Mới đây, Thanh tra TP. Hà Nội đã công bố Kết luận thanh tra về công tác quản lý, sử dụng diện tích tầng 1 tại dự án Khu nhà ở công nhân tại xã Kim Chung (huyện Đông Anh, Hà Nội).
Khu nhà ở công nhân xã Kim Chung là dự án NOXH được đầu tư bằng nguồn ngân sách thành phố, có tổng diện tích hơn 20ha. Dự án bao gồm 28 tòa nhà, trong đó có 24 tòa cao 5 tầng, 4 tòa cao 15 tầng, do Công ty CP Đầu tư xây dựng Hà Nội - Công ty CP XNK và Xây dựng Việt Nam làm chủ đầu tư.
Được biết đây là dự án thí điểm thuộc sở hữu Nhà nước nhằm phục vụ nhu cầu nhà ở cho công nhân đang làm việc tại KCN Thăng Long và các KCN lân cận.
Năm 2007, UBND TP. Hà Nội đã giao khu nhà này cho Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội (Công ty Phát triển nhà Hà Nội) quản lý, vận hành và khai thác. Theo đó, tổng diện tích tầng 1 được giao quản lý và cho thuê rộng hơn 16.000m2.
Theo kết luận của Thanh tra TP. Hà Nội, từ năm 2010 tới hết năm 2019, Công ty Phát triển nhà Hà Nội đã tự ý chuyển đổi công năng theo thiết kế là nhà để xe, phòng kỹ thuật nước, điện và khu vực sảnh chính để cho các tổ chức, cá nhân thuê kinh doanh dịch vụ với 56 điểm (tương đương khoảng 10.000m2). Hợp đồng cho thuê có giá 33.000 đồng/m2/tháng đã bao gồm thuế VAT với thời hạn 3 năm.
Khi hết hợp đồng, công ty đã không báo cáo TP. Hà Nội cho tổ chức đấu giá quyền thuê diện tích để kinh doanh dịch vụ mà tự ý ký cho thuê theo giá cũ tới hết năm 2019.
Bên cạnh đó, các diện tích theo thiết kế là sảnh chính, phòng bảo vệ, phòng chờ, phòng bưu điện, thư báo, phòng để xe đạp, hành lang cũng được 6 đơn vị sử dụng không đúng công năng. Thời điểm thanh tra, Công ty Phát triển nhà Hà Nội không cung cấp được hợp đồng cho thuê.
Khoảng giữa năm 2017, Sở Xây dựng Hà Nội đã yêu cầu công ty thu hồi các điểm cho thuê không đúng quy định. Tuy nhiên, yêu cầu này không được các bên liên quan thực hiện một cách quyết liệt dẫn tới quý 2/2024 (thời điểm tổ chức thanh tra) vẫn còn khoảng 20 điểm chưa thu hồi được diện tích và phải ra quyết định cưỡng chế.
Điều đáng nói là từ 2017 tới ngày 30/4/2024, Công ty Phát triển nhà Hà Nội không có biện pháp thu hồi số tiền nợ trong thời hạn hợp đồng đối với 2 điểm thuê là 290 triệu đồng; không có các biện pháp để thu hồi lại diện tích đã cho thuê; vẫn để bên thuê sử dụng mặt bằng. Những sai phạm kể này đã khiến cho số nợ phát sinh ngoài hợp đồng thuê lên tới 8,3 tỷ đồng. Tổng số tiền tạm tính không có khả năng thu hồi khoảng 8,5 tỷ và có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.
Trước những sai phạm trên, Thanh tra TP. Hà Nội đã mời Ban Nội chính Thành ủy, Công an, Viện kiểm sát nhân dân TP. Hà Nội phân tích, đánh giá tài liệu thu thập trong quá trình thanh tra. Tháng 8/2024, thanh tra đã chuyển hồ sơ về hành vi nêu trên đến Cơ quan An ninh điều tra, Công an TP. Hà Nội.
Về xử lý hành chính, thanh tra kiến nghị giao Sở Xây dựng tham mưu UBND TP. Hà Nội gia hạn quyết định cưỡng chế thu hồi đối với 20/28 điểm chưa bàn giao lại diện tích tầng 1 Khu nhà ở công nhân xã Kim Chung; Kiểm tra việc Công ty Phát triển nhà Hà Nội để 6 đơn vị sử dụng 12 điểm không có hợp đồng thuê và báo cáo, đề xuất UBND TP. Hà Nội xem xét, xử lý theo quy định.
Sau khi có quyết định gia hạn thời hạn cưỡng chế của UBND TP. Hà Nội, UBND huyện Đông Anh cần khẩn trương tổ chức cưỡng chế thu hồi diện tích tầng 1. Trong trường hợp UBND huyện Đông Anh không tổ chức cưỡng chế được, cần thiết lập hồ sơ đối với các đơn vị, cá nhân thuê về tội cố ý chiếm giữ tài sản trái phép. Đồng thời tiến hành kiểm tra, giải tỏa và xử lý các vi phạm theo chỉ đạo của UBND TP. Hà Nội.
Về xử lý cán bộ, thanh tra kiến nghị UBND TP. Hà Nội chỉ đạo Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, Giám đốc Sở Xây dựng, Chủ tịch UBND huyện Đông Anh kiểm điểm trách nhiệm, có hình thức kỷ luật đối với cá nhân, tập thể có liên quan.
