Phân vùng lương tối thiểu phù hợp
Hiện nay, cả nước đang thực hiện sắp xếp và sáp nhập các đơn vị hành chính. Việc này khiến không ý người dân quan tâm đến việc mức lương tối thiểu vùng có thể sẽ biến động.
Mức lương tối thiểu không chỉ phản ánh nhu cầu sống tối thiểu của người lao động, mà còn phải phù hợp với sự thay đổi về cấu trúc hành chính và sự khác biệt trong mức sống giữa các khu vực.
Việc điều chỉnh này cần phải được thực hiện một cách linh hoạt để đảm bảo quyền lợi cho người lao động và đồng thời không tạo ra áp lực quá lớn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh các tỉnh thành sau sáp nhập có những đặc thù khác nhau về mức độ phát triển kinh tế và chi phí sinh hoạt.
Tại hội nghị giao ban triển khai nhiệm vụ công tác tháng 3 mới đây, bà Phạm Thị Thanh Trà - Bộ trưởng Bộ Nội vụ yêu cầu đánh giá tổng thể và đề xuất các giải pháp hợp lý cho các vấn đề quan trọng như lao động, việc làm, chính sách người có công, tiền lương, đặc biệt là tình hình đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức sau khi tiến hành sắp xếp đơn vị hành chính.
Về vấn đề tiền lương, Bộ trưởng nhấn mạnh cần tính toán và đảm bảo tính liên thông trong quá trình sắp xếp đơn vị hành chính, bao gồm việc bỏ cấp huyện và tổ chức lại cấp xã.
Bà Phạm Thị Thanh Trà yêu cầu Cục Tiền lương và Bảo hiểm xã hội nhanh chóng triển khai việc tính toán các phương án phù hợp. Đối với chính sách lương tại các vùng đặc thù (vùng sâu, vùng xa), trước đây có phụ cấp riêng, giờ khi tổ chức lại hành chính, cần phải dự báo tác động và đảm bảo bảng lương mới phù hợp.
Việc này cần được thực hiện đồng thời với tiến độ của Vụ Chính quyền địa phương để triển khai các phương án trước, tránh ảnh hưởng đến chế độ, chính sách của cán bộ, công chức, viên chức.
Trước đó, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (nay là Bộ Nội vụ) đã có công văn gửi các địa phương yêu cầu rà soát việc áp dụng mức lương tối thiểu vùng 2024. Đồng thời, các địa phương cần đánh giá và đề xuất điều chỉnh phân vùng hiện hành.
Thời gian qua, nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã thực hiện điều chỉnh địa giới hành chính cấp huyện, bao gồm đổi tên, thành lập mới, nhập, giải thể hoặc điều chỉnh theo các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Để cập nhật địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu và chuẩn bị phương án đề xuất với Chính phủ về việc điều chỉnh mức lương tối thiểu trong thời gian tới, Bộ yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan quản lý lao động địa phương phối hợp với các sở, ngành liên quan thực hiện các nhiệm vụ sau:
Rà soát, cập nhật lại tên các địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu, đặc biệt là các đơn vị hành chính cấp huyện đã thực hiện sắp xếp lại theo các nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội từ ngày 1/7/2024.
Trong trường hợp có đề xuất điều chỉnh phân vùng, cơ quan quản lý lao động địa phương phối hợp với Ban quản lý khu chế xuất, khu công nghiệp và các bên liên quan như Liên đoàn Lao động, Chi nhánh Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các hiệp hội nghề nghiệp, nhà đầu tư và doanh nghiệp trên địa bàn để báo cáo UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Báo cáo này cần được gửi về Bộ trước ngày 1/4/2025.
Tăng lương tối thiểu sẽ kích thích làm việc hiệu quả
Từ năm 2009 đến nay, mức lương tối thiểu vùng đã được điều chỉnh 16 lần. Trong giai đoạn 2016 - 2024, tiền lương tối thiểu đã được điều chỉnh định kỳ, với mức tăng bình quân 5,96% mỗi năm. Trong khi đó, tiền lương bình quân của lao động làm công hưởng lương đã tăng trung bình 6,57% mỗi năm.
Mới đây, theo Nghị định 74/2024/NĐ-CP, từ ngày 1/7/2024, lương tối thiểu vùng đã tăng 6%. Cụ thể, mức lương tối thiểu vùng 1 là 4,96 triệu đồng/tháng (tương đương 23.800 đồng/giờ). Vùng 2: 4,41 triệu đồng/tháng (tương đương 21.200 đồng/giờ). Vùng 3: 3,86 triệu đồng/tháng (tương đương 18.600 đồng/giờ). Vùng 4: 3,45 triệu đồng/tháng (tương đương 16.600 đồng/giờ)
Liên quan đến vấn đề này, trao đổi trên Báo Tuổi Trẻ Online, ông Lê Đình Quảng - Phó trưởng Ban Chính sách pháp luật và quan hệ lao động, Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết, mức lương tối thiểu là mức tiền trả cho người lao động để đảm bảo nhu cầu sống tối thiểu của họ và gia đình, ví dụ như bữa ăn hằng ngày với thịt và cá. Mức lương tối thiểu là sàn thấp nhất để thương lượng, không được thấp hơn.
Tổ chức công đoàn sẽ đề xuất mức tăng lương tối thiểu vùng với Hội đồng Tiền lương quốc gia. Các yếu tố sẽ được xem xét bao gồm cung cầu lao động, chỉ số giá tiêu dùng (CPI), tốc độ tăng trưởng, năng suất lao động, khả năng chi trả, số liệu thất nghiệp, và khả năng chi trả của doanh nghiệp. Hội đồng Tiền lương quốc gia sẽ có nhiệm vụ thống nhất phương án điều chỉnh lương tối thiểu và tư vấn cho Chính phủ trong việc ra quyết định.
Ông Quảng chia sẻ, việc tăng lương tối thiểu sẽ kích thích người lao động làm việc hiệu quả hơn, tăng năng suất lao động. Mặc dù tiền lương đã tăng trong thời gian qua, nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu và đời sống của người lao động, họ vẫn gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, họ đều mong muốn có sự điều chỉnh lương trong năm 2025.
Chị Nguyễn Mai Hương đang làm công nhân tại TP. HCM, cho hay chị được biết mức lương tối thiểu của chị hiện tại là 4,5 triệu đồng/tháng. Dù có sáp nhập, mức lương này của chị sẽ không thay đổi. Tuy nhiên, chị bày tỏ lo ngại với các tỉnh nhỏ. Bởi nếu mức lương tối thiểu tăng quá cao so với khả năng chi trả của các doanh nghiệp tại đây, họ có thể cắt giảm nhân sự hoặc giảm các phúc lợi khác. Điều này sẽ tạo ra thêm khó khăn cho người lao động.
