Bộ Công an cho biết, việc này giúp chuẩn hóa dữ liệu về bằng lái xe, nhằm phục vụ công tác quản lý theo chương trình chuyển đổi số quốc gia. Ngoài ra, còn nhằm tích hợp thông tin trên ứng dụng định danh điện tử (VNeID), cung cấp các tiện ích phát triển, giảm tải thủ tục hành chính qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc tham gia giao thông và cơ quan Nhà nước trong quản lý giấy phép của người điều khiển phương tiện.
Theo Bộ Công an, quá trình xây dựng Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, qua trao đổi với cơ quan quản lý về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe thuộc Bộ Giao thông vận tải, hiện nay đang tồn tại song song 2 loại giấy phép lái xe là bằng lái xe thẻ PET và bằng lái xe mô tô (không thời hạn) thẻ giấy.
Vì sao Bộ Công an lại chọn mốc tháng 7/2012? Bởi đây là thời điểm Bộ Giao thông vận tải có quyết định về việc chuyển đổi vật liệu sử dụng cấp bằng lái xe từ giấy sang thẻ nhựa PET.
Hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu giấy phép lái xe của Cục Đường bộ Việt Nam hiện đang quản lý trên 8,8 triệu bằng lái ô tô và trên 46,7 triệu bằng lái xe máy. Tuy nhiên, việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đang gặp khó khăn với hàng triệu giấy phép lái xe bằng giấy.
Nguyên nhân là do loại bằng này chỉ hiển thị tên, không có ngày tháng năm sinh hoặc có năm sinh nhưng không có ngày, tháng sinh, không cập nhật số chứng minh nhân dân hoặc chỉ có số chứng minh nhân dân 9 số nên không đồng bộ được dữ liệu.
Đổi bằng lái xe mới không chỉ nhằm hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ cho Chính phủ và người dân, mà còn phù hợp với thông lệ quốc tế khi Việt Nam tham gia các điều ước, công ước quốc tế.
Đại diện Cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Giao thông vận tải) từng cho biết, cả nước có khoảng 22 triệu giấy phép lái xe máy không thời hạn bằng vật liệu giấy (các loại bằng A1, A2 và A3) được cấp từ năm 1995 đến tháng 7/2012. Hiện nay, chưa có bất cứ quy định nào bắt buộc người dân phải đổi bằng lái xe từ giấy sang thẻ nhựa (thẻ PET). Vì vậy, bằng lái xe giấy vẫn được sử dụng bình thường.
Theo vị này, Chính phủ muốn hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và bằng lái xe giấy đã cấp lâu, nên mới có chủ trương đưa vào dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ do Bộ Công an xây dựng. Dù vậy, dự luật cũng nêu rõ việc chuyển đổi bằng lái xe từ bìa giấy sang thẻ PET chỉ là khuyến khích.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thủy - nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Giao Thông Vận Tải chia sẻ, ông ủng hộ đề xuất đổi bằng lái xe giấy sang thẻ PET. Tuy nhiên, để tạo được sự đồng thuận của người dân, chính sách đổi bằng lái xe giấy phải đáp ứng một số điều kiện như không gây phiền hà cho người dân, chi phí rõ ràng và phải có lộ trình đổi hợp lý. Đặc biệt, không được đưa thêm nhiều thủ tục, không buộc người đổi bằng lái phải học và thi lại.
Chuyên gia giao thông Bùi Danh Liên cho hay, trước đây Bộ Giao thông vận tải từng đề ra quy định về đổi bằng lái xe từ giấy sang thẻ nhựa trong thời gian từ 1 - 2 năm. Sau đó, quy định này phải dừng vì không phù hợp quy định pháp luật. Từ đó đến nay, việc đổi bằng lái xe từ giấy sang chất liệu PET chỉ thực hiện khi bằng lái xe của người dân hết hạn sử dụng hoặc cũ, hỏng được tài xế mang đi đổi lại, làm lại.
Theo ông Liên, khuyến khích đổi bằng lái từ giấy sang thẻ PET là phù hợp với xu thế khi tích hợp các thông tin, đem lại sự thuận tiện hơn cho người dân trong sử dụng.
Luật Giao thông đường bộ năm 2008 phân chia giấy phép lái xe thành 11 hạng, trong đó có 3 hạng không có thời hạn gồm:
A1: Lái xe mô tô 2 bánh dung tích xilanh từ 50cm3 đến dưới 175cm3.
A2: Lái xe mô tô 2 bánh dung tích xilanh từ 175cm3 trở lên và các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1.
A3: Lái mô tô 3 bánh, các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1 và các xe tương tự.
Theo quy định hiện hành, người dân có thể đăng ký cấp đổi giấy phép lái xe trực tiếp tại cơ quan cấp phép hoặc đăng ký trực tuyến qua cổng dịch vụ công quốc gia. Mức lệ phí cho một lần đổi giấy phép lái xe là 135.000 đồng.
