Sáng ngày 3/6, Quốc hội đã có phiên thảo luận về dự thảo Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi). Góp ý cho dự thảo, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Phó đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) đề nghị dừng việc cho phép mua bán, sử dụng pháo hoa, pháo nổ trong dịp Tết Nguyên đán.
Đại biểu Huỳnh Thị Phúc cho hay, dự thảo đã luật hóa chặt chẽ các nội dung liên quan đến nguyên tắc, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất nổ, công cụ hỗ trợ nhằm bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ quyền của con người và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Tuy nhiên, dự thảo chưa điều chỉnh với pháo hoa, pháo nổ. Lý do là vì đã có Nghị định 137 năm 2020, được sửa đổi và bổ sung năm 2023, quy định về hoạt động chế tạo, sản xuất, bảo quản, kinh doanh, sử dụng pháo hoa, pháo nổ.
Theo Nghị định 137, cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được sử dụng pháo hoa trong trường hợp: Lễ, Tết, cưới hỏi, sinh nhật, hội nghị, ngày kỷ niệm khai trương và trong hoạt động văn hóa, nghệ thuật. Ngoài dịp này, ai tự ý đốt pháo hay đốt pháo nhập lậu sẽ bị xử phạt 1 - 2 triệu đồng. Pháo được sử dụng phải mua tại doanh nghiệp, tổ chức được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa.
Đại biểu Huỳnh Thị Phúc đề nghị xem xét, bổ sung quy định về chế tạo, sản xuất, kinh doanh, bảo quản, sử dụng pháo hoa, pháo nổ vào dự thảo này để luật hóa, bảo đảm tính chặt chẽ và giải quyết những vấn đề phát sinh có liên quan. Đồng thời, đề nghị Bộ Công an và Bộ Quốc phòng xem xét dừng việc cho phép mua bán, sử dụng pháo hoa, pháo nổ trong dịp Tết Nguyên đán.
Dẫn Chỉ thị 406 năm 1994 của Thủ tướng về cấm sản xuất, mua bán, đốt pháo, đại biểu Huỳnh Thị Phúc cho rằng, văn bản này đã thay đổi thói quen đốt pháo của người dân vào dịp lễ, Tết Nguyên đán 30 năm trước. Đây được xem là một quyết định có tính lịch sử, được sự ủng hộ, đồng tình cao của nhân dân trong nhiều năm. Tuy nhiên, sau đó luật đã cho phép người dân được mua và sử dụng pháo hoa.
Theo nữ đại biểu, hoạt động mua bán, đốt pháo hoa trong 2 - 3 năm gần đây không đóng góp gì cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, cũng không đem lại lợi ích gì cho nhân dân, mà còn đe dọa đến công tác phòng, chống cháy nổ và sức khỏe người dân.
Hoạt động bắn pháo hoa đã được các địa phương tổ chức tập trung, phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí của nhân dân vào dịp Tết Nguyên đán cũng như các sự kiện trọng đại của đất nước. Địa phương bảo đảm được các yêu cầu về phòng, chống cháy nổ và các điều kiện có liên quan.
Do đó, nếu siết chặt trở lại sẽ khắc phục bất cập, lỗ hổng trong quản lý mua bán, phân phối, sử dụng pháo hoa phát sinh trong những năm qua, nhất là tình trạng nhập lậu, sử dụng sai quy định và đe dọa an toàn cháy nổ. Bà đề xuất nghiên cứu tiếp tục thực hiện các quy định tương tự như Chỉ thị 406/1994.
Thông tin về vấn đề này, Bộ Công an cho hay, dự thảo không điều chỉnh với pháo hoa và pháo hoa nổ vì mục tiêu của dự thảo hướng đến quản lý, trang bị vũ khí, vật liệu trong thi hành công vụ, đảm bảo an ninh quốc gia, an toàn xã hội. Còn pháo hoa, pháo hoa nổ được sản xuất để phục vụ trong các sự kiện văn hóa, chính trị và vui chơi, giải trí.
Bộ Công an cho rằng Nghị định số 137/2020 về quản lý, sử dụng pháo đã quy định cụ thể hoạt động này và quá trình thực hiện không phát sinh khó khăn, bất cập. Theo Bộ Công an, pháo hoa là loại pháo chỉ phát sáng chứ không gây ra tiếng nổ. Ví dụ, pháo điện, pháo bông, pháo phụt, que hương phát sáng... hoặc pháo khi bắn lên trời không gây ra tiếng nổ mà chỉ tóe sáng. Dù người dân được phép đốt pháo hoa, song việc sử dụng pháo nổ hoặc pháo hoa nổ (loại nằm trong pháo nổ) vẫn bị nghiêm cấm.
