Tại hội nghị với các ngân hàng thương mại ngày 11/2, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại nghiên cứu triển khai gói tín dụng ưu đãi cho cả cung và cầu, hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho người trẻ dưới 35 tuổi và các đối tượng khó khăn.
Kỳ vọng hiện thực hóa giấc mơ cho giới trẻ
Thông tin về gói tín dụng lãi suất thấp đã mang lại hy vọng cho nhiều gia đình trẻ đang chật vật với giấc mơ an cư. Theo thống kê của Batdongsan, người trẻ thuộc thế hệ 9x hiện nay cần khoảng 25,8 năm thu nhập để mua một căn hộ trị giá 3 tỷ đồng, ngay cả khi lãi suất huy động ở mức 4,5%. Dù số năm tích lũy có xu hướng giảm theo thời gian, việc sở hữu nhà vẫn là một thách thức lớn khi giá bất động sản không ngừng tăng cao.
Tại một tọa đàm về thị trường bất động sản gần đây, ông Lê Văn Bình, Phó vụ trưởng Vụ Đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho biết giá nhà đã ghi nhận mức tăng đột biến trong hai năm qua. Hiện tại, rất khó để tìm được căn hộ chung cư có giá dưới 50 triệu đồng/m² ở trung tâm Hà Nội, trong khi phần lớn các dự án tại các quận nội đô đã vượt mức 70 triệu đồng/m².
Đáng chú ý, ngay cả chung cư cũ và nhà tập thể cũng bị đẩy giá lên gấp 1,5-2 lần so với trước đây. Nguyên nhân của mặt bằng giá mới này không chỉ đến từ các yếu tố khách quan như chi phí vật liệu, quỹ đất hạn chế mà còn xuất phát từ xu hướng "đẩy giá" của các chủ đầu tư.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA), nhận định nhiều dự án dù không có sự cải thiện đáng kể về chất lượng nhưng giá lại tăng gấp đôi. Một số dự án chào bán với mức trên 100 triệu đồng/m² nhưng chất lượng xây dựng không khác biệt so với các phân khúc chỉ 60-70 triệu đồng/m².
Điều đáng nói là trong khi giá nhà ngày càng leo thang, tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM lại có hàng nghìn căn nhà, biệt thự bỏ hoang, gây lãng phí quỹ đất. Người có nhu cầu thực sự thì khó tiếp cận nhà ở, trong khi một bộ phận nhà đầu tư lại vay vốn để "ôm" bất động sản chờ tăng giá.
Tuy nhiên, chuyên gia cảnh báo chiến lược này đang tiềm ẩn rủi ro lớn. Tâm lý mua đi bán lại với mức giá tăng dần qua từng giao dịch khiến thị trường bị đẩy lên mức chênh lệch 50-100%, và cuối cùng, chính người mua sau cùng phải gánh hậu quả nặng nề nhất. Hệ lụy của giá nhà tăng cao không chỉ ảnh hưởng đến thị trường bất động sản mà còn tác động đến lối sống của người trẻ.
Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), áp lực tài chính lớn khiến nhiều người trẻ trì hoãn việc kết hôn hoặc sinh con, thậm chí lựa chọn sống độc thân để giảm bớt gánh nặng chi tiêu. Không ít cặp vợ chồng buộc phải đứng trước lựa chọn khó khăn: mua nhà hay sinh con?
Lãi suất bao nhiêu, vay bao lâu là hợp lý?
Thực tế, giá nhà tại các thành phố lớn liên tục tăng cao, khiến người trẻ càng khó tiếp cận cơ hội mua nhà. Theo CBRE Việt Nam, với một căn hộ 3,5 tỷ đồng, nếu vay ngân hàng 70% giá trị trong 20 năm với lãi suất 8%/năm, số tiền trả góp hàng tháng lên đến 25 - 27 triệu đồng, tương đương hơn 300 triệu đồng/năm. Ngay cả nhóm thu nhập cao cũng khó mua nhà nếu không có chính sách tín dụng ưu đãi.
PGS.TS Hoa Hữu Lân nhận định, nếu được triển khai, gói tín dụng ưu đãi cho người trẻ sẽ tạo cơ hội an cư, giúp lực lượng lao động chính yên tâm phát huy năng lực, đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, chính sách cần đảm bảo thủ tục đơn giản, tránh gây khó khăn cho người mua nhà.
Ông Lân đề xuất thời hạn vay lên đến 30 năm và lãi suất khoảng 5%/năm, giúp người trẻ chỉ cần trả 6-8 triệu đồng/tháng, giảm áp lực tài chính. Bởi lẽ, điều kiện quá khắt khe hay thủ tục phức tạp sẽ khiến chinh sách khó đi vào thực tế, làm mất cơ hội của người thực sự có nhu cầu.
Đồng quan điểm, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng việc hỗ trợ người trẻ và người khó khăn vay mua nhà với lãi suất thấp là một chính sách nhân văn, cần được triển khai. Ông đề xuất tích hợp chính sách này vào các gói vay hiện có, như gói tín dụng 145.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội của các ngân hàng thương mại hoặc gói vay từ Ngân hàng Chính sách Xã hội dành cho các hộ gia đình khó khăn.
Từ góc độ doanh nghiệp, ông Vũ Kim Giang, Chủ tịch HĐQT SGO Group, nhận định rằng một gói tín dụng ưu đãi cho cả cung và cầu sẽ có tác động tích cực đến thị trường bất động sản. Khi nguồn cung đa dạng với nhiều phân khúc hợp lý, người mua có thêm lựa chọn, giúp thị trường phát triển bền vững.
Ông Giang dẫn chứng gói tín dụng 30.000 tỷ đồng trước đây đã giúp nhiều người tiếp cận vốn và sở hữu nhà, không chỉ với nhà ở xã hội mà còn với nhà thương mại giá rẻ. Vì vậy, một gói vay mới với lãi suất hợp lý và thời gian vay dài tối thiểu 10 năm sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người mua.
Đồng thời, nếu doanh nghiệp được vay vốn phát triển dự án với lãi suất ổn định 8%/năm trong 5-10 năm, chi phí sản xuất sẽ giảm, giúp giá nhà hợp lý hơn. Với người trẻ dưới 35 tuổi, cần ưu đãi tối đa, áp dụng mức lãi suất tương đương nhà ở xã hội, khoảng 5-6%.
