 1995).
Gia chủ tuổi Thân: Hợp với người tuổi Tý (1984, 1996), tuổi Thìn (1988, 2000).
Gia chủ tuổi Dậu: Hợp với người tuổi Sửu (1985, 1997), tuổi Tỵ (1989, 2001).
Gia chủ tuổi Tuất: Hợp với người tuổi Dần (1986, 1998), tuổi Ngọ (1990, 2002).
Gia chủ tuổi Hợi: Hợp với người tuổi Mão (1987, 1999), tuổi Mùi (1991, 2003
Lưu ý khi xông đất đầu năm
Ngoài việc chọn người hợp tuổi, khi xông đất đầu năm chúng ta cần lưu ý những điều kiêng kỵ để tránh mang lại vận xui, điều không hay cho gia đình như: Người đi xông đất không nên mặc đồ màu đen hoặc màu trắng bởi đây là những màu sắc buồn bã, tang thương; Không nên mời những người tuổi xung khắc với gia chủ, từng có tiền án, đạo đức kém, công danh không thuận lợi tới xông đất; Nên ưu tiên chọn đàn ông xông đất vì họ mang nhiều dương khí phù hợp với yêu cầu dương khí của năm mới.
Ngày nay, việc mời người tới xông nhà đã không còn quá quan trọng với nhiều gia đình. Nếu hợp tuổi với gia chủ thì những thành viên trong gia đình hoặc họ hàng cũng có thể tự xông đất. Theo chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà, việc chọn người xông đất tùy thuộc quan niệm cá nhân của mỗi người, do đó gia chủ cũng hoàn toàn có thể tự xông đất cho nhà mình mà không phải nhờ người khác.
