Google, Facebook buộc phải chia sẻ doanh thu với báo chí

Chính phủ Indonesia vừa ban hành quy định mới liên quan đến bản quyền của các cơ quan báo chí, xuất bản. Quy định mới yêu cầu các mạng xã hội như Google, Facebook phải tham gia thỏa thuận, chia sẻ doanh thu, dữ liệu hoặc các giao dịch khác với các hãng tin địa phương. Tại Việt Nam, nhiều nội dung có liên quan tương tự cũng đang được nghiên cứu, xem xét.

Đây được xem là một trong những nỗ lực để đảm bảo quyền lợi cho các cơ quan truyền thông, thông tấn của nước này trước làn sóng phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, khi các thông tin chính thống được lan tỏa mạnh mẽ nhưng đa phần vẫn ở dạng “xài chùa”.

Tuy nhiên, quy định mới của chính phủ đất nước này vẫn chưa nêu rõ nguồn doanh thu được san sẻ như thế nào. Hiện, vẫn còn 6 tháng kể từ nay đến khi quy định chính thức có hiệu lực.

Theo Tổng thống Indonesia, ông Joko Widodo thì chính quyền nước này muốn cung cấp một khuôn khổ chung rõ ràng cho sự hợp tác giữa các hãng tin và các nền tảng kỹ thuật số. Tuy nhiên, trog giai đoạn triển khai, vẫn còn những rủi ro tiềm ẩn cần phải lường trước, đặc biệt là phản ứng từ các nền tảng kỹ thuật số và cộng đồng đang sử dụng các dịch vụ này.

Google và Facebook sẽ phải chia sẻ doanh thu với các cơ quan truyền thông, báo chí tại Indonesia vì những nội dung được chia sẻ trên nền tảng của mình.

“Tinh thần của quy định là nhằm bảo đảm hợp tác công bằng giữa các nền tảng truyền thông và kỹ thuật số”, Tổng thống Widodo nhấn mạnh. Cũng theo ông này, quá trình soạn thảo quy định  đã được đề xuất cách đây 3 năm tuy nhiên đã có những ý kiến bất đồng quan điểm giữa các bên liên quan vì vậy đến nay mới được công bố.

Tới đây, một ủy ban sẽ được thành lập để đảm bảo các nền tảng kỹ thuật số hoàn thành trách nhiệm của họ đối với các công ty truyền thông, báo chí. Quy định mới sẽ không gây tổn hại đến các nhà sáng tạo nội dung vì chỉ áp dụng với các nền tảng kỹ thuật số.

Trước Indonesia, một số quốc gia cũng đã có động thái mạnh trong việc yêu cầu các mạng xã hội chia sẻ lợi nhuận đối với các cơ quan báo chí, truyền thông địa phương như Australia và Canada. Tại Australia, quy định tương tự đã được áp dụng từ tháng 3/2022, các công ty như Google đã phải bắt đầu chi trả tiền cho nội dung được đăng tải trên nền tảng của mình.

Với quy định mói được ban hành, Google cho biết sẽ xem xét và làm việc với các nhà xuất bản tin tức và chính phủ để xây dựng hệ sinh thái tin tức bền vững tại Indonesia.

Các nền tảng mạng xã hội đang sử dụng khá nhiều nội dung được sản xuất từ các cơ quan báo chí, truyền thông.

Tại Việt Nam, các quy định liên quan cũng đang được cơ quan chức năng nghiên cứu, xem xét. Trước đó, trả lời chất vấn của các Đại biểu Quốc hội trong phiên họp sáng 8/11/2023, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cũng cho biết, hiện mạng xã hội chiếm đến 70% nguồn thu quảng cáo, nhưng sử dụng khá nhiều các sản phẩm báo chí, vi phạm bản quyền báo chí. Cho nên khi sửa đổi thể chế sắp tới, Bộ sẽ đưa vào quy định các mạng xã hội, khi sử dụng các sản phẩm báo chí phải có thoả thuận với cơ quan báo chí.