1.844 tỉ đồng là số tiền thuế đã thu được từ biện pháp tạm hoãn xuất cảnh trong khoảng thời gian từ cuối năm 2023 đến tháng 9/2024. Trong 9 tháng đầu năm 2024, cơ quan thuế đã ban hành 23.747 thông báo tạm hoãn xuát cảnh với tổng số tiền nợ là 50.665 tỉ đồng.
Nhiều người mong muốn được nộp nợ thuế ở sân bay
Bà Nguyễn Thu Trà, Vụ trưởng Vụ Quản lý nợ, Tổng cục Thuế thuộc Bộ Tài chính cho biết, hiện nay pháp luật không quy định ngưỡng nợ cụ thể để tạm hoãn xuất cảnh. Việc tạm hoãn xuất cảnh thường được áp dụng đối với những người nộp thuế đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính liên quan đến thuế.
Trước khi tạm hoãn xuất cảnh, cơ quan thuế đã đưa ra nhiều cảnh báo về việc thanh toán thuế, tuy nhiên, nhiều người không biết mình nợ thuế cho đến khi làm thủ tục xuất cảnh tại sân bay. Gần đây, vấn đề này đã gây tranh cãi với nhiều ý kiến khác nhau, và mỗi quan điểm đều có tính thuyết phục riêng.
Nhiều người dân, doanh nghiệp cho rằng, biện pháp này thiếu linh hoạt, không phân biệt giữa số tiền nợ lớn hay nhỏ, người đi công tác hay người định cư. Vì thế, nhiều người cho rằng, cần có sự linh hoạt và những giải pháp mềm mỏng hơn cho việc chế tài nợ thuế như cho phép nộp thuế ngay tại sân bay với số nợ nhỏ.
Nhiều người cũng giải thích, không cố ý chây ì nộp thuế, mà do các nguyên nhân khách quan, hoặc thay đổi địa chỉ tạm trú nên có thể không nhận được thông báo tạm hoãn từ cơ quan thuế. Cũng có những người vì cả nể, đứng tên làm chủ hộ kinh doanh hay doanh nghiệp cho người thân, giờ mới ngỡ ngàng nhận ra hậu quả mình phải gánh chịu.
Về vấn đề này bà Trà cho biết, trong trường hợp người nợ thuế ra đến sân bay mới biết bị cấm xuất cảnh, nguyên nhân có thể là do thông tin địa chỉ của người nộp thuế không chính xác, dẫn đến việc họ không nhận được thông báo từ cơ quan thuế.
Tại sân bay, người nộp thuế có thể tiến hành nộp thuế. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành nghĩa vụ thuế, cần mất khoảng 24 giờ để cơ quan thuế ban hành thông báo hủy tạm hoãn xuất cảnh và gửi thông báo này cho cơ quan xuất nhập cảnh để thực hiện.
Người nộp thuế có thể nộp thuế trực tiếp tại sân bay thông qua hệ thống nộp thuế điện tử của cơ quan thuế hoặc bằng ứng dụng eTax Mobile trên điện thoại thông minh. Tuy vậy, cơ quan thuế cần thời gian để kiểm tra lại chứng từ nộp thuế và tiến hành các thủ tục hủy bỏ lệnh tạm hoãn xuất cảnh.
Giải pháp mềm đáng lưu ý
Trong khi đó, hầu hết hành khách chỉ đến sân bay khoảng ba giờ trước khi máy bay cất cánh. Khi làm thủ tục hành lý và xuất cảnh mới phát hiện nợ thuế, không đủ thời gian để cơ quan thuế ra quyết định hủy tạm hoãn. Pháp luật quy định người ra quyết định tạm hoãn cũng là người có thẩm quyền hủy quyết định, tạo ra sự rắc rối không nhỏ.
Mới đây, Tổng cục Thuế cũng cho biết sẽ nghiên cứu, báo cáo các cấp có thẩm quyền về ngưỡng nợ thuế phù hợp đối với từng đối tượng nợ thuế trong việc áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh. Tuy nhiên, nhiều ý kiến vẫn nhận định, biện pháp hiện tại chưa mở đường cho những người đã khắc phục nợ thuế.
Theo quy định, quyết định tạm hoãn xuất cảnh để cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về thuế sẽ được gửi đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh và được cập nhật vào hệ thống của cơ quan này. Khi xuất hiện thông tin, cơ quan kiểm soát xuất nhập cảnh tại cửa khẩu sẽ thực hiện việc tạm hoãn xuất cảnh. Mục tiêu của biện pháp này là để đảm bảo nguồn thu ngân sách đầy đủ, đúng hạn.
Tuy nhiên, cần phải cân nhắc cách làm sao cho không gây thiệt hại đến lợi ích của cá nhân và doanh nghiệp. Hiện nay, khi người nợ thuế bị tạm hoãn xuất cảnh, cơ quan kiểm soát tại cửa khẩu sẽ hướng dẫn họ liên hệ với cơ quan thuế ra quyết định tạm hoãn.
Quy trình này đã gây khó khăn cho người nợ thuế, đặc biệt trong các tình huống cần tham gia hội nghị hoặc giải quyết công việc quan trọng, gây thiệt hại lớn cho cá nhân và doanh nghiệp.Do đó, cần sửa đổi Luật Quản lý thuế và quy định liên quan đến quy trình tạm hoãn xuất cảnh, theo hướng cho phép những khoản nợ thuế ở mức thấp có thể được nộp ngay tại cửa khẩu.
Đơn vị quản lý xuất nhập cảnh có thể được ủy quyền tạm thu các khoản nợ thuế này, phối hợp với cơ quan thuế để thiết lập quy trình phù hợp. Cách làm này vừa đảm bảo thu hồi nợ thuế, vừa không gây thiệt hại cho người nợ thuế, đồng thời vẫn duy trì tính nghiêm minh của chính sách quản lý thuế và có tác dụng cảnh báo đối với người nợ thuế.
Trong bối cảnh hiện nay, khi ưu tiên người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, việc quản lý nợ thuế cần hợp lý và hiệu quả, với mục tiêu vừa thu được nợ thuế vừa khuyến khích, tạo điều kiện cho doanh nghiệp.
