Sáng 22/7, Văn phòng Chủ tịch nước công bố 6 luật vừa được Quốc hội thông qua, trong đó có Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Đáng chú ý, trong luật có quy định về điểm của giấy phép lái xe (bằng lái) nhằm quản lý việc chấp hành trật tự, an toàn giao thông đường bộ của tài xế trên hệ thống cơ sở dữ liệu. Đây là lần đầu tiên tại nước ta đã luật hóa điểm của bằng lái xe.
Mỗi giấy phép lái xe có 12 điểm. Số điểm trừ mỗi lần tùy thuộc tính chất, mức độ hành vi vi phạm pháp luật của tài xế. Trường hợp bị trừ hết điểm, tài xế không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo loại giấy phép lái xe đó.
Trung tướng Lê Quốc Hùng - Thứ trưởng Bộ Công an cho hay, luật quy định người vi phạm bị trừ hết điểm sẽ phải học và kiểm tra lại kiến thức pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ. Khi đủ điều kiện, họ mới được cấp lại điểm trong giấy phép lái xe.
Bên cạnh đó, luật cũng quy định giấy phép lái xe được phục hồi đủ 12 điểm khi chưa bị trừ hết điểm. Người dân đổi, cấp lại, nâng hạng bằng lái thì được giữ nguyên số điểm.
Để thực hiện quy định này một cách hiệu quả, Bộ Công an tham mưu Chính phủ xây dựng nghị định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ. Trong đó có các hành vi vi phạm hành chính bị trừ điểm giấy phép lái xe. Với các hành vi đã bị trừ điểm, người vi phạm không bị tước giấy phép lái xe.
Sau khi có nghị định, Bộ Công an sẽ ban hành thông tư quy định cụ thể về kiểm tra lại kiến thức trật tự an toàn giao thông đường bộ với trường hợp bị trừ hết điểm.
Theo Trung tướng Lê Quốc Hùng, để tránh gây nhầm lẫn, phiền hà trong việc trừ điểm người vi phạm, Bộ Công an sẽ xây dựng cơ sở dữ liệu về vi phạm, xử lý vi phạm trật tự an toàn giao thông. Hiện 85% các quyết định xử lý vi phạm hành chính thuộc thẩm quyền của Bộ Công an nên cơ sở dữ liệu sẽ được tích hợp đầy đủ từ trước đến nay và có thể liên thông, xác định việc vi phạm của người dân vào thời điểm, giúp dễ dàng trong việc truy xuất, xử phạt tiếp theo.
Ngoài ra, từ ngày 1/1/2025, khi luật có hiệu lực thì việc trừ điểm vi phạm an toàn giao thông hoàn toàn tự động và được kết nối với hệ thống VNeID, Cổng dịch vụ công quốc gia để thông báo cho người bị trừ điểm biết đã bị trừ bao nhiêu, số điểm còn lại là bao nhiêu.
Trung tướng Lê Quốc Hùng cho rằng, việc này sẽ thuận tiện cho người dân theo dõi số điểm. Và khi tất cả đều kết nối liên thông, tự động thì sẽ không có sự can thiệp trái pháp luật.
Trong khi đó, ông Bùi Văn Quản - Chủ tịch Hiệp hội Vận tải TP. HCM cho hay, lâu nay nhiều trường hợp tài xế vi phạm giao thông bị lập biên bản xử phạt tiền, thu giữ bằng lái... Sau khi hoàn tất đóng phạt và đủ thời hạn thì họ lấy bằng lái ra. Như vậy chưa đủ răn đe, dễ tái phạm! Thế nên trừ điểm bằng lái xe người vi phạm giao thông là cần thiết.
Tuy nhiên, các cơ quan Nhà nước cần nghiên cứu kỹ một bộ khung phạt chi tiết. Vi phạm nhẹ có thể nhắc nhở chứ không phải trường hợp nào cũng trừ điểm. Thông báo xử lý vi phạm phải được gửi đến tài xế, chủ xe hoặc doanh nghiệp. Đồng thời cập nhật vào hệ thống dữ liệu chung cho các bộ, ngành dễ dàng tra cứu. Các đơn vị quản lý người lái xe cũng có thể tìm hiểu, lọc ra trường hợp bị trừ quá điểm cho phép để buộc họ học lại kiến thức an toàn giao thông theo quy định.