Cây trồng vẫn để nguyên bầu
Sau cơn bão Yagi, Hà Nội mất đi hàng chục nghìn cây xanh. "Lá phổi" của Thủ đô bị gãy đổ, bật gốc, để lộ ra những bầu bọc rễ còn nguyên, chưa được cắt hay tháo bỏ. Nhiều người dân bày tỏ sự nghi ngờ, cho rằng đây là nguyên nhân khiến cây bị đổ khi gặp gió, bão.
Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Thế Công - Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, việc trồng cây xanh đã được UBND TP. Hà Nội quy định tại Quyết định 34/2020/QĐ-UBND về quy trình, định mức kinh tế kỹ thuật duy trì công viên, cây xanh và chăn nuôi động vật trưng bày trên địa bàn. Theo đó, chiều sâu của hố phải hơn chiều cao bầu cây tối thiểu 0,3m.
Căn cứ nội dung báo chí nêu hố trồng cây khá nông khoảng 30-50cm, ông Công cho rằng việc này là chưa phù hợp với quy định trồng cây của thành phố. Ngoài ra, sau khi cẩu cây trồng đưa vào hố, trước khi trồng phải tháo bỏ bao bầu cây (đối với vỏ bầu không có khả năng tự phân hủy), cắt hết dây buộc, đặt bầu cây vào chính giữa hố đảm bảo cây trồng thẳng đứng.
Ông Công cho rằng, có thể trong quá trình trồng cây, một số chủ đầu tư là quận, huyện hoặc các cá nhân, tổ chức khác chưa thực hiện đúng quy định, chưa thực hiện tháo bỏ vỏ bầu trước khi trồng cây. Trách nhiệm trong việc này thuộc về các chủ đầu tư. Sở Xây dựng Hà Nội tiếp thu các ý kiến phản ánh và sẽ đôn đốc, nhắc nhở, giám sát chủ đầu tư để không xảy ra những trường hợp tương tự. Nếu chủ đầu tư không thực hiện nghiêm theo quy định, cơ quan chức năng sẽ yêu cầu trồng lại hoặc không tổ chức nghiệm thu.
Đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết thêm, với các hệ thống cây được trồng mới, chủ đầu tư, nhà thầu phải có trách nhiệm chăm sóc cây phát triển ổn định trong 24 tháng, sau đó Sở sẽ kiểm tra, nếu đủ điều kiện mới tiếp nhận.
Nhân lực chuyên môn sâu về cây xanh đô thị chưa được coi trọng
Theo PGS.TS. Đặng Văn Hà - Viện trưởng Viện Kiến trúc Cảnh quan và Cây xanh đô thị (Trường Đại học Lâm nghiệp), việc cây bị bật gốc lộ nguyên cả bầu đất là dấu hiệu cho thấy những sai sót nghiêm trọng trong quy trình trồng và chăm sóc cây xanh.
Thông thường, khi trồng cây, lớp vải bọc và lưới bọc bầu đất phải được tháo bỏ để rễ cây có thể phát triển và bám sâu vào đất. Tuy nhiên, thực tế tại Hà Nội cho thấy nhiều cây vẫn giữ nguyên lớp vải bọc khi được trồng, khiến rễ không thể ăn sâu và chỉ phát triển trong phạm vi hạn chế. Khi gặp gió lớn, cây dễ dàng bị bật gốc, kéo theo cả bầu đất. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng hàng loạt cây xanh bị đổ gãy sau bão Yagi.
Việc chọn loại cây trồng không phù hợp cũng là một trong những nguyên nhân khiến cây bị bật gốc. Nhiều loại cây trồng mới được lựa chọn không dựa trên đặc điểm sinh học và môi trường sinh thái đô thị mà chỉ theo cảm tính hoặc yếu tố thẩm mỹ. Những loại cây này thường có bộ rễ yếu, phát triển không phù hợp với đặc điểm đất đai, khí hậu đô thị, dẫn đến tình trạng dễ đổ ngã khi gặp mưa bão.
Ông Hà nhấn mạnh, môi trường, không gian sống của cây trong đô thị rất khác với các vùng nông thôn, rừng núi nên chọn loài, kỹ thuật trồng, duy trì, chăm sóc cây đô thị có những yêu cầu đặc thù riêng. Không phải cứ ai học về trồng cây trong lĩnh vực nông nghiệp, trồng rừng trong lâm nghiệp là làm được ngay.
Hiện nay, các cơ quan quản lý vẫn coi nhẹ việc tuyển dụng và sắp xếp nhân lực có chuyên môn sâu về cây xanh đô thị ở các vị trí chủ chốt trực tiếp quản lý, chỉ đạo liên quan đến cây xanh đô thị.
Thực tế, đa phần cán bộ làm công tác quản lý, duyệt quy hoạch, thiết kế trồng cây xanh ở các sở xây dựng là kỹ sư xây dựng, kỹ sư hạ tầng, kiến trúc sư, chỉ đạo chuyên môn trong các công ty phụ trách trồng và duy trì cây xanh chỉ cần có bằng kỹ sư nông nghiệp, lâm nghiệp chung chung, thậm chí có cả những người được đào tạo ở những ngành khác. Còn công nhân lao động chủ yếu là lao động phổ thông, đa phần không nắm vững các kỹ thuật trồng và chăm sóc cây.
Bên cạnh đó, khi xét hồ sơ mời thầu về quy hoạch, thiết kế, trồng, duy trì cây xanh cũng chưa kiểm soát tốt về chất lượng nhân lực có chuyên môn có thể đảm nhiệm tốt công việc.
