Một ngày giữa tháng 4 oi bức, nắng nóng kỷ lục, phóng viên Đô Thị Mới có mặt ở khu Mả Lạng nằm trên đường Nguyễn Cư Trinh và đường Nguyễn Trãi, thuộc phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1, thành phố Hồ Chí Minh. Dừng xe tại một quán nước bên đường để hỏi thăm, người phụ nữ lớn tuổi cho biết: “Anh cứ gửi xe đây rồi đi một vòng là biết cuộc sống ở đây khó khăn, ngột ngạt thế nào”.
Tản bộ vào trong, theo quan sát của chúng tôi, những con hẻm ở đây chiều rộng đa phần chỉ tầm 2 mét, xe cộ, người dân đi lại rất khó khăn.
Giữa cái nóng oi bức, người đàn ông cởi trần hóng tránh nóng ở đầu hẻm cho biết, ông thuê 1 căn nhà khoảng hơn 10m2 với giá 3 triệu đồng/tháng cho 7 người ở. Hôm nay các con đi làm hết nên ông ở nhà trông cháu. Mấy hôm nay trời nắng nóng nên ông phải cởi trần ngồi ở cửa cho có gió.
Ở cách đó vài căn nhà, bà Nguyễn Thị Nga (67 tuổi) đang ngồi cặm cụi làm việc trước cửa nhà. Bà cho biết, đã sống ở đây hơn 20 năm. Con cháu đều có gia đình riêng nên bà sống một mình. Hằng ngày, bà làm thêm các món ốc để bán cho người dân xung quanh. Căn nhà của bà cũng chỉ tầm hơn 10m2. Trước cửa nhà vệ sinh, bà gắn một chiếc tivi nhỏ, mặc dù không xem nhưng vẫn mở để có tiếng nói cho đỡ buồn. Dạo này trời nắng nóng oi bức, bà làm cả ngày ở phía dưới, tối đến mới lên trên gác nhỏ tranh thủ ngủ vài tiếng.
Theo những người dân ở đây, sở dĩ họ thuê, chọn ở đây bởi vì đây là khu trung tâm, có nhiều việc làm, nên mặc dù đắt đỏ, chật hẹp họ vẫn chấp nhận. Bà Lan, sống trong căn nhà có chiều ngang tầm chỉ hơn 1 mét, chiều dài khoảng 4 mét cho biết, bà thuê lại với giá 3 triệu/tháng. Mặc dù chật hẹp như vậy nhưng có tận tới 8 người sinh sống.
Bà Nguyễn Thị Xinh, đang ngồi nướng thịt bên đường kể rằng, vợ chồng bà về đây sinh sống đã gần 30 năm. Căn nhà của vợ chồng bà có diện tích 25m2, là căn nhà có diện tích lớn nhất ở khu Mả Lạng. Mặc dù vậy, hiện tại đang có 3 thế hệ sinh sống với tổng cộng 8 thành viên nên hết sức chật chội, ngột ngạt nhất là đợt nắng nóng kỷ lục năm nay.
Những chiếc cầu thang hết sức chật hẹp được đặt ở ngoài đường để đi lên nhà của người dân
Khu Mả Lạng, còn gọi là tứ giác Nguyễn Cư Trinh, giới hạn bởi bốn tuyến đường Nguyễn Cư Trinh, Cống Quỳnh, Nguyễn Trãi, Trần Đình Xu. Nơi này trước kia là khu nghĩa địa, sau khi các ngôi mộ được di dời, người dân nghèo tìm về đây cư trú, dần dần hình thành một khu dân cư đông đúc.
Hơn 20 năm trước, TP đã có chủ trương giải tỏa khu Mả Lạng để chỉnh trang đô thị và phục vụ dự án. Tuy nhiên, sau đó dự án bị "treo" cuộc sống nhiều người dân ở đây rơi vào khó khăn, làm ảnh hưởng đến giao dịch dân sự, xin cấp giấy phép xây dựng, cải tạo sửa chữa nhà...
Mới đây, đầu tháng 3 vừa qua, tại hội nghị kiểm tra kế hoạch triển khai nhiệm vụ năm 2024, bà Lê Thị Huỳnh Mai - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM cho biết, thời gian tới các sở ngành sẽ tiếp tục phối hợp triển khai công tác đấu thầu, mời gọi đầu tư dự án chỉnh trang khu Mả Lạng (quận 1, TP.HCM).
