Thông tư 24/2023 của Bộ Công an có hiệu lực từ tháng 8/2023. Thông tư quy định biển số ô tô và xe máy sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh cá nhân của chủ xe, còn gọi là biển số định danh. Những người sử dụng xe không chính chủ sẽ bị xử phạt nếu không hoàn tất thủ tục sang tên đổi chủ theo quy định.
Thực tế cho thấy, nhiều người hiện vẫn đang sử dụng xe không chính chủ. Nguyên nhân là vì họ không biết chủ cũ của phương tiện ở đâu khiến việc sang tên gặp nhiều khó khăn.
Việc chưa sang tên chủ sở hữu mới không chỉ ảnh hưởng đến việc quản lý phương tiện mà còn gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc xác định chủ sở hữu xe khi xảy ra tai nạn hoặc vi phạm giao thông. Để giải quyết vấn đề này, trong dự thảo (lần 3) Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, bao gồm việc trừ điểm và phục hồi điểm giấy phép lái xe, Bộ Công an đề xuất tăng mức xử phạt đối với hành vi không sang tên đổi chủ xe máy.
Theo đó, cá nhân vi phạm sẽ bị phạt từ 400.000 - 600.000 đồng, trong khi tổ chức vi phạm bị phạt từ 800.000 - 1,2 triệu đồng. Điều này áp dụng cho các trường hợp mua, được cho, tặng, hoặc thừa kế xe máy nhưng không thực hiện thủ tục đăng ký sang tên. Đây là một động thái cần thiết để cải thiện tình hình quản lý phương tiện giao thông, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của người dân.
Thực tế, hành vi không sang tên đổi chủ xe máy có thể dẫn đến nhiều rủi ro cho cả người mua và người bán. Ví dụ, nếu người mua không sang tên xe mà vẫn giữ giấy tờ cũ, khi xảy ra tai nạn hoặc vi phạm giao thông, chủ xe trong giấy đăng ký (tức là người bán) vẫn phải chịu trách nhiệm liên quan đến phương tiện. Điều này không chỉ gây rắc rối pháp lý cho người bán mà còn làm giảm tính minh bạch trong việc sở hữu phương tiện.
Anh Trần Văn Hùng (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, anh đã bán chiếc xe máy của mình cho một người bạn nhưng không làm thủ tục sang tên đổi chủ. Sau một thời gian, người bạn của anh sử dụng chiếc xe và vi phạm chạy quá tốc độ, dẫn đến việc bị phạt nguội. Tuy nhiên, do xe vẫn đứng tên anh trong giấy tờ đăng ký, nên toàn bộ giấy phạt đã gửi về địa chỉ của anh.
Anh Hùng đã liên hệ với bạn để giải quyết, đồng thời phải làm thủ tục chứng minh mình không còn sở hữu chiếc xe. Trường hợp này gây phiền toái và mất thời gian cho anh Hùng, mặc dù lỗi vi phạm không thuộc về anh.
Ngoài ra, việc không sang tên đổi chủ cũng có thể gây ra nhiều khó khăn khác trong quá trình mua bán phương tiện. Nếu xe không được sang tên, người mua sẽ không thể thực hiện các thủ tục pháp lý quan trọng như đăng ký bảo hiểm, làm thủ tục vay vốn thế chấp hoặc thậm chí là bán lại xe. Điều này khiến cho việc mua bán phương tiện trở nên phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả hai bên.
Để ngăn chặn tình trạng này, dự thảo Nghị định còn đề xuất xử phạt nghiêm các hành vi sử dụng giấy tờ giả, tẩy xóa, hoặc sửa chữa hồ sơ đăng ký xe. Mức phạt cho hành vi này là từ 2 đến 3 triệu đồng đối với cá nhân và từ 4 đến 6 triệu đồng đối với tổ chức. Điều này nhằm đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp trong quá trình đăng ký phương tiện.
Việc nâng mức phạt đối với hành vi không sang tên đổi chủ xe máy không chỉ giúp cơ quan chức năng dễ dàng quản lý phương tiện hơn mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc tuân thủ pháp luật. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất, cần có sự đồng lòng từ cả phía cơ quan chức năng và người dân trong việc thực hiện quy định này.
Cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền về tầm quan trọng của việc sang tên đổi chủ phương tiện, cũng như hỗ trợ người dân trong việc làm thủ tục một cách nhanh chóng và thuận tiện hơn.
Trong bối cảnh giao thông ngày càng phát triển, việc quản lý chặt chẽ các phương tiện, bao gồm cả việc đăng ký sang tên đổi chủ xe máy là điều cần thiết để đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Hành vi không sang tên đổi chủ không chỉ là vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý và tài chính cho cả người mua lẫn người bán. Do đó, việc áp dụng các biện pháp xử phạt nghiêm khắc là cần thiết để nâng cao ý thức và trách nhiệm của người dân trong việc tuân thủ các quy định về quản lý phương tiện.
