Mô hình chợ trực tuyến
Trong cuộc họp báo định kỳ về tình hình kinh tế - xã hội mới đây, bà Trần Như Quỳnh - Phó trưởng phòng Quản lý thương mại Sở Công Thương TP. HCM đã chia sẻ về các giải pháp hỗ trợ tiểu thương chợ dân sinh.
Thời gian qua, Sở Công Thương đã phối hợp với các đơn vị, doanh nghiệp triển khai mô hình chợ trực tuyến và tổ chức tập huấn livestream bán hàng cho tiểu thương.
Bà Quỳnh đánh giá, mô hình chợ trực tuyến đã giúp người tiêu dùng dễ dàng "tương tác" với hàng hóa qua các nền tảng số, đồng thời giúp tiểu thương tiếp cận thêm khách hàng, vượt qua tình trạng ế ẩm. Hiện nay, mô hình này đã được triển khai tại 33 chợ dân sinh trên địa bàn TP. HCM, tạo ra khoảng 16.000 đơn hàng online.
Ngoài các giải pháp chuyển đổi kênh bán hàng, Sở Công Thương cũng đã triển khai hình thức thanh toán không tiền mặt tại các chợ dân sinh. Đối với các chợ thu hút khách du lịch, phương thức thanh toán trực tuyến và giao hàng tận nơi qua ứng dụng cũng được đẩy mạnh.
Bà Quỳnh cho rằng, tình trạng kinh doanh tự phát xung quanh chợ là một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của tiểu thương. Theo Nghị định 60 về phát triển và quản lý chợ, TP. HCM cần xử lý dứt điểm tình trạng này. Sở Công Thương đề nghị các quận, huyện có kế hoạch cụ thể để giải quyết vấn đề này, tạo điều kiện chỉnh trang khu vực kinh doanh xung quanh chợ.
Bà cũng nhấn mạnh, yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm là một trong những yếu tố quan trọng giúp các chợ dân sinh giữ chân khách hàng. Sở Công Thương và Sở An toàn thực phẩm đã triển khai hai đề án về quản lý an toàn thực phẩm tại các chợ, bao gồm đề án thí điểm đảm bảo an toàn thực phẩm, hiện đang triển khai tại 46 chợ và đề án truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa cho các chợ đầu mối và chợ dân sinh.
Bên cạnh đó, Sở Công Thương TP. HCM cũng phối hợp với các quận, huyện rà soát lại các quy định hiện hành để xây dựng nền tảng sửa đổi, điều chỉnh giải pháp nâng cấp chợ sao cho phù hợp với đặc trưng của từng khu vực. Các tiểu thương cũng được khuyến khích chủ động nâng cao chất lượng hàng hóa, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và an ninh trật tự để tạo dựng niềm tin với người tiêu dùng.
Bà Quỳnh thông tin thêm, thời gian tới, Sở Công Thương sẽ tổ chức các chương trình tập huấn, đào tạo cho các đối tượng quản lý chợ và tiểu thương. Chương trình tập huấn sẽ giúp tiểu thương có những giải pháp kịp thời để thích nghi và chuyển đổi theo các xu hướng trong môi trường kinh doanh, tiếp cận được nhiều khách hàng hơn. Đồng thời, chương trình cũng sẽ giúp các tiểu thương nâng cao khả năng cạnh tranh với các kênh bán hàng trực tuyến.
Tiểu thương đang dần thích ứng
Việc ứng dụng công nghệ hiện đại đã trở thành một giải pháp quan trọng giúp “làm mới” các chợ truyền thống. Tại chợ Bến Thành (TP. HCM), các tiểu thương đã bắt đầu hợp tác với các TikToker và YouTuber nổi tiếng để quảng bá sản phẩm, qua đó thu hút khách hàng quay lại chợ.
Sau khi bắt đầu quay các clip giới thiệu sản phẩm và đăng tải lên YouTube và TikTok được khoảng 7 tháng, kênh bán hàng của bà Trần Thanh Mi (chợ Bến Thành) đã nhận được nhiều tương tác, giúp thu nhập của bà dần ổn định hơn. Đây là một minh chứng rõ ràng cho thấy, dù mới mẻ, việc ứng dụng công nghệ số trong kinh doanh đã mở ra những cơ hội mới cho các tiểu thương ở các chợ truyền thống.
Bà Mi chia sẻ, trước đây bà chỉ trao đổi trực tiếp với khách hàng, không có bán hàng online như thế này. Nhưng trong tình hình hiện tại, bà phải thay đổi để thích ứng, chỉ có như vậy tôi mới có thể duy trì kinh doanh.
Anh Đặng Xuân Thân - một tiểu thương tại chợ An Đông (TP. HCM) cũng cho hay, hiện nay nguồn thu nhập chính của anh là từ việc bán hàng qua các nền tảng mua sắm trực tuyến. Mặc dù anh vẫn thuê quầy tại chợ để bày bán, nhưng thu nhập chủ yếu đến từ việc bán online và nhận đơn hàng qua mạng. Bán trực tiếp tại cửa hàng giờ không hiệu quả nữa. Việc bán hàng online hiện tại rất thuận lợi, các sàn thương mại điện tử cũng hỗ trợ tiểu thương rất nhiều.
Trước xu hướng chuyển đổi số và sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội hiện nay, một số ban quản lý chợ đã tổ chức các buổi tập huấn về công nghệ thông tin và livestream bán hàng. Điều này không chỉ giúp các tiểu thương tiếp cận với lượng khách hàng rộng rãi hơn mà còn giúp họ duy trì hoạt động kinh doanh trong những giai đoạn mua sắm ít sôi động.
Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc bán hàng online. Nhiều chợ truyền thống đã trở thành điểm đến du lịch, thu hút khách tham quan và mua sắm như chợ Bến Thành và chợ Bình Tây ở TP. HCM. Đây là một hướng đi mới, mở ra cơ hội để các chợ truyền thống không chỉ phục hồi kinh doanh mà còn xây dựng hình ảnh chợ văn minh và thân thiện.
