Qua thanh tra công tác quản lý ngân sách Nhà nước trên địa bàn TP Hà Nội năm 2022, Thanh tra Bộ Tài chính đã chỉ ra hàng loạt vi phạm, hạn chế, tồn tại. Ngoài những nội dung liên quan tới việc triển khai, ban hành chính sách, công tác điều hành thu ngân sách địa phương cũng còn nhiều bất cập.
Theo đó, tính đến thời điểm ngày 31/12/2022, nợ thuế trên địa bàn TP Hà Nội là hơn 23.424 tỉ đồng. Trong đó, nợ thuế, phí là hơn 5.799 tỉ đồng; nợ tiền sử dụng đất, tiền thuế đất hơn 7.935 tỉ đồng; nợ tiền phạt, chậm nộp hơn 9.698 tỉ đồng; các khoản nợ khác hơn 10,2 tỉ đồng.
Số nợ có khả năng thu là 12.635 tỉ đồng, nợ đang xử lý hơn 4.917 tỉ đồng, nợ khó thu ghi nhận 5.793 tỉ đồng, nợ đang khiếu nại hơn 78,2 tỉ đồng.
Dự án Hòa Bình Green City nợ tiền sử dụng đất 193,6 tỉ đồng từ năm 2013
Đáng chú ý, đối với khoản nợ 7.935 tỉ đồng, Thanh tra Bộ Tài chính cho biết, có hơn 3.020 tỉ đồng là nợ tiền sử dụng đất, hơn 4.603 tỉ đồng nợ tiền thuê đất và tiền thuế sử sụng đất phi nông nghiệp hơn 312 tỉ đồng.
Thanh tra Bộ Tài chính cũng đưa ra những điển hình về nợ tiền sử dụng đất, thuế đất như Dự án Hòa Bình Green City (505 Minh Khai); Dự án Đầu tư xây dựng Khu thương mại – dịch vụ - nhà ở 1/5 (thị trấn Đông Anh) và Khu đô thị mới Phú Lương.
Cụ thể, Dự án Hòa Bình Green City do Công ty TNHH Hòa Bình liên danh với Công ty CP Nông sản Agrexim là chủ đầu tư nợ tiền sử dụng đất 193,6 tỉ đồng từ năm 2013. Cơ quan Thuế đã áp dụng nhiều biện pháp đôn đốc nhưng đến thời điểm thanh tra (tháng 12/2023) công ty không nộp số tiền còn lại, do kết luận thanh tra TP Hà Nội xác định số phải nộp thấp hơn so với quyết định của UBND TP Hà Nội.
UBND TP Hà Nội đã có Văn bản số 13414/VP-KTTH ngày 14/11/2023 giao Thanh tra TP Hà Nội giải quyết nội dung kiến nghị nhưng đến tháng 12/2023 chưa xử lý.
Tại dự án Đầu tư xây dựng Khu thương mại – dịch vụ - nhà ở 1/5 do Công ty CP Phát triển đô thị Đông Anh làm chủ đầu tư, UBND TP Hà Nội giao 73.797,4m2 đất tại tổ 53, thị trấn Đông Anh (giai đoạn 1) tại Quyết định số 1881/QĐ-UBND ngày 17/4/20218 và phê duyệt giá đất tại Quyết định số 5808/QĐ-UBND ngày 26/10/2018.
Thanh tra Bộ Tài chính cho biết, tiền sử dụng đất sau khi giải phóng mặt bằng là hơn 345,4 tỉ đồng, chủ đầu tư đã nộp hơn 325,6 tỉ đồng, số còn lại phải nộp hơn 19,8 tỉ đồng.
Chủ đầu tư Khu đô thị mới Phú Lương là một trong những đơn vị nợ thuế đất được Thanh tra Bộ Tài chính nhắc tên
“UBND TP Hà Nội có Quyết định số 1466/QĐ-UBND ngày 28/3/2019 điều chỉnh diện tích các ô đất xây dựng nhà ở thấp tầng từ 30.997m2 thành 26.468,8m2. Tính đến thời điểm thanh tra, Sở TN&MT chưa tham mưu UBND TP Hà Nội điều chỉnh nghĩa vụ tài chính phải nộp của công ty; Chi cục Thuế huyện Đông Anh tạm xác định và tạm chuyển số tiền sử dụng đất sang nợ chờ điều chỉnh là hơn 19,8 tỉ đồng (ngày 10/5/2022, công ty tự xác định và nộp số tiền sử dụng đất là hơn 822 triệu đồng”, Thanh tra Bộ Tài chính cho biết.
Về dự án Khu đô thị mới Phú Lương do Công ty CP Đầu tư xây dựng Trung Việt làm chủ đầu tư, dù được căn cứ tính thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất nhưng đến thời điểm thanh tra, công ty còn nợ số tiền sử dụng đất là 200 tỉ đồng (chưa bao gồm tiền chậm nộp).
Nguyên nhân do dự án được thành phố đồng ý chủ trương cho phép đối trừ vào tiền sử dụng đất khoản chi phí di chuyển, hạ ngầm đường điện cao thế 22KV và 110KV thuộc phạm vi dự án và cho phép Cục Thuế tạm thời không thu khoản tiền tương đương chi phí di chuyển, hạ ngầm dự kiến 230 tỉ đồng.