Ở 2 đô thị lớn là Hà Nội và TP. HCM, các trường công lập luôn trong tình trạng không thể đáp ứng được hết nhu cầu học sinh. Thế nên, đăng ký nguyện vọng phù hợp là rất quan trọng giúp học sinh trúng tuyển vào trường công lập.
Mới đây nhất, tại chương trình Ngày hội "Tự tin bước vào lớp 10" do Phòng Giáo dục và Đào tạo quận 1 (TP. HCM) tổ chức, đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo TP. HCM đã đưa ra cảnh báo sai lầm trong đăng ký nguyện vọng tuyển sinh vào lớp 10, có thể khiến học sinh đạt giải quốc gia, quốc tế cũng có thể trượt.
Bà Nguyễn Xuân Mai - Phó trưởng Phòng Khảo thí và Kiểm định chất lượng giáo dục thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo TP. HCM nhận định, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 là kỳ thi rất quan trọng, bởi các em chỉ có 1 lần dự thi. Điều đó có nghĩa nếu năm nay thí sinh không trúng tuyển vào trường trung học phổ thông (THPT) công lập thì bắt buộc phải chọn loại hình học tập khác.
Theo quy định, đối tượng thi vào lớp 10 năm nay là học sinh tốt THCS năm học 2023 - 2024. Học sinh tốt nghiệp THCS những năm trước mà không thi đậu vào trường THPT công lập thì không được quyền đăng ký thi lại.
Tại TP. HCM, năm nay học sinh dự thi lớp 10 được quyền đăng ký 3 nguyện vọng vào 3 trường THPT công lập bất kỳ, trừ 2 trường chuyên là THPT Trần Đại Nghĩa và THPT Lê Hồng Phong. Học sinh thi môn toán, văn với thời lượng 120 phút, còn môn ngoại ngữ là 90 phút. Cách tính điểm xét tuyển được cộng môn văn, toán, ngoại ngữ (tất cả hệ số 1) và điểm ưu tiên (nếu có).
Dựa vào chỉ tiêu tuyển sinh của trường, số liệu đăng ký nguyện vọng và kết quả các bài thi, Sở Giáo dục và đạo tạo TP. HCM sẽ đưa ra điểm chuẩn theo nguyên tắc trong cùng 1 trường: Điểm nguyện vọng 2 cao hơn nguyện vọng 1, điểm nguyện vọng 3 cao hơn nguyện vọng 2. Thí sinh sẽ không đủ điều kiện xét tuyển nếu 1 trong 3 bài thi bị 0 điểm.
Học sinh thuộc diện xét tuyển thẳng cũng được quyền đăng ký 3 nguyện vọng vào 3 trường THPT công lập trên địa bàn, trừ trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa, chuyên Lê Hồng Phong, trường có lớp chuyên và những trường đang dạy học theo mô hình tiên tiến.
Những đối tượng được xét tuyển thẳng vào lớp 10 gồm học sinh thuộc diện khuyết tật (có giấy chứng nhận của Ủy ban Nhân dân phường) và học sinh đạt học sinh giỏi cấp quốc gia hoặc cấp quốc tế về văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, đạt giải trong cuộc thi khoa học, kỹ thuật dành cho học sinh THCS. Những giải này phải do Bộ Giáo dục và đào tạo tổ chức hoặc phối hợp, đồng tổ chức với đơn vị khác.
Nếu những học sinh này vẫn muốn đăng ký dự thi vào các trường không thuộc diện xét tuyển thẳng thì sẽ có tổng cộng 6 nguyện vọng (3 xét tuyển thẳng và 3 nguyện vọng thi tuyển sinh vào lớp 10).
Tuy nhiên, bà Mai nhắc nhở các em cần lưu ý danh sách học sinh thuộc diện tuyển thẳng sẽ được Sở Giáo dục và đào tạo công bố trước và cho thời gian 1 tuần để nộp hồ sơ vào 1 trong 3 trường đã trúng tuyển. Khi hết thời hạn nộp hồ sơ, hệ thống sẽ đóng lại, đồng thời hủy kết quả trúng tuyển thẳng.
Bà Mai cho biết: “Nếu các em chần chừ, chờ Sở Giáo dục và đào tạo công bố điểm thi tuyển sinh lớp 10 rồi qua mất thời gian nộp hồ sơ theo diện trúng tuyển thẳng, các em sẽ bị xóa tên ra khỏi danh sách. Nếu kết quả thi tuyển sinh không cao, thí sinh không may mắn rớt cả 3 nguyện vọng thì không thể quay trở lại nộp hồ sơ diện xét tuyển thẳng". Bà Mai khuyên những học sinh thuộc diện này cần cân nhắc chọn 1 hình thức đăng ký xét tuyển thẳng.
Ngoài diện tuyển thẳng, kỳ thi tuyển sinh lớp 10 sẽ có diện ưu tiên. Diện ưu tiên cộng 2 điểm cho con liệt sĩ, con thương binh mất sức lao động 81% trở lên. Diện ưu tiên cộng 1,5 điểm cho con của Anh hùng lực lượng vũ trang, con của Anh hùng lao động, con thương binh mất sức lao động dưới 81%. Thí sinh được cộng 1 điểm khi có cha hoặc mẹ là người dân tộc thiểu số, bản thân học sinh là người dân tộc thiểu số.
