HoREA cho biết, 30 năm qua, loại hình kinh doanh nhà trọ cho thuê dài hạn đã phát triển với quy mô rất lớn. Loại hình này bao gồm các khu nhà trọ tập trung có nhiều phòng trọ cho thuê; các phòng cho thuê dài hạn trong nhà ở của hộ gia đình hoặc căn hộ của cá nhân. HoREA đánh giá, các chủ nhà trọ này là lực lượng chủ lực góp phần giải quyết nhu cầu thuê nhà ở rất lớn của xã hội.
Cũng theo HoREA, tất cả các chủ nhà trọ cho thuê dài hạn có doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở lên đều phải nộp thuế “khoán” bằng 7%/doanh thu dịch vụ lưu trú dài hạn. Trong 7% này gồm 5% thuế giá trị gia tăng và 2% thuế thu nhập cá nhân. HoREA cho rằng, quy định này không hợp tình hợp lý.
HoREA đề xuất công nhận nhà trọ cho thuê dài hạn là một loại hình NOXH.
Vì vậy, theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, nếu công nhận nhà trọ cho thuê dài hạn là một loại hình NOXH thì các chủ nhà trọ sẽ được hưởng chính sách ưu đãi về tín dụng, thuế như đối với NOXH, cụ thể là được giảm 50% thuế suất thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân.
“Trong trường hợp này, chủ nhà trọ cho thuê dài hạn chỉ phải nộp thuế khoán/doanh thu là 3,5% và còn được vay tín dụng ưu đãi để xây dựng, cải tạo hoặc sửa chữa nhà trọ để cho thuê” - Chủ tịch HoREA cho hay.
Trong nhiều năm qua, loại hình nhà trọ cho thuê dài hạn chưa được công nhận là một loại hình NOXH. Và dĩ nhiên các chủ nhà trọ này cũng chưa được hưởng bất kỳ chính sách hỗ trợ nào theo các Nghị quyết 43 của Quốc hội và Nghị quyết 11 của Chính phủ.
Chủ tịch HoREA cũng nhấn mạnh, chủ nhà trọ đáp ứng được các tiêu chí quy định về NOXH là nhà ở riêng lẻ, do cá nhân sử dụng quyền sử dụng đất của mình để đầu tư xây dựng hoặc cải tạo, sữa chữa nhà ở để đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH thuê và người thuê trọ đều thuộc “đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về NOXH”.
Do vậy, ông Lê Hoàng Châu kiến nghị rất cần thiết bổ sung vào Nghị định số 100/2024/NĐ-CP quy định công nhận nhà trọ cho thuê dài hạn là một hình thức NOXH để các chủ nhà trọ cũng được đối xử như chủ đầu tư dự án NOXH.
Luật Nhà ở 2023 có nhiều ưu đãi hơn cho các chủ đầu tư xây dựng nhà ở cho thuê.
Luật Nhà ở năm 2023 và Nghị định 100 năm 2024 về phát triển và quản lý NOXH có hiệu lực từ 1/8 đã có nhiều ưu đãi hơn cho các chủ đầu tư xây dựng nhà ở cho thuê và khuyến khích tư nhân tham gia xây dựng NOXH. Điều này thể hiện qua các điều kiện ưu đãi về lãi suất cho vay và thời hạn vay tối đa.
Tuy nhiên, Luật Nhà ở năm 2023 khẳng định, NOXH là nhà chung cư thì căn hộ có diện tích tối thiểu 25m2 và 70m2. Chủ đầu tư được xây dựng căn hộ lớn hơn 70m2 nhưng không quá 77m2, số lượng căn hộ lớn hơn 70m2 tối đa chỉ bằng 10% số căn hộ của dự án. NOXH là nhà riêng lẻ có diện tích sàn không quá 70m2 và chỉ được đầu tư xây dựng tại các vùng đồng bào thiểu số và vùng núi.
Luật Nhà ở năm 2023 cũng cho phép cá nhân đầu tư NOXH theo tiêu chuẩn nhà nhiều hộ nhiều tầng để bán, cho thuê, thuê mua. Đối với các chủ đầu tư xây dựng NOXH bằng nguồn tự tạo lập, nguồn vốn không phải của Nhà nước và công đoàn thì được miễn tiền sử dụng đất, thuê đất và không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất và thủ tục đề nghị miễn tiền sử dụng, thuê đất.
Đối với ưu đãi về vốn, Bộ Xây dựng cũng đang xây dựng dự thảo Nghị định về phát triển và quản lý NOXH, trong đó đề xuất hộ gia đình, cá nhân được vay vốn ưu đãi. Về thời hạn, lãi suất cho vay này tương tự như chủ đầu tư dự án NOXH.
Cụ thể, theo dự thảo mức vốn vay tối đa 80% tổng mức đầu tư dự án, thời hạn tối thiểu 15 năm và không quá 20 năm. Lãi suất được áp dụng theo ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội hoặc không vượt quá 50% lãi suất cho vay bình quân các ngân hàng trên thị trường trong cùng thời kỳ.
