Đẩy tiến độ trạm dừng nghỉ trên cao tốc
Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Trần Hồng Minh vừa ban hành công điện gửi Cục Đường cao tốc Việt Nam, Cục Đường bộ Việt Nam, các ban quản lý dự án và các nhà đầu tư, yêu cầu đẩy nhanh tiến độ thực hiện 8 dự án đầu tư và kinh doanh các trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Bộ GTVT đã nhiều lần gửi văn bản yêu cầu các địa phương có trạm dừng nghỉ phải chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan quyết liệt giải quyết các vướng mắc, đồng thời tập trung đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng nhằm bảo đảm tiến độ hoàn thành và đưa vào khai thác đồng bộ các dự án.
Tuy nhiên, theo báo cáo của các đơn vị, tiến độ thực hiện 8 dự án trạm dừng nghỉ hiện còn chậm. Các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng và thủ tục triển khai xây dựng vẫn chưa được giải quyết triệt để, gây ảnh hưởng lớn đến mục tiêu hoàn thành các dự án đúng tiến độ, đặc biệt là việc hoàn thành các công trình dịch vụ công thiết yếu (khu vệ sinh, bãi đỗ xe) trong thời gian cấp bách.
Để đảm bảo khai thác đồng bộ và đáp ứng nhu cầu cấp thiết của người dân cũng như phương tiện lưu thông trên các tuyến cao tốc, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán 2025, Bộ trưởng Bộ GTVT yêu cầu giám đốc các Ban Quản lý dự án 6, 7, 85, Thăng Long và đường Hồ Chí Minh cử lãnh đạo ban cùng cán bộ, chuyên viên trực tiếp bám sát hiện trường, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và nhà đầu tư để tập trung giải quyết các khó khăn, vướng mắc, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra hiện trường, kiểm điểm và đôn đốc tiến độ thi công.
Giám đốc các ban quản lý dự án sẽ chịu trách nhiệm toàn diện trước Bộ trưởng về tiến độ giải phóng mặt bằng, cũng như tiến độ và chất lượng các dự án. Bộ GTVT sẽ xem xét và xử lý trách nhiệm của các bên liên quan nếu không hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Các nhà đầu tư cần nghiên cứu và đưa ra các giải pháp chỉ đạo, điều hành nhằm đảm bảo chất lượng và tiến độ thi công, đặc biệt đối với các hạng mục trọng điểm của dự án. Đồng thời, cần tập trung nguồn lực, tăng cường thiết bị, nhân lực, vật tư, vật liệu, tổ chức thi công theo hình thức "3 ca, 4 kíp", nhằm đẩy nhanh tiến độ, phấn đấu hoàn thành các công trình dịch vụ công (như khu vệ sinh, bãi đỗ xe) trong thời gian sớm nhất, đáp ứng nhu cầu cấp bách của người dân và phương tiện tham gia giao thông trên các tuyến cao tốc trong dịp Tết năm 2025.
Công điện còn nêu rõ, nếu không hoàn thành tiến độ yêu cầu do yếu tố khách quan, nhà đầu tư/doanh nghiệp sẽ phải tiếp quản và vận hành các trạm dừng nghỉ tạm đã được xây dựng trước đó, đồng thời hoàn thành xây dựng các trạm tạm mới trước ngày 20/1/2025.
Việc vận hành các trạm dừng nghỉ tạm phải đảm bảo tuyệt đối an toàn cho người và phương tiện ra vào, đồng thời bảo đảm chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường, và thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng, chống cháy nổ theo quy định.
Nguy hiểm khi cao tốc không có trạm dừng nghỉ
Cả nước có hơn 1.700 km đường bộ cao tốc đưa vào khai thác, nhưng hơn một phần ba trong số đó chưa có trạm dừng nghỉ. Một ví dụ điển hình là tuyến cao tốc TP.HCM - Dầu Giây - Phan Thiết - Vĩnh Hảo dài hơn 250km, nhưng chỉ có duy nhất một trạm dừng nghỉ tại Km41, dẫn đến tình trạng quá tải. Người dân phải xếp hàng dài để sử dụng các tiện ích như nhà vệ sinh.
Vào tháng 4/2023, Bộ GTVT đã có văn bản chấp thuận vị trí và quy mô cho 8 trạm dừng nghỉ trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, bao gồm các đoạn: Mai Sơn – Quốc lộ 45; Nghi Sơn - Diễn Châu; Diễn Châu - Bãi Vọt; Nha Trang - Cam Lâm; Cam Lâm - Vĩnh Hảo; Vĩnh Hảo - Phan Thiết; Phan Thiết - Dầu Giây. Tuy nhiên, đến nay, do vướng phải nhiều thủ tục, việc triển khai xây dựng các trạm dừng nghỉ này vẫn chưa thể thực hiện.
Thiếu trạm dừng nghỉ trên các tuyến khiến không ít tài xế, doanh nghiệp và hành khách lo lắng. Bởi việc lái xe liên tục trên một quãng đường dài chắc chắn ảnh hưởng đến sức khỏe và sự tập trung của tài xế.
Anh Trần Đình Ngân làm việc tại một doanh nghiệp vận tải ở Nghệ An, cho biết hành trình từ Nghệ An ra Hà Nội thường mất khoảng 5 - 6 tiếng. Mặc dù doanh nghiệp đã bố trí 2 tài xế để đổi lái nhằm bảo đảm sức khỏe và an toàn, nhưng nhiều khi tài xế và hành khách có nhu cầu dừng nghỉ mà không có trạm. Anh Ngân cho rằng, nên xây dựng các trạm dừng nghỉ trên các tuyến cao tốc để tài xế và hành khách có thể nghỉ ngơi, thư giãn một chút, điều này rất phù hợp.
Không chỉ trên các tuyến cao tốc Bắc - Nam được đưa vào khai thác gần đây, mà ngay cả những tuyến đã khai thác từ lâu, như cao tốc Hải Phòng - Móng Cái dài gần 176km, cũng thiếu các trạm dừng nghỉ mặc dù đường đã rất hiện đại.
Tài xế Đỗ Hoàng Thắng - lái xe du lịch trên tuyến cao tốc Hải Phòng - Móng Cái thường xuyên nhận phản ánh từ hành khách vì không thể dừng nghỉ trên tuyến đường này. Anh cho hay, không có trạm dừng nghỉ thật sự rất bất tiện. Đặc biệt là với xe to, đông người, có người cao tuổi và trẻ nhỏ, không có trạm dừng nghỉ thì rất phức tạp vì họ cần ăn uống và vệ sinh. Hơn nữa, tài xế khi chạy lâu trên cao tốc cũng cần vài phút nghỉ ngơi.
Ông Đặng Văn Chung - nguyên Phó Vụ trưởng Vụ ATGT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho biết, trên các tuyến cao tốc có một quy định rất nghiêm ngặt là không được dừng đỗ trên đường, kể cả ở những đoạn có làn dừng khẩn cấp. Điều này khiến tài xế không dám dừng xe, trừ khi xe gặp sự cố hỏng hóc.
Ngoài ra, phương tiện khi chạy hàng trăm cây số với tốc độ cao cũng phải nghỉ để lốp xe, máy giảm nhiệt độ đi. Nếu không có trạm dừng nghỉ, không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tài xế mà còn gây khó khăn trong việc giải quyết các nhu cầu vệ sinh cá nhân. Ông Chung nhấn mạnh, cần phải khẩn trương xây dựng các trạm dừng nghỉ vì không có trạm dừng nghỉ là rất nguy hiểm.
Đồng quan điểm, chuyên gia giao thông Khương Kim Tạo cho rằng, việc lưu thông trên cao tốc mà không có trạm dừng nghỉ hay cây xăng là rất nguy hiểm, bởi tài xế khi di chuyển trên những quãng đường dài không thể tránh khỏi những lúc mệt mỏi hoặc hết xăng. Do đó, Bộ GTVT và các chính quyền địa phương có cao tốc đi qua cần phải nhanh chóng có giải pháp khắc phục vấn đề này.