Một vụ đấu giá đất tại huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình đang thu hút sự quan tâm của dư luận khi một người dân vô tình trả giá hơn 5 tỷ đồng/m2 cho hai lô đất do nhầm lẫn trong cách ghi số.
Nhầm lẫn khiến 2 lô đất có giá lên tới 1.400 tỷ đồng
Theo đó, ngày 7/3, UBND xã An Đồng (huyện Quỳnh Phụ, Thái Bình) tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất với ba thửa theo hình thức bỏ phiếu kín. Trong đó, ông P.V.T, một người dân địa phương, đã trúng đấu giá hai lô đất với mức giá gây sốc: hơn 5,8 tỷ đồng/m² cho lô số 01 (108m²) và gần 5,3 tỷ đồng/m² cho lô số 02 (157m²). Tổng giá trị hai lô đất lên tới hơn 1.400 tỷ đồng, cao gấp hàng trăm lần giá trị thực tế khu vực.
Ngay sau khi công bố kết quả, ông T. lập tức trình bày rằng mình đã ghi nhầm. Theo ông, mức giá dự định trả là tổng giá trị mỗi lô đất, nhưng do sai sót trong cách ghi, giá lại bị tính theo mét vuông, dẫn đến mức trúng thầu phi thực tế. Lo lắng trước sự việc, ông T. đã gửi đơn đề nghị hủy kết quả đấu giá.
Lãnh đạo UBND xã An Đồng và Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Quỳnh Phụ xác nhận, ông T. là người địa phương, có hoàn cảnh bình thường, không thuộc diện giàu có. Ông được đánh giá là người hiền lành, làm ăn lương thiện, không có dấu hiệu thao túng hay trục lợi. Nguyên nhân dẫn đến sự việc là do nhầm lẫn khi ghi giá, thay vì ghi tổng số tiền, ông lại tính theo đơn giá từng mét vuông.
Đây không phải lần đầu xảy ra trường hợp đấu giá nhầm lẫn gây chấn động. Trước đó, ngày 30/12/2023, tại huyện Mê Linh (Hà Nội), anh Nguyễn Thanh Tùng cũng trả nhầm 4,28 tỷ đồng/m² cho một lô đất 102m², trong khi giá khởi điểm chỉ 30 triệu đồng/m². Sau khi xác minh, UBND huyện Mê Linh đã quyết định hủy kết quả và hoàn lại tiền cọc cho anh Tùng.
Dù có tiền lệ từ huyện Mê Linh, nhưng việc hủy kết quả đấu giá không phải lúc nào cũng đơn giản. Trong nhiều trường hợp, nếu hợp đồng đấu giá đã được ký kết và không có dấu hiệu gian lận, người tham gia có thể bị buộc phải thực hiện giao dịch hoặc mất tiền cọc.
Liên quan đến vụ việc, luật sư Thu Hà (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết, việc hủy kết quả đấu giá phụ thuộc vào nhiều yếu tố, quan trọng nhất là quy chế đấu giá được áp dụng.
"Theo Luật Đấu giá tài sản năm 2016, kết quả đấu giá hợp pháp nếu tuân thủ đúng quy trình, thủ tục và không có vi phạm như gian lận, thông đồng. Tuy nhiên, nếu có sai sót rõ ràng và chứng minh được là lỗi vô ý, không nhằm thao túng giá, Hội đồng đấu giá có thể xem xét hủy kết quả để đảm bảo công bằng cho người tham gia," luật sư Hà phân tích.
Với trường hợp của ông T., nếu cơ quan chức năng xác định không có động cơ trục lợi, việc hủy kết quả và hoàn lại tiền cọc có thể thực hiện được, tương tự cách xử lý tại huyện Mê Linh. Tuy nhiên, luật sư cũng nhấn mạnh, cần có quy trình chặt chẽ hơn để tránh tạo tiền lệ, khiến bất kỳ ai cũng có thể viện lý do "nhầm lẫn" để hủy đấu giá.
Đấu giá đất vẫn chưa thể minh bạch
Những vụ đấu giá nhầm lẫn như tại Thái Bình và Mê Linh, Hà Nội đang đặt ra câu hỏi lớn về tính minh bạch và sự cẩn trọng trong các phiên đấu giá đất. Để tránh những sai lầm đáng tiếc, người tham gia cần hiểu rõ quy trình, đọc kỹ hướng dẫn và cẩn thận khi đặt giá. Đồng thời, các cơ quan tổ chức đấu giá phải siết chặt khâu kiểm tra, nhằm ngăn chặn sai sót có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
Dù kết quả cuối cùng của vụ việc tại Thái Bình sẽ do chính quyền địa phương quyết định, nhưng đây chắc chắn là bài học đắt giá không chỉ với cá nhân tham gia đấu giá mà còn với toàn bộ hệ thống quản lý đấu giá đất trên cả nước.
Sau một thời gian trầm lắng, thị trường đấu giá đất gần đây lại sôi động, đặc biệt tại các tỉnh quanh Hà Nội. Giá trúng đấu giá liên tục lập kỷ lục, nhiều khu đất vượt mốc 100 triệu đồng/m². Ngay sau khi đấu giá kết thúc, các hội nhóm và môi giới nhanh chóng vào cuộc, đẩy giá chênh lên hàng trăm triệu, thậm chí cả tỷ đồng mỗi lô, làm thị trường thêm bất ổn.
Không chỉ có hiện tượng đẩy giá, tình trạng bỏ cọc cũng lan rộng, khiến thị trường đấu giá đất trở nên khó kiểm soát. Đơn cử, tại quận Hà Đông (Hà Nội), 27 lô đất được đấu giá vào tháng 10/2024 nhưng đến nay, chỉ 5 thửa được khách hàng nộp đủ tiền sử dụng đất, trong khi hơn 80% số lô bị bỏ cọc.
Thực trạng này phản ánh những lỗ hổng trong quản lý đấu giá đất, tạo cơ hội cho hành vi "thổi giá" trục lợi, đồng thời gây khó khăn cho cả nhà đầu tư lẫn người dân. Giá đất tại các cuộc đấu giá biến động mạnh đến mức khó lường, khiến người tham gia không thể định giá chính xác tài sản mình mua. Điều này không chỉ gây nhiễu loạn thị trường mà còn làm gia tăng rủi ro trong các quyết định đầu tư.
TS. Trần Xuân Lượng, Viện phó Viện Nghiên cứu và Đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam, cho rằng cần sớm áp dụng cơ chế giá trần và giá sàn trong đấu giá đất để ổn định thị trường và bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia. Theo ông, trong kinh tế học vĩ mô, giá trần và giá sàn đã được áp dụng hiệu quả với nhiều loại hàng hóa thiết yếu, và với đất đai – tài sản thuộc sở hữu toàn dân, việc kiểm soát giá trong các cuộc đấu giá càng trở nên cấp thiết.
"Giá trần sẽ giúp ngăn chặn tình trạng thổi giá, tránh việc người mua bị đẩy vào thế phải trả giá quá cao. Ngược lại, giá sàn sẽ bảo vệ người bán, ngăn chặn tài sản bị bán dưới giá trị thực tế, từ đó bảo vệ ngân sách nhà nước và tài sản quốc gia," TS. Lượng phân tích.
Ông Lượng cũng nhấn mạnh, nếu không có biện pháp kiểm soát hợp lý, Nhà nước có thể thất thoát tài sản giá trị, đồng thời làm gia tăng nguy cơ bong bóng bất động sản, gây hệ lụy nghiêm trọng cho nền kinh tế.
