Sáng 5/4, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức hội thảo cung cấp thông tin về tác hại của đồ uống có đường với sức khỏe. Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS.BS Trương Tuyết Mai - Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Bộ Y tế) cho biết, béo phì đã trở thành một vấn nạn. Trên thế giới, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em đặc biệt tăng dựng ngược, cứ 5 trẻ thì có 1 trẻ bị thừa cân béo phì.
Tại Việt Nam, tình trạng này cũng tăng rất nhanh, nhất là các thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM. Tỷ lệ thừa cân béo phì ở trẻ có thể lên tới 40%. Con số này ở người trưởng thành là 20%, có địa phương lên tới gần 30%.
Theo các nghiên cứu, một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng thừa cân béo phì là sử dụng đồ uống có đường không hợp lý. Việc tăng hoặc giảm tiêu thụ đường tự do (bất kể lượng đường là bao nhiêu) liên quan thuận chiều với thay đổi cân nặng. Đồ uống có đường làm tăng phản ứng kích hoạt của não với các tín hiệu về sự ngon miệng, từ đó kích thích ăn.
TS. Angela Pratt - Trưởng đại điện Văn phòng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam cho rằng, để góp phần xây dựng một Việt Nam an toàn và khỏe mạnh thì cần có các biện pháp giảm tiêu thụ đồ uống có đường trong thời gian tới.
Theo TS. Angela Pratt, thực tế trên toàn cầu cho thấy tăng tiêu thụ đồ uống có đường làm tăng nguy cơ mắc thừa cân béo phì, sâu răng, bệnh tiểu đường túyp 2. Trong đó, tình trạng thừa cân béo phì sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ, ung thư… Một nghiên cứu trên thế giới kéo dài 2 thập kỷ với sự tham gia của 40.000 nam giới chỉ ra rằng, những người uống trung bình 1 lon nước ngọt/ngày có nguy cơ bị nhồi máu cơ tim hoặc chết vì nhồi máu cơ tim cao hơn 20% những người hiếm khi sử dụng đồ uống có đường.
Bệnh tật có nguyên nhân từ uống nước ngọt không chỉ gây ra gánh nặng cho chính cá nhân người bệnh mà cả xã hội do phải tăng chi phí chăm sóc sức khỏe, trong khi năng suất lao động và chất lượng cuộc sống lại giảm. WHO khuyến cáo, nên giới hạn mức tiêu thụ đường tự do (bất kỳ loại đường nào được thêm vào thực phẩm hoặc đồ uống) dưới 10% tổng năng lượng, lý tưởng là dưới 5% tương đương khoảng 25gr/ngày cho một người trưởng thành. Trẻ em dưới 2 tuổi không nên tiêu thụ bất kỳ loại thực phẩm hoặc đồ uống nào có thêm đường.
Tỷ lệ sử dụng nước ngọt ở Việt Nam tăng nhanh trong 10 năm qua. Ước tính, trung bình một người dân Việt tiêu thụ 1 lít đồ uống có đường mỗi tuần. Thế nên không có gì đáng ngạc nhiên khi ngày càng có nhiều người bị thừa cân béo phì, đặc biệt là những người trẻ tuổi. TS. Angela Pratt chia sẻ, cần có hành động kịp thời quyết đoán để đảo ngược xu hướng tiêu cực này.
TS. Angela Pratt cho biết, hiện nay có một biện pháp phổ biến để giảm tác hại từ đồ uống có đường đang được nhiều quốc gia áp dụng là tăng giá của chúng bằng thuế. Hơn 100 quốc gia đã áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm này. Thực tế cho thấy, nếu thuế làm tăng giá đồ uống lên 10%, mọi người sẽ uống ít hơn khoảng 11%. Họ chuyển sang đồ uống lành mạnh hơn như nước suối.
WHO còn khuyến nghị các biện pháp nhằm hạn chế tiêu thụ nước ngọt như hạn chế quảng cáo, ghi nhãn dinh dưỡng ở mặt trước đồ uống, hạn chế đồ uống có đường trong trường học và giáo dục về dinh dưỡng lành mạnh cho trẻ em, thanh thiếu niên.
